Με την ιστορική συνάντηση στην Αλάσκα μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούτιν να πλησιάζει -Παρασκευή 15 Αυγούστου- οι Ευρωπαίοι ηγέτες στέλνουν σαφές μήνυμα στην Ουάσιγκτον: «Η ειρήνη δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς εμάς – και σίγουρα όχι χωρίς την Ουκρανία». Σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης επιδιώκουν να αποκτήσουν ρόλο-κλειδί στις διαπραγματεύσεις, φοβούμενες ότι μια διμερής συμφωνία ΗΠΑ – Ρωσίας θα μπορούσε να αγνοήσει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και να επιβάλει τετελεσμένα στο πεδίο της Ουκρανίας.
Η κίνηση αυτή αναδεικνύει τις βαθύτερες ανησυχίες των Ευρωπαίων για την επόμενη μέρα του πολέμου, την ασφάλεια στην ήπειρο και την ενότητα της Δύσης απέναντι στον Πούτιν.
Οι Ευρωπαίοι ζητούν ραντεβού με Τραμπ πριν συναντήσει τον Πούτιν
Μάλιστα, σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα του Bloomberg, οι ευρωπαϊκές χώρες επιδιώκουν να συνομιλήσουν με τον Τραμπ πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Πούτιν στην Αλάσκα.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφεραν στο δίκτυο ανώνυμες πηγές, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να μιλήσουν μαζί του πριν την Παρασκευή.
Οποιαδήποτε συνομιλία θα ακολουθήσει ένα Σαββατοκύριακο έντονης διπλωματίας μεταξύ Αμερικανών, Ουκρανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων, το οποίο περιλάμβανε συναντήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Σάββατο, με τον αντιπρόεδρο της αμερικανικής κυβέρνησης Τζέι Ντι Βανς και τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι. Οι πρέσβεις της ΕΕ ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες, την Κυριακή, και οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να συνεδριάσουν σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης.
Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων συζητήσεων μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων, ο Πούτιν απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή Ντονμπάς στη Ρωσία, καθώς και την Κριμαία, ως προϋπόθεση για να ανοίξει ο δρόμος για μια εκεχειρία και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για μια διαρκή διευθέτηση, σύμφωνα με το Bloomberg.
Κάτι τέτοιο πιθανότατα θα σήμαινε ότι το Κίεβο θα πρέπει να παραδώσει τμήματα των περιοχών Λουχάνσκ και Ντόνετσκ που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας και να δώσει στη Ρωσία μια νίκη που ο στρατός της δεν μπόρεσε να επιτύχει στρατιωτικά από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022.
Εάν η διαδικασία προχωρήσει, το εδαφικό θέμα «θα πρέπει να είναι στο τραπέζι», μαζί με εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, όπως δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε την Κυριακή στο ABC. Υπογράμμισε ότι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Ουκρανία θα αναγνωρίσει ότι έχει χάσει τον έλεγχο μέρους του εδάφους της, χωρίς να παραχωρήσει επίσημα την κυριαρχία της επί αυτών των περιοχών.
Ευρωπαϊκές πιέσεις για κυρώσεις στη Ρωσία
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της πιέζουν για εκεχειρία, ενώ προκρίνουν επίσης τη συνέχιση της άσκησης οικονομικής πίεσης στη Μόσχα μέσω κυρώσεων. Ο Τραμπ, από την πλευρά του άλλωστε, είχε απειλήσει με κυρώσεις τη Ρωσία, έχοντας θέσει και τελεσίγραφο το οποίο έληξε την περασμένη Παρασκευή, έχοντας αποφύγει πάντως μέχρι στιγμής να λάβει άμεσα μέτρα κατά του Κρεμλίνου πέρα από την εφαρμογή πρόσθετων δασμών στην Ινδία για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Ο Ζελένσκι δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι το Κίεβο δεν θα παραχωρήσει — και συνταγματικά δεν μπορεί να παραχωρήσει — έδαφος, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την κυριαρχία της Ουκρανίας.
«Παραμένουμε προσηλωμένοι στην αρχή ότι τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν με τη βία», δήλωσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες το Σάββατο σε κοινή δήλωση. «Η τρέχουσα γραμμή επαφής πρέπει να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων», ανέφεραν. Η δήλωση υποστηρίχθηκε από τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας και της Φινλανδίας.
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί στενά στις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες και έχουν δείξει ενδιαφέρον να ευθυγραμμιστούν με την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας που συζητούν αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ρωσίας, η Μόσχα θα σταματήσει την επίθεσή της στις περιοχές Χερσόν και Ζαπορίζια της Ουκρανίας κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης. Δεν είναι σαφές εάν η Μόσχα είναι διατεθειμένη να παραχωρήσει οποιοδήποτε έδαφος που κατέχει επί του παρόντος, συμπεριλαμβανομένου του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια, του μεγαλύτερου στην Ευρώπη.
Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα επιμείνει ότι οι πολεμικοί του στόχοι παραμένουν αμετάβλητοι. Αυτοί περιλαμβάνουν απαιτήσεις προς το Κίεβο να αποδεχτεί ουδέτερο καθεστώς και να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες του για ένταξη στο ΝΑΤΟ, καθώς και να αποδεχτεί την απώλεια της Κριμαίας και των άλλων τεσσάρων ανατολικών και νότιων περιοχών της Ουκρανίας υπέρ της Ρωσίας.
Τμήματα του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή από το 2014, όταν το Κρεμλίνο υποκίνησε βίαιες ενέργειες των αυτονομιστών λίγο μετά την επιχείρηση κατάληψης της Κριμαίας. Ο Πούτιν κήρυξε τις τέσσερις ουκρανικές περιοχές ως μέρος της Ρωσίας, αφού ανακοίνωσε την προσάρτησή τους τον Σεπτέμβριο του 2022, παρόλο που οι δυνάμεις του δεν έχουν ποτέ ελέγξει πλήρως τα εδάφη αυτά.
