Το θερμόμετρο «χτυπάει κόκκινο» σε όλη τη νότια Ευρώπη, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν: η κλιματική κρίση αλλάζει δραματικά το καλοκαίρι όπως το ξέραμε.
Σε «κόκκινο» συναγερμό βρίσκεται η Ισπανία και μεγάλο μέρος της Ευρώπης, καθώς ένα ιστορικό κύμα καύσωνα σαρώνει τη νότια πλευρά της Ηπείρου.
Το Σάββατο, καταγράφηκε θερμοκρασία-ρεκόρ για μήνα Ιούνιο στην πόλη El Granado στην Ανδαλουσία, φτάνοντας τους 46 βαθμούς Κελσίου, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 45,2°C από το 1965 στη Σεβίλλη.
Το κύμα καύσωνα αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έως την Πέμπτη, με θερμοκρασίες που θα φτάσουν τους 42°C τη Δευτέρα σε πολλές περιοχές της Ισπανίας.
Η Ιταλία είχε 27 πόλεις σε κόκκινο συναγερμό για θερμικό στρες την Κυριακή, ενώ στη Γαλλία οι 84 από τις 96 νομαρχίες βρίσκονταν σε «πορτοκαλί συναγερμό» – το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο προειδοποίησης.
Στη Ρώμη, τη Μαδρίτη και τη Μπολόνια η θερμοκρασία έφτασε τους 36°C, ενώ σε περιοχές της Εξτρεμαδούρας στην Ισπανία πλησίασε και πάλι τους 40-42°C. Παρόμοια εικόνα σε Αθήνα, Νάπολη, Παρίσι, Ζάγκρεμπ και Λονδίνο.
Η ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία Aemet, αλλά και το υπουργείο Υγείας, καλούν τους πολίτες να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο, να πίνουν πολύ νερό και να φροντίζουν ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους.
Σύμφωνα με μελέτη της Aemet το 2022, η εμφάνιση θερμοκρασιών άνω των 30°C στην Ισπανία και τις Βαλεαρίδες Νήσους έρχεται πλέον 20 έως 40 ημέρες νωρίτερα απ’ ό,τι πριν από 70 χρόνια.
«Το καλοκαίρι τρώει την άνοιξη», είχε πει χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της υπηρεσίας, Ρουμπέν ντελ Κάμπο, τονίζοντας πως η κλιματική αλλαγή δεν είναι απλώς ένα αφηρημένο μέλλον, αλλά μια ήδη υπαρκτή πραγματικότητα.
Καύσωνες: Ο «σιωπηλός δολοφόνος» της κλιματικής αλλαγής
Η υψηλή θερμοκρασία σκοτώνει περίπου 500.000 ανθρώπους ετησίως – περισσότερους από όσους σκοτώνονται σε πολέμους ή τρομοκρατικές επιθέσεις, αν και λιγότερους από όσους πεθαίνουν σε τροχαία ή λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Ωστόσο, η ζέστη σπάνια αναφέρεται ως αιτία θανάτου. Αυτό συμβαίνει επειδή οι υψηλές θερμοκρασίες επιδεινώνουν υπάρχουσες ασθένειες – όπως καρδιοπάθειες, πνευμονικά ή νεφρικά νοσήματα – και προκαλούν πρόωρους θανάτους με έμμεσο τρόπο.
Πώς βλάπτουν οι καύσωνες την υγεία μας;
Η υπερβολική ζέστη στρεσάρει το σώμα. Όταν οι μέρες είναι πολύ ζεστές και οι νύχτες δεν προσφέρουν δροσιά για αποκατάσταση, η καρδιά και τα νεφρά λειτουργούν εντατικά για να διατηρήσουν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος.
Παράλληλα, η ζέστη προκαλεί δευτερογενείς κινδύνους για την υγεία: περισσότερα ατυχήματα, χαμηλότερη ποιότητα αέρα, περισσότερες πυρκαγιές και διακοπές ρεύματος, αυξάνοντας την πίεση στα συστήματα υγείας.
Γιατί η υγρασία κάνει τη ζέστη πιο επικίνδυνη;
Ο ιδρώτας είναι ο φυσικός τρόπος του σώματος για να δροσίζεται. Όμως, όταν υπάρχει υψηλή υγρασία, ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται εύκολα, κολλάει στο δέρμα και το σώμα αδυνατεί να ψυχθεί. Το αποτέλεσμα είναι να αισθανόμαστε πολύ υψηλότερη θερμοκρασία από την πραγματική – κάτι που μπορεί να είναι κρίσιμο για την επιβίωση.
Γιατί οι καύσωνες γίνονται όλο και πιο ακραίοι;
Η εκτεταμένη χρήση ορυκτών καυσίμων έχει παγιδεύσει την ηλιακή ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη κατά περίπου 1,3°C από την προβιομηχανική εποχή.
Ταυτόχρονα, η εξασθένιση του αεροχειμάρρου από την κλιματική αλλαγή οδηγεί στη δημιουργία θερμικών θόλων – περιοχές υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας που εγκλωβίζονται για μέρες ή και εβδομάδες σε συγκεκριμένα σημεία.
