Ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε διαταγή για την αναδιάταξη δύο πυρηνικών υποβρυχίων των Ηνωμένων Πολιτειών σε «κατάλληλες περιοχές» σε σχέση με τη Ρωσία, καθώς ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίζεται ολοένα και πιο απογοητευμένος από τη στασιμότητα των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων που αποσκοπούν στον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Την Παρασκευή, ο Τραμπ απάντησε σε σκληρό τόνο στον Ντμίτρι Μεντβέντεφ, τον άλλοτε Πρόεδρο της Ρωσίας.
Την προηγούμενη ημέρα, ο Τραμπ είχε εκδώσει τελεσίγραφο προς τη Ρωσία: αν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία έως την επόμενη Παρασκευή, 8 Αυγούστου, θα επιβάλει ένα πακέτο οικονομικών κυρώσεων.
Την επόμενη μέρα, ο Μεντβέντεφ δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χαρακτηρίζοντας την απειλή του Τραμπ ως «ένα βήμα προς τον πόλεμο». Έγραψε ότι ο Τραμπ «παίζει το παιχνίδι των τελεσιγράφων με τη Ρωσία».
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ απάντησε: «Οι λέξεις έχουν μεγάλη σημασία και συχνά μπορεί να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες συνέπειες. Ελπίζω αυτό να μην είναι μια από αυτές τις περιπτώσεις».
►Επικίνδυνος χορός: Επίδειξη δύναμης από Πούτιν, ο Τραμπ βγάζει βόλτα δύο πυρηνικά υποβρύχια
Τι έκανε ο Τραμπ;
Την Παρασκευή, ο Τραμπ έγραψε στην πλατφόρμα Truth Social ότι έχει διατάξει την αναδιάταξη δύο αμερικανικών «Πυρηνικών Υποβρυχίων» σε «κατάλληλες περιοχές».
Ο Τραμπ επικαλέστηκε δηλώσεις που θεωρεί απειλητικές από τον πρώην πρόεδρο της Ρωσίας Μεντβέντεφ, ο οποίος είναι πλέον αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας. Χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Μεντβέντεφ «υψηλά προκλητικές» και πρόσθεσε ότι οι ενέργειές του είναι προληπτικού χαρακτήρα.
«Έχω διατάξει την τοποθέτηση δύο Πυρηνικών Υποβρυχίων στις κατάλληλες περιοχές, για την περίπτωση που αυτές οι ανόητες και εμπρηστικές δηλώσεις είναι κάτι περισσότερο από λόγια», έγραψε ο Τραμπ.
Στην πορεία προς την προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία μέσα σε 24 ώρες· ωστόσο, αρκετές συνομιλίες του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν έκτοτε δεν έχουν αποδώσει κανένα αποτέλεσμα.
Τι γνωρίζουμε για τα υποβρύχια που μετακινεί ο Τραμπ;
Στην πραγματικότητα όχι και πολλά, σημειώνει το Al Jazeera στο Explainer του. Πράγματι δεν γνωρίζουμε σε ποια υποβρύχια αναφέρεται ο Τραμπ. Ο Τραμπ δεν διευκρίνισε αν διέταξε την μετακίνηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων ή υποβρυχίων που μεταφέρουν πυρηνικούς πυραύλους.
Ο Τραμπ δεν αποκάλυψε ούτε τη θέση των υποβρυχίων, όπως επιβάλλει το αμερικανικό στρατιωτικό πρωτόκολλο.
Ωστόσο, η δήλωση του Τραμπ αντιμετωπίζεται μέχρι στιγμής ως ρητορική απειλή και όχι ως στρατιωτική, καθώς αναλυτές ασφαλείας σημειώνουν ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν ήδη πυρηνικά υποβρύχια που είναι αναπτυγμένα και ικανά να πλήξουν τη Ρωσία ως αποτρεπτικό μέσο.
Τι ώθησε τον Τραμπ να μετακινήσει τα υποβρύχια;
Κυρίως η απογοήτευσή του από τη στασιμότητα των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, η διαδικτυακή αντιπαράθεση με τον Μεντβέντεφ φαίνεται ότι ήταν ο καταλύτης για να προχωρήσει σε δράση.
