Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, απείλησε τη Δευτέρα ότι θα επιβάλει «πολύ αυστηρούς δασμούς» στη Ρωσία, εάν δεν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία μέσα στις επόμενες 50 ημέρες.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης μια νέα συμφωνία για την παροχή περισσότερων όπλων στην Ουκρανία.
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία ενόψει των περσινών προεδρικών εκλογών, ο Ντόναλντ Τραμπ καυχήθηκε ότι θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα στις πρώτες 24 ώρες της θητείας του.
Ωστόσο, παρά τουλάχιστον έξι τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ του Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς και πολλές συναντήσεις μεταξύ Αμερικανών, Ρώσων και Ουκρανών αξιωματούχων, δεν έχει επιτευχθεί καμία συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Τον Μάιο, ο Πούτιν αρνήθηκε να ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη για να συναντήσει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι με σκοπό την ειρήνη. Οι δύο χώρες έστειλαν αντιπροσωπείες, οι οποίες κατέληξαν μόνο σε συμφωνίες ανταλλαγής κρατουμένων.
Οπότε, το ερώτημα παραμένει: θα καταφέρει η τελευταία απειλή του Τραμπ να πείσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να αλλάξει στάση απέναντι στην Ουκρανία;
Τι δήλωσε ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα για τη Ρωσία και την Ουκρανία;
Όπλα για την Ουκρανία
Σε συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, στο Οβάλ Γραφείο τη Δευτέρα, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως είναι «απογοητευμένος» από τον Πούτιν και ότι η Ουκρανία θα λάβει αμερικανικά όπλα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Θα κατασκευάσουμε όπλα τελευταίας τεχνολογίας και θα σταλούν στο ΝΑΤΟ», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ θα αναλάβει το κόστος. Σημείωσε επίσης ότι σε αυτά θα περιλαμβάνονται και οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι Patriot, τους οποίους η Ουκρανία έχει ζητήσει επειγόντως.
«Υπάρχει μια χώρα που έχει 17 πυραύλους Patriot έτοιμους για αποστολή… Θα δουλέψουμε σε μια συμφωνία ώστε αυτοί οι 17, ή ένα μεγάλο μέρος τους, να σταλούν στο μέτωπο του πολέμου», δήλωσε ο Τραμπ.
Νέοι δασμοί στα ρωσικά προϊόντα
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι, εάν ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν υπογράψει ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία εντός 50 ημερών από τη Δευτέρα αυτής της εβδομάδας, θα επιβάλει «πολύ αυστηρούς» εμπορικούς δασμούς στη Ρωσία, καθώς και δευτερεύοντες δασμούς σε άλλες χώρες.
«Θα επιβάλουμε δευτερεύοντες δασμούς», είπε ο Τραμπ. «Αν δεν υπάρξει συμφωνία μέσα σε 50 ημέρες, είναι πολύ απλό — και θα φτάσουν το 100%».
Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει τουλάχιστον 21.692 κυρώσεις σε Ρώσους πολίτες, ΜΜΕ και θεσμούς, στοχεύοντας μεταξύ άλλων τους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, της αεροπλοΐας, της ναυπηγικής και των τηλεπικοινωνιών.
Αν και οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ–Ρωσίας είναι σχετικά περιορισμένες, οι «δευτερεύοντες δασμοί» — που απειλήθηκαν για πρώτη φορά από τον Τραμπ τον Μάρτιο αλλά δεν εφαρμόστηκαν — θα επηρεάσουν χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο.
Το 2024, το ρωσικό πετρέλαιο αποτελούσε το 35% των συνολικών εισαγωγών αργού πετρελαίου της Ινδίας και το 19% των εισαγωγών της Κίνας. Η Τουρκία επίσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, προμηθευόμενη έως και το 58% των εισαγωγών εξευγενισμένου πετρελαίου της από τη Ρωσία το 2023.
Ορισμένες δυτικές χώρες επίσης ενδέχεται να πληγούν από τους δευτερεύοντες δασμούς. Το 2024, ευρωπαϊκές χώρες δαπάνησαν πάνω από 700 εκατομμύρια δολάρια σε ρωσικά προϊόντα ουρανίου, σύμφωνα με ανάλυση του think tank Bruegel στις Βρυξέλλες, βασισμένη σε στοιχεία της Eurostat.
Πώς αντέδρασε η Ρωσία στις τελευταίες απειλές του Τραμπ;
Όπως παρατηρεί το Al Jazeera ο ίδιος ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει απαντήσει δημόσια.
