Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε τη Δευτέρα (7/7) ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, ενόψει της ψήφου εμπιστοσύνης που διεκδικεί και έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη 10 Ιουλίου.
Είναι η πρώτη φορά που πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αντιμετωπίζει πρόταση μομφής μετά το 2014.
Αν και τα κυρίαρχα κόμματα της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι θα την υποστηρίξουν, άρα η «επιβίωσή» της θεωρείται σχεδόν βέβαιη, η συζήτηση προσφέρει σημαντικές ενδείξεις για τις αντιδράσεις που διαμορφώνονται απέναντι στην Φον ντερ Λάιεν, στην ίδια και στην ομάδα των Επιτρόπων της, καθώς και στη στρατηγική της να αντιμετωπίζει ανοιχτά τις επικρίσεις.
Η πρόταση μομφής πυροδοτήθηκε, όταν ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής της ακροδεξιάς, ο Γκεόργκε Πιπερέα, συγκέντρωσε τον απαραίτητο αριθμό υπογραφών για να τεθεί προς συζήτηση.
Στα πρώτα καθίσματα, κατά την ομιλία της Φον ντερ Λάιεν, κάθονται κορυφαίοι Επίτροποι, όπως η ύπατη εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, και η αρμόδια για τον ανταγωνισμό, Τερέζα Ριμπέρα.
Η πρόεδρος της Επιτροπής έχει φέρει το Κολέγιο των Επιτρόπων στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, για να δείξουν έμπρακτα την υποστήριξή τους ενάντια στην πρόταση μομφής.
Βεβαίως, όλοι οι Επίτροποι βρίσκονταν στο Στρασβούργο, όμως η κοινή παρουσία τους στην αίθουσα έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα, καθώς προβάλει την ενότητα της Κομισιόν, αλλά ταυτόχρονα υπενθυμίζει στους ευρωβουλευτές τι θα σήμαινε η αποδοχή της πρότασης -όχι μόνο η παραίτηση της Φον ντερ Λάιεν, αλλά και της συνολικής σύνθεσης της Επιτροπής.
«Προσπάθεια αποσταθεροποίησης με ψευδείς κατηγορίες»
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ξεκίνησε την ομιλία της, κατηγορώντας τον εισηγητή της πρότασης, Γκεόργκε Πιπερέα, για προσπάθεια αποσταθεροποίησης των ευρωπαϊκών θεσμών με ψευδείς κατηγορίες.
«Είναι απόσπασμα από το παλαιότερο εγχειρίδιο των εξτρεμιστών: πολώνεις την κοινωνία, διαβρώνεις την εμπιστοσύνη στη δημοκρατία, με ψευδείς ισχυρισμούς για νοθεία στις εκλογές, προσπαθείς να ξαναγράψεις την ιστορία για το πώς η Ευρώπη ξεπέρασε την πανδημία, από τα εμβόλια μέχρι το Next Generation. Αναπαράγεις θεωρίες συνωμοσίας που έχουν ήδη καταρριφθεί -μέχρι και για SMS!»
«Μπορούμε να ακολουθήσουμε τον κύριο Πιπερέα στον κόσμο του γεμάτο συνωμοσίες και σκοτεινά σχέδια από αυτό που αποκαλεί “Βρυξέλλες”. Ή μπορούμε να το πούμε ξεκάθαρα: πρόκειται για μια ακόμη άκομψη απόπειρα να διχάσει τους θεσμούς μας, να διχάσει τις φιλοευρωπαϊκές, φιλοδημοκρατικές δυνάμεις του Κοινοβουλίου».
Γιατί κατηγορείται η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Ο Πιπερέα πήρε τον λόγο, κατηγορώντας την πρόεδρο της Κομισιόν ότι αφαιρεί εξουσίες από τα κράτη-μέλη, συγκρίνοντας τις πρακτικές της με εκείνες της Σοβιετικής Ένωσης.
«Τα τελευταία έξι χρόνια, η Επιτροπή έχει αφαιρέσει, με καταχρηστικό τρόπο, εξουσίες από τα κράτη-μέλη και έχει αγνοήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε μείζονες αποφάσεις. Η μη δημοκρατική συγκέντρωση αποφάσεων στα χέρια της προέδρου της Επιτροπής αντιβαίνει στις αρχές της ισορροπίας των εξουσιών.»
«Η διαδικασία λήψης αποφάσεων έχει γίνει αδιαφανής και αυθαίρετη, γεγονός που προκαλεί φόβους για κατάχρηση και διαφθορά. Κανένας πολίτης της Ανατολικής Ευρώπης δεν θέλει να ξαναζήσει εκείνες τις εποχές. Αρνούμαστε το σοβιετικό, ρωσικό ή κινεζικό μοντέλο.»
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, διέκοψε την ομιλία της Φον ντερ Λάιεν για να ζητήσει ησυχία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η φασαρία προέρχεται από τα ακροδεξιά έδρανα.
«Υπάρχουν επαρκή στοιχεία», σημείωσε η επικεφαλής της Κομισιόν, «ότι πολλοί από τους επικριτές μου υποστηρίζονται από τους εχθρούς μας και τους μαριονετίστες τους στη Ρωσία και αλλού. Τροφοδοτούνται από συνωμοσιολόγους, αντιεμβολιαστές και θαυμαστές του Πούτιν».
Μετά την ομιλία της προέδρου της Επιτροπής, ακολούθησαν παρεμβάσεις από εκπροσώπους κάθε πολιτικής ομάδας του Κοινοβουλίου.
Οι 75 ευρωβουλευτές που υπέγραψαν την πρόταση μομφής κατηγορούν την Φον ντερ Λάιεν για έλλειψη διαφάνειας και λογοδοσίας, γιατί δεν δημοσιοποίησε τα γραπτά μηνύματα που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, λίγο πριν την υπογραφή του ευμβολαίου εμβολίων κατά της Covid-19, αξίας πολλών δις ευρώ.
Οι ευρωβουλευτές -κυρίως από την ακροδεξιά και εθνικιστές από τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία- την κατηγορούν και για παρέμβαση στις εκλογές Γερμανίας και Ρουμανίας μέσω περιορισμών ψήφου και ακυρώσεων ψήφων βάσει του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες.
Καταδικάζουν, επίσης, την επίσπευση της εκταμίευσης 120 δισ. ευρώ για αμυντικές δαπάνες μέσω κοινοβουλευτικής «παρακαμπτήριας» διαδικασίας.
Και η Ρωσία στη «συζήτηση»
Καθώς η συζήτηση διεξαγόταν στο Στρασβούργο, ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας και νυν αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δεν έχασε την ευκαιρία να παρέμβει μέσω Telegram και να κατηγορήσει την Φον ντερ Λάιεν για «ατιμία» και «απάτη» στην αγορά εμβολίων Pfizer, την αποκάλεσε «σατανική γυναικολόγο».
Τον Μάιο, ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε ότι η Κομισιόν έκανε λάθος που αρνήθηκε να δώσει στη δημοσιότητα τα μηνύματα της Φον ντερ Λάιεν με τον Μπουρλά. Η συζήτηση αποτελεί, εν μέρει, συνέχεια της κατακραυγής που ακολούθησε.
Ο Γκεόργκε Πιπερέα, που υπέβαλε την πρόταση μομφής, το έκανε επικαλούμενος τα «μυστικά SMS» από το 2021 με τον CEO της Pfizer, τα οποία σχετίζονταν με τη συμφωνία για τα εμβόλια στην κορύφωση της πανδημίας.