Ο Τραμπ και ο Ρώσος στρατιωτικός ηγέτης ανταλλάσσουν προσβλητικά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εδώ και καιρό.
Νωρίτερα, απαντώντας στο νέο τελεσίγραφο του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, ο Μεντβέντεφ έγραψε σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X ότι ο Τραμπ «παίζει το παιχνίδι των τελεσιγράφων» με τη Ρωσία.
«Κάθε νέο τελεσίγραφο είναι μια απειλή και ένα βήμα προς τον πόλεμο. Όχι μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλά με τη δική του χώρα. Μην ακολουθήσεις τον δρόμο του Νυσταγμένου Τζο!» είχε πει ο Μεντβέντεφ.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, ανακοινώνοντας εμπορικούς δασμούς για την Ινδία – μαζί με επιπλέον ποινή για αγορά ρωσικού πετρελαίου – ο Τραμπ είχε δηλώσει πως δεν τον νοιάζει αν «η Ινδία και η Ρωσία καταρρεύσουν μαζί με τις νεκρές τους οικονομίες».
Σε ανάρτησή του στο Telegram την Πέμπτη, ο Μεντβέντεφ έγραψε ότι ο Τραμπ θα έπρεπε «να ξαναδεί τις αγαπημένες του ταινίες με “ζωντανούς νεκρούς” και να θυμηθεί πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι το μυθικό “Dead Hand”».
Το σύστημα «Dead Hand» της Ρωσίας είναι ένας αυτόματος μηχανισμός πυρηνικής αντεπίθεσης από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, σχεδιασμένος να εκτοξεύει πυρηνικά ακόμα κι αν η ρωσική ηγεσία έχει εξολοθρευτεί με πρώτο πλήγμα.
Ο Τραμπ απάντησε: «Πείτε στον Μεντβέντεφ, τον αποτυχημένο πρώην πρόεδρο της Ρωσίας, που νομίζει ότι είναι ακόμα πρόεδρος, να προσέχει τα λόγια του. Μπαίνει σε πολύ επικίνδυνη περιοχή!».
Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά την ανάρτησή του για τα πυρηνικά υποβρύχια, ο Τραμπ είπε την Παρασκευή: «Απλώς πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Και έγινε μια απειλή την οποία δεν θεωρήσαμε κατάλληλη, οπότε πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός. Μια απειλή έγινε από έναν πρώην πρόεδρο της Ρωσίας και θα προστατέψουμε τον λαό μας».
►Ο Πούτιν απορρίπτει το τελεσίγραφο Τραμπ: Δεν αλλάζουν οι στόχοι μας στην Ουκρανία
Ποια χώρα έχει μεγαλύτερη πυρηνική ισχύ: Η Ρωσία ή οι ΗΠΑ;
Οι ΗΠΑ και η Ρωσία μαζί κατέχουν σχεδόν το 87% του συνολικού πυρηνικού οπλοστασίου παγκοσμίως. Οι γεωπολιτικοί αντίπαλοι ελέγχουν περίπου το 83% των πυρηνικών κεφαλών που είναι πραγματικά αναπτυγμένες ή έτοιμες για επιχειρησιακή χρήση.
Παρά τις σημαντικές μειώσεις μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, τα παγκόσμια πυρηνικά οπλοστάσια παραμένουν σε «πολύ υψηλό επίπεδο», σύμφωνα με έκθεση της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, εκτιμάται ότι μόλις εννέα χώρες διαθέτουν συνολικά περίπου 12.241 πυρηνικές κεφαλές.
Σύμφωνα με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Arms Control Association, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύσσουν σήμερα 1.419 στρατηγικές πυρηνικές κεφαλές, ενώ η Ρωσία 1.549, επάνω σε εκατοντάδες βομβαρδιστικά και πυραύλους.
Οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν την πρώτη τους πυρηνική δοκιμή τον Ιούλιο του 1945· τον επόμενο μήνα έριξαν δύο ατομικές βόμβες στις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Σοβιετική Ένωση πραγματοποίησε τη δική της πρώτη πυρηνική δοκιμή.