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε την Τρίτη στους δημοσιογράφους: «Οι δηλώσεις του Προέδρου των ΗΠΑ είναι πολύ σοβαρές. Ορισμένες από αυτές απευθύνονται προσωπικά στον Πρόεδρο Πούτιν. Χρειάζεται σίγουρα χρόνος για να αναλύσουμε τι ειπώθηκε στην Ουάσινγκτον».
Ο Πεσκόφ σημείωσε επίσης ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται στην Ουάσινγκτον και σε άλλες χώρες του ΝΑΤΟ «γίνονται αντιληπτές από την ουκρανική πλευρά όχι ως σήμα για ειρήνη, αλλά ως σήμα για συνέχιση του πολέμου».
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και νυν αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας, έγραψε σε ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter) την Τρίτη ότι η Ρωσία δεν δίνει σημασία στο «θεατρικό τελεσίγραφο» του Τραμπ.
Trump issued a theatrical ultimatum to the Kremlin.
The world shuddered, expecting the consequences.
Belligerent Europe was disappointed.
Russia didn’t care.
— Dmitry Medvedev (@MedvedevRussiaE) July 15, 2025
Ο Σεργκέι Ριαμπκόφ, ανώτερος Ρώσος διπλωμάτης, δήλωσε την Τρίτη, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS:
«Πρώτα και κύρια, σημειώνουμε ότι οποιαδήποτε απόπειρα διατύπωσης απαιτήσεων – ιδίως τελεσιγράφων – είναι για εμάς απαράδεκτη».
Η ρωσική χρηματιστηριακή αγορά δεν φάνηκε να επηρεάζεται από την απειλή του Τραμπ, σημειώνοντας άνοδο 2,7% τη Δευτέρα, σύμφωνα με το Χρηματιστήριο της Μόσχας.
Το ρούβλι αρχικά έχασε έδαφος έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, αλλά στη συνέχεια ανέκαμψε μετά τις απειλές του Τραμπ για νέους δασμούς. Σύμφωνα με στοιχεία της χρηματοοικονομικής εταιρείας ανάλυσης LSEG, στο τέλος της ημέρας το ρούβλι ήταν μόλις 0,2% ασθενέστερο, στις 78,10 μονάδες ανά δολάριο, αφού προηγουμένως είχε φτάσει έως τις 78,75.
Έναντι του κινεζικού γουάν —του πιο πολυδιακινούμενου ξένου νομίσματος στη Ρωσία— το ρούβλι ενισχύθηκε κατά 0,9% στις 10,87 μονάδες, αφού είχε σημειώσει πτώση άνω του 1% την Παρασκευή.
Θα βοηθήσουν σημαντικά τα αμερικανικά όπλα την Ουκρανία;
Η Μαρίνα Μίρον, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα στρατιωτικών σπουδών του King’s College London, δήλωσε στο Al Jazeera ότι τα πυραυλικά συστήματα Patriot που υποσχέθηκε ο Τραμπ είναι συστήματα μακράς εμβέλειας, κατάλληλα για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων, όπως οι ρωσικοί Iskander M.
«Η Ουκρανία, ωστόσο, θα χρειαστεί και συστήματα μικρής και μεσαίας εμβέλειας, καθώς και εκτοξευτές πολλαπλών ρουκετών για να μπορέσει να αμυνθεί. Επομένως, πρόκειται περισσότερο για μια πολιτική κίνηση από πλευράς Τραμπ παρά για κάτι ουσιαστικό», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι η σημασία αυτών των συστημάτων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το αν η Ουκρανία θα παραλάβει πράγματι και τα 17 συστήματα που φέρεται να της έχουν υποσχεθεί, καθώς και πού ακριβώς θα τοποθετηθούν.
Πώς έχει αλλάξει η στάση του Τραμπ ως προς την υποστήριξη στην Ουκρανία;
Έναν μήνα μετά την ανάληψη της προεδρίας, ο Τραμπ δημοσίευσε στο Truth Social ότι ο Ζελένσκι ευθύνεται για τη συνέχιση του πολέμου με τη Ρωσία και ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «έπεισε τις Ηνωμένες Πολιτείες να δαπανήσουν 350 δισεκατομμύρια δολάρια για έναν πόλεμο που δεν μπορούσε να κερδηθεί και δεν έπρεπε να είχε αρχίσει».
Ωστόσο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου (Kiel Institute), οι ΗΠΑ έχουν αποστείλει στην Ουκρανία περίπου 134 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια μέχρι σήμερα — και όχι 350 δισεκατομμύρια.
Η εκλογική βάση του Τραμπ (MAGA – Make America Great Again) έχει επίσης εκφράσει έντονη αντίθεση στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Στις αρχές Ιουλίου, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα «παγώσει» τις αποστολές όπλων προς το Κίεβο, αλλά ανέτρεψε την απόφαση μία εβδομάδα αργότερα. Όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε την ανατροπή της απόφασης στις 8 Ιουλίου, υποστηρικτές του τον επέκριναν.
