Μια σειρά επιθέσεων με μαγνητικές νάρκες σε δεξαμενόπλοια έχει προκαλέσει αναστάτωση στη ναυτιλία, με τις εκρήξεις να ερμηνεύονται από ορισμένους ως ενδεχόμενες ενέργειες κρατικής δολιοφθοράς, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Συνολικά πέντε πλοία έχουν αποτελέσει στόχο από την αρχή του έτους. Το πιο πρόσφατο περιστατικό σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν το ελληνικής ιδιοκτησίας «Vilamoura» υπέστη πλημμύρα στο μηχανοστάσιο, ενώ έπλεε κοντά στις λιβυκές ακτές.
Όλα τα δεξαμενόπλοια είχαν επισκεφθεί ρωσικά λιμάνια λίγες εβδομάδες πριν τις επιθέσεις, γεγονός που ώθησε ορισμένους ειδικούς να θεωρήσουν πιθανή την ανάμειξη της Ουκρανίας.
Όπως αναφέρουν οι FT, παρότι δεν έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από το Κίεβο, η ουκρανική πλευρά διαθέτει ιστορικό μυστικών επιχειρήσεων κατά ρωσικών στόχων.
Αρκετά διαφορετικά ενδεχόμενα ανοιχτά για τις επιθέσεις στα δεξαμενόπλοια
Ένας σύμβουλος ασφάλειας στον τομέα της ναυτιλίας σχολίασε πως αρχικά οι υποψίες στράφηκαν προς την Ουκρανία. Ωστόσο, η διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο χτυπήθηκε το «Vilamoura» -στην καρίνα και όχι στο πλάι- οδήγησε σε άλλες υποθέσεις για τους υπεύθυνους.
Τέσσερα από τα πλοία είχαν προσεγγίσει λιμάνια της Λιβύης, χώρας με έντονο εσωτερικό διχασμό και εξάρτηση από τις εξαγωγές πετρελαίου. Όλα είχαν επίσης ιστορικό ανεφοδιασμού στα ανοιχτά της Μάλτας.
Η επίθεση στο «Vilamoura» ήρθε μετά από αντίστοιχο περιστατικό τον Ιανουάριο και τρία ακόμη τον Φεβρουάριο. Αν και τα περισσότερα συνέβησαν στη Μεσόγειο, ένα πλοίο δέχθηκε επίθεση στη Βαλτική Θάλασσα.
Ο Μάρτιν Κέλι (Martin Kelly), επικεφαλής της συμβουλευτικής EOS Risk Group για τη θαλάσσια ασφάλεια, ανέφερε ότι μόνο ορισμένα στοιχεία του τελευταίου συμβάντος ταυτίζονται με προηγούμενες περιπτώσεις. Όπως σημείωσε, «παραμένουν αρκετά διαφορετικά ενδεχόμενα ανοιχτά».
Πριν ακόμη την τελευταία επίθεση, ο Αρσένιο Ντομίνγκεζ (Arsenio Dominguez), γενικός γραμματέας του IMO (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός του ΟΗΕ), είχε εκφράσει προβληματισμό για την αυξανόμενη συχνότητα τέτοιων συμβάντων. Στην επιτροπή ασφάλειας του οργανισμού δήλωσε πως τα περιστατικά και οι έρευνες θα συνεχίσουν να παρακολουθούνται στενά.
Τέσσερα από τα πλοία ανήκουν σε γνωστούς εφοπλιστικούς ομίλους ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων. Το «Vilamoura», που επλήγη πρόσφατα, ανήκει στον όμιλο Cardiff του εφοπλιστή Γιώργου Οικονόμου.
Το «Seacharm», που δέχθηκε επίθεση τον Ιανουάριο στα ανοιχτά της Τουρκίας, όπως και το «Seajewel», που επλήγη τον Φεβρουάριο στην Ιταλία, είναι πλοία της Thenamaris, της ναυτιλιακής του Νικόλα Μαρτίνου.
Το «Grace Ferrum», που υπέστη ζημιές κοντά στη Λιβύη τον ίδιο μήνα, ανήκει στην κυπριακή Cymare.
Το «Koala» επλήγη από έκρηξη στο λιμάνι Ουστ-Λούγκα της Ρωσίας τον Φεβρουάριο και στη συνέχεια τέθηκε υπό κυρώσεις από την ΕΕ τον Μάιο για παραβίαση των κανόνων μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα υπόλοιπα δεξαμενόπλοια παραβίασαν τους περιορισμούς της G7, μεταφέροντας ρωσικό πετρέλαιο που αγοράστηκε σε τιμή υψηλότερη των 60 δολαρίων το βαρέλι.
Τα στοιχεία από την παρακολούθηση των διαδρομών τους δείχνουν πως τα πλοία που επλήγησαν, είχαν προσεγγίσει κυρίως ρωσικά λιμάνια, από τα οποία διακινείται πετρέλαιο προερχόμενο από το Καζακστάν -προϊόν που δεν καλύπτεται από τις κυρώσεις.
Η TMS Tankers ανέφερε πως το πλοίο της υπέστη «έκρηξη στο μηχανοστάσιο», ενώ μετέφερε φορτίο 1 εκατομμυρίου βαρελιών αργού πετρελαίου, φορτωμένου από το λιμάνι Ζουβετίνα στη Λιβύη. Δεν σημειώθηκαν τραυματισμοί ούτε περιβαλλοντική ζημιά.
«Το μηχανοστάσιο πλημμύρισε, προκαλώντας απώλεια δυνατότητας ελιγμών, όμως η είσοδος νερού τέθηκε υπό έλεγχο και το πλοίο παρέμεινε σε ασφαλή κατάσταση», ανέφερε η εταιρεία.
Η Thenamaris δήλωσε ότι τα πλοία της αντιμετώπισαν «συμβάντα ασφαλείας σε διάφορες χρονικές στιγμές και περιοχές της Μεσογείου». Η εταιρεία πρόσθεσε, επίσης ότι «τηρεί πλήρως τη διεθνή και ευρωπαϊκή νομοθεσία και συνεργάζεται με τις αρμόδιες Αρχές στο πλαίσιο των σχετικών ερευνών».