Μέχρι το 2025, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διαθέτει 71 υποβρύχια, όλα με πυρηνική πρόωση, γεγονός που το καθιστά τη μεγαλύτερη υποβρύχια δύναμη στον κόσμο. Ο στόλος αυτός περιλαμβάνει:
- 14 υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων τύπου Ohio (SSBN),
- 4 υποβρύχια τύπου Ohio που έχουν μετατραπεί σε υποβρύχια καθοδηγούμενων πυραύλων (SSGN), εξοπλισμένα με πυραύλους Tomahawk για πλήγματα ή ειδικές επιχειρήσεις,
Περίπου 53 υποβρύχια ταχείας επίθεσης, σχεδιασμένα για συλλογή πληροφοριών, ανθυποβρυχιακό πόλεμο και υποστήριξη πυραύλων cruise.
Αντίστοιχα, το Ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει λιγότερα από 30 πυρηνοκίνητα υποβρύχια, μεταξύ αυτών περίπου 10 στρατηγικά SSBN, συνδυασμό των σύγχρονων Borei και των παλαιότερων Delta IV, που φέρουν πυραύλους Bulava.
Επιπλέον, λειτουργεί αρκετά υποβρύχια με πυραύλους cruise στρατηγικής εμβέλειας, καθώς και περίπου έξι υποβρύχια επίθεσης τύπου Akula, σχεδιασμένα για αποστολές κατά πλοίων και πολλαπλών ρόλων. Η Ρωσία επενδύει στην ανανέωση του στόλου μέσω της νεότερης κλάσης Yasen-M.
Έχει απαντήσει η Ρωσία στον ελιγμό του Τραμπ με τα υποβρύχια;
Όχι. Ούτε το Κρεμλίνο ούτε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ έχουν απαντήσει δημόσια στην εντολή του Ντόναλντ Τραμπ για τη μετακίνηση δύο πυρηνικών υποβρυχίων, μετά την ανταλλαγή δηλώσεων μεταξύ τους.
Ωστόσο, ο Βίκτορ Βοντολάτσκι, ανώτερος Ρώσος βουλευτής και αντιπρόεδρος της επιτροπής της Κρατικής Δούμας για θέματα της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών (CIS), δήλωσε ότι η Ρωσία διαθέτει «σημαντικά περισσότερα πυρηνικά υποβρύχια στους ωκεανούς του κόσμου» από τις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι τα αμερικανικά υποβρύχια «ελέγχονται εδώ και καιρό» από τη Ρωσία και, συνεπώς, δεν απαιτείται κάποια συγκεκριμένη απάντηση.
Τον προηγούμενο μήνα, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δηλώσει ότι ήταν «απογοητευμένος» με τον Πούτιν.
«Θα κάνουμε μια εξαιρετική συζήτηση. Θα πω: “Ωραία, νομίζω ότι πλησιάζουμε σε συμφωνία”, και μετά εκείνος θα γκρεμίσει ένα κτήριο στο Κίεβο», είπε σε συνέντευξή του στο BBC.
Την Παρασκευή, σε μία φαινομενική αναφορά στο σχόλιο του Τραμπ, ο Πούτιν δήλωσε:
«Όσον αφορά τις όποιες απογοητεύσεις από οποιονδήποτε, όλες οι απογοητεύσεις προέρχονται από υπερβολικές προσδοκίες. Αυτός είναι ένας γενικός και γνωστός κανόνας.»
Σχετικά με την κατάπαυση του πυρός με το Κίεβο, ο Πούτιν δήλωσε ότι επιθυμεί μια «διαρκή και σταθερή ειρήνη» στην Ουκρανία· ωστόσο, δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι η Ρωσία σκοπεύει να επιταχύνει τη διαδικασία.
Το 2017, κατά την πρώτη του θητεία ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι έστειλε δύο πυρηνικά υποβρύχια στην κορεατική χερσόνησο. Λίγο αργότερα, συναντήθηκε με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν.
Το αν αυτή η τελευταία κίνηση θα οδηγήσει σε νέα συνάντηση με τον Πούτιν, μένει να φανεί.
