«Θα ήταν εύκολο να χλευάσει κανείς τον Ντόναλντ Τραμπ επειδή δίστασε. Και πάλι», αναφέρει η ανάλυση του CNN για την απόφαση του Τραμπ να αποφασίσει σε δυο εβδομάδες για το εάν θα συμμετάσχει στην ισραηλινή επίθεση κατά του Ιράν.
Αλλά το να παίρνει τον χρόνο του ένας αρχηγός κράτους σε θέματα ζωής και θανάτου δεν αποτελεί απαραίτητα ένδειξη αδυναμίας.
«Όλοι θέλουμε μια διπλωματική λύση εδώ. Και η διπλωματία με αυστηρό χρονοδιάγραμμα μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική», δήλωσε στο CNN ο Μπρετ ΜακΓκερκ, πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Αν αυτό το χρονοδιάγραμμα των δύο εβδομάδων είναι αυστηρό – και στο τέλος του είτε θα υπάρξει διπλωματική λύση είτε ο πρόεδρος θα είναι έτοιμος να χρησιμοποιήσει βία – τότε μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικό.»
Ωστόσο, το παρελθόν του Τραμπ σε θέματα απρόβλεπτης συμπεριφοράς εγείρει ερωτήματα για το αν θα αξιοποιήσει πραγματικά τον χρόνο που κέρδισε.
Κατά τις δύο θητείες του, ο Τραμπ έχει συχνά θέσει στον εαυτό του προθεσμίες δύο εβδομάδων για περίπλοκα ζητήματα – από τις υποδομές και τις εμπορικές συμφωνίες μέχρι τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας – και στη συνέχεια δεν κάνει τίποτα. Είναι συνεπές με τη γνωστή του τακτική: να αναβάλλει συνεχώς τα δύσκολα, είτε πρόκειται για προσωπικές οικονομικές κρίσεις, νομικές απειλές ή τις αδύνατες αποφάσεις που φτάνουν στο Οβάλ Γραφείο.
Μέχρι την Πέμπτη, όλα έδειχναν ότι ο Τραμπ πλησίαζε στο να διατάξει αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στο υπόγειο πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν στο Φορντόου – παρότι γνώριζε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να σύρει τις ΗΠΑ σε ακόμη έναν πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Όμως, μετά από επανεξέταση των στρατιωτικών επιλογών, οπισθοχώρησε προς το παρόν.
Δεν άργησαν να εμφανιστούν στα κοινωνικά δίκτυα οι επικριτές του με το σύνθημα TACO («Trump Always Chickens Out» – Ο Τραμπ πάντα κάνει πίσω). Ωστόσο, αυτή τη φορά, ο Τραμπ φαίνεται να λειτουργεί στον πραγματικό κόσμο και όχι στον ψηφιακό.
Κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί αν οι ΗΠΑ βομβαρδίσουν το Ιράν. Θα κινδυνεύσουν ζωές Αμερικανών στρατιωτών, ενώ οι γεωπολιτικοί κραδασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν περιφερειακό πόλεμο, εμφύλιο στο Ιράν ή ένα κύμα αντιποίνων από την Τεχεράνη.
Ο Τραμπ δεν είναι ο μόνος πρόεδρος που δίστασε να ξεκινήσει νέα στρατιωτική εμπλοκή στη Μέση Ανατολή, καθώς το σκοτεινό παρελθόν του πολέμου στο Ιράκ συνεχίζει να στοιχειώνει την αμερικανική πολιτική.
Θα γίνουν αναπόφευκτα συγκρίσεις με την απόφαση του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα να μην βομβαρδίσει τη Συρία το 2013, παρότι αυτή είχε παραβιάσει τη «κόκκινη γραμμή» με χρήση χημικών όπλων – μια απόφαση που πολλοί αναλυτές πλέον θεωρούν λάθος. Ο Ομπάμα έκανε πίσω επειδή δεν ήξερε τι θα συνέβαινε την επόμενη μέρα.
Κάποιες φορές, η απόφαση ενός προέδρου να μην κάνει πόλεμο – ενώ όλοι γύρω του πιέζουν για δράση – είναι εξίσου θαρραλέα με το να δώσει εντολή για επίθεση.
