Με μια ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, η Λιβύη προσπαθεί να αμφισβητήσει τη μέση γραμμή και τις ΑΟΖ της Ελλάδας, βάσει των οποίων έχουν δοθεί και οι απαραίτητες άδειες για έρευνες στην περιοχή.
Το έγγραφο δείχνει τα όρια που θέτει η Λιβύη, καθώς αμφισβητεί τη θέση της Ελλάδας για τη μέση γραμμή ανάμεσα στις δύο χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ για πρώτη φορά αποτυπώνει σε επίσημο έγγραφο τη διεκδίκησή της εις βάρος της χώρας μας, βάσει του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Σημειώνεται πως στη ρηματική διακοίνωση που επιδόθηκε στις 20 Ιουνίου και δημοσιεύθηκε στις 3 Ιουλίου, αναφέρεται ότι αυτές οι περιοχές είναι «αντικείμενο της άλυτης διαφοράς μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας» και χαρακτηρίζονται ως «λιβυκές θαλάσσιες περιοχές».
Επίσης, επισημαίνεται ότι με τη χάραξη των ελληνικών οικοπέδων επιχειρούνται «τετελεσμένα» εις βάρος των «κυριαρχικών συμφερόντων της Λιβύης», τα οποία «δεν είναι αποδεκτά».
Στο ίδιο κείμενο η Λιβύη καλεί τη διεθνή κοινότητα «να εκπληρώσει την ευθύνη της για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας» στην περιοχή και καλεί τα Ηνωμένα Έθνη να αποθαρρύνουν «οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση».
Στο κείμενο υποστηρίζεται ακόμη πως «είναι σκόπιμο να υπενθυμίσουμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η ελληνική κυβέρνηση χορηγεί άδειες έρευνας σε περιοχές που βρίσκονται εντός των θαλάσσιων συνόρων της Λιβύης. Προηγούμενες άδειες είχαν χορηγηθεί στη γαλλική εταιρεία Total και στην αμερικανική εταιρεία ExxonMobil.
»Η τελευταία απέκτησε στη συνέχεια το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης μιας δισδιάστατης σεισμικής έρευνας το 2022 και μιας τρισδιάστατη έρευνα το 2024, ακολουθούμενη από την ανακοίνωση της πρόθεσής της να πραγματοποιήσει μια ερευνητική γεώτρηση».
Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ: Αντιπαράθεση Ελλάδας και Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιουνίου, η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σημαδεύτηκε από την αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λιβύη, αν και στο τέλος οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν την κοινή πρόθεση διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας και της διπλωματικής συνεργασίας παρά τις διαφωνίες.
Πρωταγωνιστές ήταν ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, και ο Λίβυος ομόλογος του, πρέσβης Τάχερ Μοχάμεντ Αλ Σουν, οι οποίοι τοποθετήθηκαν επί του ζητήματος της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών.
Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας, στην τοποθέτησή του, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην πρόσφατη συνάντηση της Διεθνούς Επιτροπής Παρακολούθησης της «Διαδικασίας του Βερολίνου», τονίζοντας τη σημασία ευρείας συμμετοχής των γειτονικών κρατών για την ενίσχυση των διεθνών προσπαθειών στη Λιβύη.
Επανέλαβε την πρόθεση της ελληνικής πλευράς για εποικοδομητικό διάλογο σε όλα τα διμερή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.
«Είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε σε εποικοδομητικό διάλογο για την αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων με τους Λίβυους συνομιλητές μας», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «δηλώσεις ή ενέργειες που κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση είναι προφανώς αντιπαραγωγικές. Το τελευταίο που χρειάζεται η περιοχή μας αυτή την ταραχώδη περίοδο είναι μια νέα εστία έντασης», σημείωσε ο κ. Σέκερης.
Από την πλευρά του, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Λιβύης ανέφερε στην τοποθέτησή του ότι «η διπλωματία αποτελεί τη λύση σε τέτοιες περιπτώσεις» και ότι η πλευρά που εκπροσωπεί «πάντοτε εκτείνει χείρα συνεργασίας για διεθνή και περιφερειακή συνεργασία».
Απευθυνόμενος στον κ. Σέκερη, επεσήμανε ότι η Λιβύη δεν προέβη σε «καμία πρόκληση» (provocation), σημειώνοντας ότι «η πρόκληση υφίσταται όταν ανακοινώνετε ότι θα κάνετε έρευνες σε διαφιλονικούμενη περιοχή».
Παράλληλα, τόνισε ότι «ακόμα και τώρα, παρά τις διαιρέσεις, οι Αρχές της Δυτικής και Ανατολικής Λιβύης ήταν ενωμένες και εξέδωσαν κοινές δηλώσεις καταδικάζοντας τέτοιες πράξεις».
«Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας, αγαπητέ συνάδελφε, ότι η διπλωματία πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο και πρέπει να αξιοποιήσουμε τους ιστορικούς δεσμούς μεταξύ των χωρών μας για την επίλυση αυτού και άλλων ζητημάτων», ανέφερε ο Λίβυος μόνιμος αντιπρόσωπος.
Ο κ. Σέκερης επανήλθε, ασκώντας το δικαίωμα απάντησης για να διευκρινίσει ότι «αν δεν υπήρξε λάθος στη μετάφραση της Αραβικής, στη δήλωση του δεν υπήρξε καμία αναφορά σε πρόκληση» (όρος που χρησιμοποίησε η λιβυκή πλευρά) και επεσήμανε ότι «δήλωσα το προφανές, ότι εμείς πρέπει να επιλύουμε τα ζητήματα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και αυτό περιλαμβάνει και την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Πιστεύω λοιπόν ότι μέσω της συνεργασίας, μέσω του διαλόγου, αυτό μπορεί να επιτευχθεί».
Ο κ. Αλ Σουν αναδιπλώθηκε, λέγοντας ότι «κατάλαβα ότι στη δήλωση σας αναφέρατε ότι οποιεσδήποτε προκλητικές δηλώσεις δεν πρόκειται να βοηθήσουν τη διπλωματία. Και γι’ αυτό λέω ότι δεν προσπαθήσαμε να σας προκαλέσουμε με τις δηλώσεις μας. Εμείς θέλουμε διπλωματία. Η δράση που συνέβη, αυτή ήταν που τα πυροδότησε όλα αυτά. Είμαστε φίλοι και θα βρούμε τρόπους να επιλύσουμε αυτό το ζήτημα», επιβεβαιώνοντας εκ νέου την κοινή πρόθεση διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας και της διπλωματικής συνεργασίας παρά τις υφιστάμενες διαφωνίες.
