Διπλωματικός πυρετός για την Ουκρανία με πυρετώδεις διαβουλεύσεις να είναι σε εξέλιξη τα τελευταία 24ωρα. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν συσπειρωθεί πίσω από την Ουκρανία, ανανεώνοντας την υποστήριξή τους στον Ζελένσκι και επιμένοντας ότι οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία θα πρέπει να περιλαμβάνουν το Κίεβο.
Εξ ου και η κοινή δήλωση που εξέδωσαν οι ηγέτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Φινλανδίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πριν από τη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα την ερχόμενη Παρασκευή.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι ο Τραμπ είναι πρόθυμος να πραγματοποιήσει τριμερή συνάντηση στην οποία θα συμμετάσχει και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά επί του παρόντος παραμένει μια σύνοδος κορυφής Τραμπ-Πούτιν, όπως αρχικά ζήτησε ο Ρώσος ηγέτης.
Έξαλλος ο Ζελένσκι
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οποιεσδήποτε συμφωνίες χωρίς το Κίεβο θα ισοδυναμούν με «νεκρές αποφάσεις».
Βέβαια, ο Τραμπ προηγουμένως άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει συναντώντας μόνο τον Πούτιν, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι σχεδίαζε να «ξεκινήσει με τη Ρωσία». Αλλά ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι πιστεύει ότι «έχουμε μια ευκαιρία» να οργανώσουμε μια τριμερή συνάντηση τόσο με τον Πούτιν όσο και με τον Ζελένσκι.
Το αν ο Πούτιν θα συμφωνούσε με αυτό είναι ασαφές – έχει αρνηθεί αρκετές προσκλήσεις για άμεσες συνομιλίες και οι δύο ηγέτες δεν έχουν συναντηθεί πρόσωπο με πρόσωπο από τότε που ο Πούτιν ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία, εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια, σημείωσε το BBC.
Μιλώντας την Παρασκευή, ο Τραμπ άφησε επίσης να εννοηθεί ότι «θα υπάρξει κάποια ανταλλαγή εδαφών» προκειμένου η Μόσχα και το Κίεβο να καταλήξουν σε συμφωνία – στην οποία ο Ζελένσκι αντέδρασε έντονα.
«Δεν θα ανταμείψουμε τη Ρωσία για όσα έχει διαπράξει», δήλωσε στο Telegram. «Οποιεσδήποτε αποφάσεις εναντίον μας, οποιεσδήποτε αποφάσεις χωρίς την Ουκρανία, είναι επίσης αποφάσεις κατά της ειρήνης».
«Οι Ρώσοι… εξακολουθούν να επιβάλλουν την ιδέα της «ανταλλαγής» ουκρανικού εδάφους με ουκρανικό έδαφος, με συνέπειες που δεν εγγυώνται τίποτα άλλο παρά πιο βολικές θέσεις για τους Ρώσους ώστε να επαναλάβουν τον πόλεμο», πρόσθεσε ο ίδιος.
Το CBS μετέδωσε ότι ο Λευκός Οίκος προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να αποδεχτούν μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει την κατάληψη ολόκληρης της περιοχής Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία από τη Ρωσία και τη διατήρηση της χερσονήσου της Κριμαίας.
Η αντίδραση των Ευρωπαίων
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, σε ανακοίνωσή τους που δημοσιεύθηκε αργά το Σάββατο το βράδυ (9/8), τόνισαν ότι «τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία».
«Η Ουκρανία έχει την ελευθερία επιλογής για το δικό της πεπρωμένο», δήλωσαν, τονίζοντας ότι οι χώρες τους θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία διπλωματικά, στρατιωτικά και οικονομικά.
Οι ηγέτες δήλωσαν επίσης ότι μια «διπλωματική λύση» είναι κρίσιμης σημασίας, όχι μόνο για την προστασία της Ουκρανίας – αλλά και για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Αλλά δεν είναι μόνο η Ουκρανία που δυσκολεύεται να συμμετάσχει στη συνάντηση της Αλάσκας.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανησυχούν επίσης για την έλλειψη επιρροής τους στο αποτέλεσμα οποιασδήποτε συμφωνίας που θα μπορούσε να καταλήξει ο Τραμπ με τον Πούτιν.
Σε μια ανάρτηση στο X το Σάββατο, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με τον αποκλεισμό της ευρωπαϊκής εμπλοκής από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ.
«Οι Ευρωπαίοι θα αποτελέσουν επίσης αναγκαστικά μέρος της λύσης, καθώς διακυβεύεται η δική τους ασφάλεια», τόνισε ο Μακρόν.
Την Κυριακή (10/8), ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τους συμμάχους για την υποστήριξή τους.
«Το τέλος του πολέμου πρέπει να είναι δίκαιο και είμαι ευγνώμων σε όλους όσους στέκονται σήμερα στο πλευρό της Ουκρανίας και του λαού μας για χάρη της ειρήνης στην Ουκρανία, η οποία υπερασπίζεται τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας των ευρωπαϊκών εθνών μας», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Η Ευρώπη έχει υιοθετήσει μια σκληρή προσέγγιση απέναντι στη Μόσχα – συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων κατά προσώπων και της παροχής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι σημείωσε ότι είπε στον Μακρόν σε τηλεφωνική τους επικοινωνία το Σάββατο ότι το κλειδί είναι να διασφαλιστεί ότι «οι Ρώσοι δεν θα μπορέσουν να εξαπατήσουν κανέναν ξανά».
«Όλοι χρειαζόμαστε ένα πραγματικό τέλος στον πόλεμο και αξιόπιστα θεμέλια ασφαλείας για την Ουκρανία και άλλα ευρωπαϊκά έθνη», δήλωσε ο Ουκρανός ηγέτης.
Διπλωματικές διαβουλεύσεις πριν τη συνάντηση στην Αλάσκα
Τη διπλωματική επαφή των ΗΠΑ με την Ευρώπη και την Ουκρανία ανέλαβε ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς το Σάββατο, όταν επισκέφθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο και είχε συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι, καθώς και δύο από τους κορυφαίους βοηθούς του Ζελένσκι.
Ευχαριστώντας τον Βανς για τις συζητήσεις, ο Αντρίι Γερμάκ, επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, τόνισε την ανάγκη να συμπεριληφθεί η Ουκρανία.
«Μια αξιόπιστη, διαρκής ειρήνη είναι δυνατή μόνο με την Ουκρανία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», υπογράμμισε. «Η κατάπαυση του πυρός είναι απαραίτητη – αλλά η πρώτη γραμμή δεν είναι σύνορο».
Η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα, την περιοχή που η Ρωσία πούλησε στις ΗΠΑ το 1867, θα είναι η πρώτη μεταξύ εν ενεργεία Προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, από τότε που ο Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με τον Πούτιν στη Γενεύη τον Ιούνιο του 2021.
Εννέα μήνες αργότερα, η Μόσχα έστειλε στρατεύματα στην Ουκρανία.
Το 2022, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε την προσάρτηση τεσσάρων ουκρανικών περιοχών – του Ντόνετσκ, του Λουγκάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας – παρά το γεγονός ότι δεν είχε τον πλήρη έλεγχό τους.
Η Μόσχα δεν κατάφερε να επιτύχει μια αποφασιστική πρόοδο στην εισβολή της σε πλήρη κλίμακα, αλλά πλέον κατέχει μεγάλα τμήματα του ανατολικού εδάφους της Ουκρανίας. Και αυτό καθώς οι ουκρανικές επιθέσεις δεν μπόρεσαν να απωθήσουν τις ρωσικές δυνάμεις.
