Η Αλάσκα, το παγωμένο και απομακρυσμένο αυτό έδαφος που κάποτε άλλαξε χέρια μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, ετοιμάζεται να γίνει η σκηνή μιας κρίσιμης συνάντησης μεταξύ Βλαντιμίρ Πούτιν και Ντόναλντ Τραμπ, για διαπραγμάτευση γύρω από την τύχη της Ουκρανίας.
Είναι απίθανο ο Βλαντιμίρ Πούτιν να φτάσει στην Αλάσκα την Παρασκευή για να υποβάλει στον Ντόναλντ Τραμπ εδαφική απαίτηση για την 49η πολιτεία, την οποία ο τσάρος Αλέξανδρος Β΄ πούλησε στις ΗΠΑ για 7,2 εκατομμύρια δολάρια (5,4 εκατομμύρια λίρες) το 1867. Ο Ρώσος πρόεδρος, τελικά, έχει στο μυαλό του μια άλλη συμφωνία για εδάφη. Να πείσει τον Τραμπ για τα πλεονεκτήματα της ανταλλαγής τμημάτων του ουκρανικού εδάφους με την πιθανή αποδοχή της εκεχειρίας που ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιθυμεί τόσο απεγνωσμένα, αλλά δεν ξέρει πώς να επιτύχει.
Ο επιφανής σύμβουλος εξωτερικών υποθέσεων του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε ότι η Αλάσκα ήταν μια «απολύτως λογική» τοποθεσία για τη σύνοδο κορυφής, σαν να ήταν απλό ταξίδι η διέλευση του Βερίγγειου Πορθμού που χωρίζει τις δύο χώρες. Η απόσταση μεταξύ των ηπειρωτικών τμημάτων των ΗΠΑ και της Ρωσίας μπορεί να είναι 55 μίλια, αλλά η πτήση από τη Μόσχα προς το Άνκορατζ, τη μεγαλύτερη πόλη της Αλάσκας, διαρκεί περίπου εννέα ώρες. Ακόμη και για τον Τραμπ, που θα ταξιδέψει από την Ουάσιγκτον με το Air Force One, η πτήση θα διαρκέσει τουλάχιστον οκτώ ώρες. Η Αλάσκα είναι μια τοποθεσία αμοιβαίας αναστάτωσης, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο.
Όπως αναφέρει ο Guardian, η απομακρυσμένη αυτή πολιτεία βρίσκεται πολύ μακριά από την Ουκρανία και τους ευρωπαίους συμμάχους της, και κινδυνεύει να τις ωθήσει και τις δύο σε δεύτερο πλάνο. Αν και ο Τραμπ φαίνεται, θεωρητικά, ανοιχτός στο να επιτρέψει την παρουσία του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο Πούτιν θα είναι τόσο φιλόξενος. Το κέρδος του, τελικά, είναι οι ιδιωτικές συνομιλίες με τον ένοικο του Λευκού Οίκου σχετικά με τις κυρώσεις, το εμπόριο, την εμβέλεια του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, διαπραγματεύσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τις τελευταίες προτάσεις του για την κυριαρχία στην Ουκρανία.
Πάνω απ’ όλα, η Αλάσκα είναι ένα ασφαλές μέρος για να επισκεφθεί ο Ρώσος ηγέτης. Ο Πούτιν εξακολουθεί να καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου σε σχέση με την αναγκαστική απέλαση παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία τον Μάρτιο του 2023. Υπάρχει ένταλμα σύλληψης, αλλά ούτε η Ρωσία ούτε, κυρίως, οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαστήριο. Ούτε υπάρχουν εχθρικές χώρες που πρέπει να περάσει. Ένα ταξίδι στην κορυφή του πλανήτη είναι απίθανο να συναντήσει απρόσμενες δυσκολίες που θα μπορούσαν να κάνουν το ταξίδι πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα προς την Κωνσταντινούπολη στην Τουρκία μη ελκυστικό.
Οι τοποθεσίες των ιστορικών συναντήσεων ΗΠΑ-Ρωσίας
Μια περιστασιακή ανάμνηση υποδηλώνει ότι οι Σύνοδοι κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας ή, αν πάμε πιο πίσω, ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης, έχουν πραγματοποιηθεί σε πιο δροσερές τοποθεσίες, αντανακλώντας χαλαρά τις πιο βόρειες θέσεις των δύο χωρών. Η πιο αξιοσημείωτη είναι σίγουρα η Ελσίνκι. Ήταν στη φινλανδική πρωτεύουσα το 2018, την τελευταία φορά που ο Τραμπ και ο Πούτιν συναντήθηκαν ενώ ήταν στην εξουσία, που ο Αμερικανός ηγέτης δήλωσε ότι εμπιστευόταν τον Πούτιν περισσότερο από τις δικές του μυστικές υπηρεσίες όσον αφορά τις καταγγελίες για παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές του 2016.
Όσοι έχουν αναμνήσεις από τον Ψυχρό Πόλεμο θα θυμούνται τη σύνοδο κορυφής του Ρέικιαβικ το 1986, όπου ο Ρόναλντ Ρέιγκαν και ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συζήτησαν την κατάργηση των πυρηνικών όπλων, αλλά δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν. Ο Γκορμπατσόφ ήθελε ο Ρέιγκαν να εγκαταλείψει τις δοκιμές για το πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας «Star Wars», αλλά ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ δεν συμφώνησε και η σύνοδος κορυφής κατέληξε σε αποτυχία. Ωστόσο, στη δεκαετία του 1990, όταν οι συνόδους κορυφής μεταξύ των δύο χωρών ήταν πιο συχνές, ο Μπιλ Κλίντον και ο Μπόρις Γέλτσιν συναντήθηκαν ακόμη και στο Μπέρμιγχαμ και στο Σροπσάιρ το 1998, σε μια εποχή που η Ρωσία είχε μόλις ενταχθεί σε αυτό που τότε έγινε το G8.
Σήμερα, ωστόσο, ο πυρηνικός αφοπλισμός και η συνεργασία του G8 είναι παρωχημένα μηνύματα από μια διαφορετική εποχή – μια εποχή στην οποία η ομάδα είναι και πάλι το G7. Η συνάντηση στην Αλάσκα είναι μόλις η τέταρτη σύνοδος κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας από το 2010 και, ενώ παραμένει πιθανό ότι οι συζητήσεις να οδηγήσουν σε κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, υπάρχουν λίγα στοιχεία για αισιοδοξία, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται με σφοδρότητα τόσο στο μέτωπο όσο και στα μετόπισθεν, με τη Ρωσία να βομβαρδίζει επανειλημμένα ουκρανικές πόλεις, προσπαθώντας να υποτάξει τη γείτονά της.