Ο Ντέρικ Έβανς, υποστηρικτής του Τραμπ που συμμετείχε στην εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021, συνελήφθη αλλά έλαβε χάρη από τον Τραμπ φέτος τον Ιανουάριο, έγραψε στο X: «Δεν ψήφισα γι’ αυτό». Οι συντηρητικοί σχολιαστές Κιθ και Κέβιν Χοτζ έγραψαν επίσης στο X: «Ποιος στο καλό λέει στον Τραμπ ότι πρέπει να στείλουμε περισσότερα όπλα στην Ουκρανία;»
Ο Τραμπ φαίνεται να προσπαθεί να απαντήσει σε αυτές τις επικρίσεις, λέγοντας ότι αντί να δώσει τα όπλα απευθείας στην Ουκρανία, θα τα πουλήσει στο ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη Μίρον, οι ΗΠΑ δεν χάνουν τίποτα από την πώληση αυτών των όπλων, αφού το ΝΑΤΟ θα τα πληρώσει.
«Δεν παρέχονται αρκετά συστήματα ώστε να έχουν ουσιαστική επίδραση», κατέληξε.
Μπορούν οι τελευταίες απειλές του Τραμπ να αναγκάσουν τον Πούτιν να αλλάξει πολιτική;
Παρόλο που ο Πούτιν έχει επανειλημμένα εκφράσει την αποφασιστικότητά του να πετύχει τους πολεμικούς του στόχους, δεν έχει δηλώσει συγκεκριμένα ποιοι είναι αυτοί. Γενικά, επιδιώκει εδαφικές κτήσεις μέσα στην Ουκρανία και αντιτίθεται στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ — κάτι που δεν έχει αλλάξει και, σύμφωνα με τους παρατηρητές, είναι απίθανο να αλλάξει.
Η Μαρίνα Μίρον σχολίασε ότι, αν έπρεπε να περιγράψει την προσέγγιση της Ρωσίας, αυτή θα ήταν το «κρατάμε την ψυχραιμία μας και συνεχίζουμε», αναφερόμενη στο γεγονός ότι οι περισσότεροι Ρώσοι αξιωματούχοι δεν έχουν απαντήσει στις απειλές του Τραμπ.
«Άρα δεν πέφτουν σε αυτήν την πληροφοριακή παγίδα», πρόσθεσε.
Έχει αλλάξει ο Πούτιν τη στάση του από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία;
Η Μαρίνα Μίρον ανέφερε ότι ο Πούτιν έχει διευρύνει τους στόχους του από τότε που η Ουκρανία πραγματοποίησε τη σημαντική διασυνοριακή επιχείρηση στην περιοχή του Κουρσκ τον Αύγουστο του προηγούμενου έτους. Η ουκρανική αυτή προέλαση στο Κουρσκ, που αιφνιδίασε το Κρεμλίνο, αποτέλεσε την πιο σημαντική επίθεση μέσα σε ρωσικό έδαφος από την έναρξη του πολέμου.
Τον Μάιο φέτος, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ουκρανικής στρατιωτικής αντικατασκοπίας, Κυρίλο Μπουντάνοφ, σε συνέντευξη στο Bloomberg που δημοσιεύτηκε στις 11 Ιουλίου, οι ρωσικές δυνάμεις είχαν αναλάβει να δημιουργήσουν μια ζώνη ασφαλείας βάθους έως και 10 χιλιομέτρων (6 μιλίων) μέσα στην ουκρανική περιοχή της Δνιπροπετρόφσκ.
«Έχω ήδη δηλώσει ότι λήφθηκε απόφαση για τη δημιουργία της απαραίτητης ζώνης ασφαλείας κατά μήκος των συνόρων. Οι ένοπλες δυνάμεις μας εργάζονται αυτή τη στιγμή για την επίλυση αυτού του ζητήματος. Τα σημεία πυρός του εχθρού καταστέλλονται ενεργά, οι εργασίες συνεχίζονται», είχε πει τότε ο Πούτιν.
Παρόλο που ο Πούτιν δεν έδωσε πολλές λεπτομέρειες για το τι ακριβώς θα περιλαμβάνουν αυτές οι ζώνες ασφαλείας, σύμφωνα με ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, ο Ρώσος στρατηγός Βίκτορ Σομπόλεφ ανέφερε ότι αυτές οι ζώνες θα επιτρέψουν στη Ρωσία να απομακρύνει τα ουκρανικά πυραυλικά συστήματα μακράς εμβέλειας εκτός βεληνεκούς.