Τι θα κάνει τις επόμενες δύο εβδομάδες ο Τραμπ
Ο Τραμπ αντιμετωπίζει το πιο σοβαρό δίλημμα εθνικής ασφάλειας από οποιαδήποτε από τις δύο θητείες του. Έχει δεσμευτεί ότι το Ιράν – το οποίο έχει απειλήσει να «σβήσει το Ισραήλ από τον χάρτη» και θεωρεί τις ΗΠΑ «Μεγάλο Σατανά» – δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνική βόμβα.
Επομένως, είτε η παύση των δύο εβδομάδων αποδώσει είτε όχι, ίσως τελικά δεν έχει άλλη επιλογή από τη χρήση βίας.
Αυτό δεν μοιάζει με καμία άλλη απόφαση που έχει πάρει μέχρι σήμερα.
Δεν είναι σαν να ξεκινάς έναν εμπορικό πόλεμο την Τρίτη και να τον λήγεις την Τετάρτη. Αν ο Τραμπ στείλει τα βομβαρδιστικά Β-2 των ΗΠΑ με “bunker busters” για να καταστρέψουν το Φορντόου, δεν υπάρχει επιστροφή.
Η παύση του δίνει χρόνο. Το ερώτημα είναι αν θα τον αξιοποιήσει σωστά.
Αρχικά, ο πρόεδρος επανέκτησε τον έλεγχο του χρονοδιαγράμματος των ΗΠΑ. Μέχρι πρότινος φαινόταν ότι σύρεται από την ταχύτητα της ισραηλινής επίθεσης κατά του Ιράν.
Η πραγματικότητα είναι πως το Ισραήλ ξεκίνησε μια σύγκρουση που δεν μπορεί να τελειώσει μόνο του. Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη δυνατότητα να βομβαρδίσουν βαθιά στο βουνό που προστατεύει το εργοστάσιο στο Φορντόου.
Ο Τραμπ δικαιολόγησε την παύση λέγοντας ότι ήθελε να δώσει μια τελευταία ευκαιρία στη διπλωματία.
«Με βάση το γεγονός ότι υπάρχει σημαντική πιθανότητα διαπραγματεύσεων με το Ιράν στο άμεσο μέλλον, θα λάβω την απόφασή μου – εάν θα προχωρήσουμε ή όχι – εντός των επόμενων δύο εβδομάδων», δήλωσε μέσω ανακοίνωσης η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ.
Η διπλωματική διαχείριση του Τραμπ στο ιρανικό ζήτημα δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη, επομένως η πιθανότητα να υπάρξει κάποια ουσιαστική πρόοδος φαίνεται μικρή.
Ωστόσο, νέες συνομιλίες ανάμεσα στον απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και Ιρανούς αξιωματούχους ίσως δείξουν αν τα έξι συνεχόμενα 24ωρα ισραηλινών βομβαρδισμών έχουν αλλάξει τις ισορροπίες στην Τεχεράνη.
Θα μπορούσε η ιρανική ηγεσία, για παράδειγμα, να δεχθεί τώρα να παραιτηθεί επαληθεύσιμα από το πυρηνικό της πρόγραμμα με αντάλλαγμα την επιβίωση του καθεστώτος;
Τι θα κάνει το Ισραήλ τώρα;
Η παύση του Τραμπ αφήνει το Ισραήλ με πολλά ερωτήματα. Η κυβέρνηση Νετανιάχου – με τη βοήθεια πρώην Ισραηλινών αξιωματούχων που εμφανίζονται σε αμερικανικά ΜΜΕ – έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμεί την εμπλοκή των ΗΠΑ.
Ένα πιθανό σενάριο είναι ότι το Ισραήλ εξετάζει πώς να εξουδετερώσει το Φορντόου από μόνο του. Μια από τις λίγες πιθανότητες είναι μια τολμηρή επιχείρηση κομάντο, η οποία θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη και με αβέβαια αποτελέσματα.
«Το ερώτημα για τους Ισραηλινούς είναι: αν οι ΗΠΑ δώσουν χρόνο στη διπλωματία, θα περιμένουν;» αναρωτήθηκε ο Σεθ Τζόουνς, πρώην σύμβουλος του διοικητή των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν.
«Δεν αποκλείεται να αποφασίσουν να ενεργήσουν στο Φορντόου μόνοι τους και να μην περιμένουν.»
Αυτό ίσως είναι και ένας επιπλέον λόγος της παύσης του Τραμπ: ελπίζει ότι οι εξελίξεις τις επόμενες δύο εβδομάδες θα τον γλιτώσουν από μια μοιραία απόφαση.
