Η «πρωτεύουσα των παγόβουνων» της Γροιλανδίας, το Ilulissat, βρίσκεται στο επίκεντρο έντονης αντιπαράθεσης για τον τουρισμό κρουαζιέρας.
Ενώ τα κρουαζιερόπλοια φέρνουν χιλιάδες επισκέπτες και σημαντικά έσοδα, τοπικοί επιχειρηματίες καταγγέλλουν ότι αποκλείονται από τη συνεργασία με τις μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
Ο δήμαρχος Lars Erik Gabrielsen κάλεσε τους κατοίκους σε διαμαρτυρίες, προκαλώντας πολιτική κόντρα και ανησυχία για πιθανή απώλεια τουριστικής κίνησης.
Η διαμάχη αναδεικνύει τις προκλήσεις της ισότιμης ανάπτυξης του τουρισμού σε μια κοινότητα που προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στα οικονομικά οφέλη και τη διατήρηση του τοπικού ελέγχου.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Guardian: Είναι γνωστή ως η «πρωτεύουσα των παγόβουνων» παγκοσμίως, αλλά για τον δήμαρχο του Ilulissat στη βόρεια Γροιλανδία, είναι επίσης μια πόλη διχασμένη, όπου φίλοι και γείτονες έχουν σταματήσει να μιλούν μεταξύ τους, εξαιτίας μιας διαμάχης για τα κρουαζιερόπλοια που φέρνουν τουρίστες για να θαυμάσουν τα παγωμένα της τοπία.
Ο παγετώνας (icefjord) που έχει ενταχθεί στη λίστα της UNESCO προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες τους καλοκαιρινούς μήνες, προσφέροντας σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες.
Ωστόσο, απογοητευμένοι τοπικοί τουριστικοί πάροχοι καταγγέλλουν ότι μένουν εκτός συνεργασιών, καθώς μεγαλύτερες εταιρείες από άλλες περιοχές της Γροιλανδίας και από τη Δανία τους υποσκελίζουν, είτε προσφέροντας χαμηλότερες τιμές είτε αποκλείοντάς τους εντελώς – την ώρα που τα τοπικά σκάφη παραμένουν δεμένα στο λιμάνι.
Ο δήμαρχος του Ilulissat, Lars Erik Gabrielsen, κάλεσε τους κατοίκους να διαδηλώσουν ενάντια στις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, με συγκεντρώσεις και πανό – προκαλώντας την αντίδραση υπουργού της τοπικής κυβέρνησης, η οποία τον κατηγόρησε ότι αποθαρρύνει τους τουρίστες.
Η κοινότητα, όπως είπε, είναι χωρισμένη ανάμεσα σε όσους συνεργάζονται με την εταιρεία Greenland Cruises, που έχει έδρα στο Nuuk, και τη δανική Vela Nordic, και σε όσους δεν το κάνουν.
«Δεν αναγνωρίζουμε πια τον εαυτό μας», δήλωσε ο Gabrielsen. «Δεν λέμε ούτε ένα γεια μεταξύ μας, γιατί είμαστε διχασμένοι».
Αν τα κρουαζιερόπλοια σταματούσαν να συνεργάζονται με αυτές τις δύο εταιρείες και με την Diskoline – εταιρεία μεταφορών που ανήκει στον δανικό όμιλο Topas Explorer Group – τότε, όπως υποστήριξε, θα στήριζαν τους ντόπιους φορολογούμενους.
«Είναι πολύ άσχημο. Είμαστε πολύ λυπημένοι. Και η κυβέρνησή μας δεν μπορεί καν να μας καταλάβει».
Η υπουργός Οικονομίας της Γροιλανδίας, Naaja Nathanielsen, καταδίκασε την έκκληση του Gabrielsen για κινητοποιήσεις, χαρακτηρίζοντάς την «ένα πολύ ατυχές μείγμα άσκησης εξουσίας και ακτιβισμού». Όπως είπε, έστελνε «ένα σαφές μήνυμα» στους τουριστικούς παρόχους ότι «κινδυνεύουν να συναντηθούν με διαδηλώσεις που οργανώνονται από τις αρχές».
Ήδη αρκετές αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στην πόλη είχαν ακυρωθεί, ενώ άλλες εξετάζουν το ενδεχόμενο να παρακάμψουν το Ilulissat. Πέρυσι, ένα κρουαζιερόπλοιο είχε αποκλειστεί από το λιμάνι, με την κατηγορία ότι χρησιμοποιούσε αποκλειστικά ξένους τουριστικούς παρόχους.
Η διαμάχη ξεσπά σε μια κρίσιμη στιγμή για την επικράτεια, όπου η αλιεία ήταν παραδοσιακά ο κυρίαρχος κλάδος, αλλά ο τουρισμός αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία καθώς οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν.
Ο τουρισμός θεωρείται επίσης βασικός οικονομικός παράγοντας για την επίτευξη ανεξαρτησίας από τη Δανία, η οποία κυβέρνησε τη Γροιλανδία ως αποικία μέχρι το 1953 και εξακολουθεί να ελέγχει την εξωτερική πολιτική και την άμυνά της.
Την ίδια στιγμή, το αμερικανικό ενδιαφέρον για τη Γροιλανδία αυξάνεται, εν μέσω των απειλών του Ντόναλντ Τραμπ να αποκτήσει την επικράτεια, με το επίκεντρο τόσο τις επενδύσεις σε ορυκτά όσο και τον τουρισμό.
Αυτό το καλοκαίρι εγκαινιάστηκαν απευθείας πτήσεις από τη Νέα Υόρκη προς το Nuuk, την πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, μετά τα εγκαίνια ενός νέου διεθνούς αεροδρομίου. Ένα ακόμη αεροδρόμιο κατασκευάζεται στο Ilulissat, με προγραμματισμένα εγκαίνια το επόμενο έτος.
Ο Gabrielsen κατηγόρησε τη Nathanielsen ότι παρουσιάζει τον ίδιο και τους υποστηρικτές του ως «κακούς ανθρώπους», αλλά τόνισε πως απλώς θέλουν να διασφαλίσουν τη συμμετοχή των ντόπιων στην τουριστική βιομηχανία κρουαζιέρας. «Θέλουμε να συμμετέχουμε και στο μέλλον στον τουρισμό, ώστε τα παιδιά και τα εγγόνια μας να βλέπουν τον εαυτό τους σε αυτόν τον αναπτυσσόμενο κλάδο», πρόσθεσε.
Πέρυσι θεσπίστηκε νόμος για την αειφόρο ανάπτυξη του τουριστικού τομέα και την ενίσχυση του τοπικού τουρισμού, αλλά ο Gabrielsen αμφισβητεί ότι θα επιφέρει αλλαγές. Αντιθέτως, προτείνει η Γροιλανδία να αποκτήσει έναν τουριστικό οργανισμό υπό τη διαχείριση των δήμων και του κλάδου, ώστε να κατανέμονται πιο δίκαια τα έργα και οι πελάτες. Επίσης, όπως είπε, χρειάζεται αλλαγή στη φορολογική νομοθεσία για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η Ένωση Arctic Expedition Cruise Operators (AECO), που πέρυσι διοργάνωσε πολλές συναντήσεις στο Ilulissat με τοπικούς φορείς και επιχειρήσεις, δήλωσε ότι «γνωρίζει τις ανησυχίες που εκφράστηκαν στο Ilulissat και κατανοεί ότι η απογοήτευση φαίνεται να στρέφεται κυρίως κατά εταιρειών που είναι καταχωρημένες στη Γροιλανδία». Εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι η κατάσταση «αντανακλά τοπικές δυναμικές και διαφορετικές απόψεις για το πώς πρέπει να διαχειριστεί ο τουρισμός».
Η Anne Nivíka Grødem, διευθύνουσα σύμβουλος του Visit Greenland, δήλωσε: «Παρακολουθούμε με μεγάλη ανησυχία τις τελευταίες εξελίξεις στο Ilulissat, όπου οι τοπικές εκκλήσεις για διαμαρτυρία κατά συγκεκριμένων τουριστικών παρόχων έχουν οδηγήσει σε αναστάτωση και αβεβαιότητα. Αυτό δεν επηρεάζει μόνο τους επισκέπτες μας, αλλά διαταράσσει και τη συνεργασία μεταξύ όσων συμβάλλουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας και εισοδήματος στην πόλη».
Ο Christian Keldsen, διευθυντής της Ένωσης Επιχειρήσεων της Γροιλανδίας, είπε ότι η διαμάχη σχετίζεται με τις διαφορετικές ερμηνείες της έννοιας «τοπικός».
«Σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται εδώ είναι γροιλανδικές, αν και ορισμένες μπορεί να έχουν ιδιοκτήτες που ζουν στο εξωτερικό, για παράδειγμα στη Δανία».
Η Diskoline ανέφερε σε ανακοίνωσή της: «Πιστεύουμε ότι υπάρχει χώρος τόσο για καθιερωμένους όσο και για νέους παρόχους, και ότι ο αυξανόμενος αριθμός επισκεπτών μπορεί να υποστηρίξει έναν ποικιλόμορφο και ζωντανό τοπικό τουριστικό τομέα. Στόχος μας είναι να εργαζόμαστε συνεργατικά, με αμοιβαίο σεβασμό και διαφάνεια.
»Είμαστε επίσης υπερήφανοι που αποτελούμε εργοδότη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στη Γροιλανδία. Πολλοί από τους υπαλλήλους μας είναι ντόπιοι και πάντα δίνουμε προτεραιότητα στην τοπική πρόσληψη πριν αναζητήσουμε υποψήφιους από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της Δανίας».
Η Greenland Cruises αρνήθηκε να σχολιάσει, ενώ η Vela Nordic δεν απάντησε στα αιτήματα για δήλωση.
