Δύο ημέρες απομένουν για το κρίσιμο τετ α τετ μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν, οι οποίοι συναντώνται την Παρασκευή του Δεκαπενταύγουστου προκειμένου να συζητήσουν πώς θα τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε τη συνάντηση μια εβδομάδα νωρίτερα, την ίδια μέρα που έληγε η προθεσμία που είχε δώσει στη Ρωσία ώστε να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία ή να αντιμετωπίσει περισσότερες αμερικανικές κυρώσεις.
►Η Ρωσία και ο Πούτιν κέρδισαν τον πόλεμο – Ανάλυση για αρχάριους
Τρεις γύροι συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που πραγματοποιήθηκαν κατόπιν αιτήματος του Τραμπ αυτό το καλοκαίρι δεν έχουν ακόμη φέρει τις δύο πλευρές πιο κοντά στην ειρήνη.
Η συνάντηση των ηγετών ΗΠΑ και Ρωσίας θα πραγματοποιηθεί στην Αλάσκα -η οποία κάποτε ήταν ρωσικό έδαφος- στο Άνκορατζ.
►Παιχνίδι ισχύος στην Αλάσκα: Τραμπ, Πούτιν και μια Ευρώπη που προσπαθεί να βρει χαραμάδα επιρροής
Τραμπ – Πούτιν: Γιατί συναντιούνται στην Αλάσκα
Όπως αναφέρει το BBC, οι ΗΠΑ αγόρασαν την Αλάσκα από τη Ρωσία το 1867, γεγονός που προσδίδει ιστορική σημασία στη συνάντηση. Η Αλάσκα έγινε πολιτεία των ΗΠΑ το 1959.
Ο στενός συνεργάτης του ρώσου προέδρου Γιούρι Ουσάκοφ επεσήμανε ότι οι δύο χώρες είναι γείτονες, με μόνο το στενό του Μπέρινγκ να τις χωρίζει.
«Φαίνεται αρκετά λογικό για την αντιπροσωπεία μας να πετάξει απλά πάνω από το στενό του Μπέρινγκ και μια τόσο σημαντική και αναμενόμενη σύνοδος κορυφής των ηγετών των δύο χωρών να πραγματοποιηθεί στην Αλάσκα», είπε ο Ουσάκοφ.
Η τελευταία φορά που η Αλάσκα βρέθηκε στο επίκεντρο μιας αμερικανικής διπλωματικής εκδήλωσης ήταν τον Μάρτιο του 2021, όταν η νεοσύστατη διπλωματική και εθνική ομάδα ασφαλείας του Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με τους κινέζους ομολόγους της στο Άνκορατζ.
Η συνάντηση κατέληξε σε έντονη αντιπαράθεση, με τους Κινέζους να κατηγορούν τους Αμερικανούς για «υποτιμητική στάση και υποκρισία».
Πού στην Αλάσκα θα συναντηθούν Τραμπ και Πούτιν
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο Άνκορατζ, όπως επιβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος την Τρίτη (12/8).
Κατά την ανακοίνωση της διμερούς συνάντησης, ο Τραμπ είπε ότι η τοποθεσία θα είναι «πολύ δημοφιλής για διάφορους λόγους», χωρίς να αποκαλύψει ότι θα βρισκόταν στη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας.
Οι δύο ηγέτες θα φιλοξενηθούν στην Κοινή Βάση Έλμεντορφ – Ρίτσαρντσον, τη μεγαλύτερη στρατιωτική εγκατάσταση στην Αλάσκα. Η βάση, έκτασης 64.000 στρεμμάτων, αποτελεί μία κομβική τοποθεσία των ΗΠΑ για τη στρατιωτική ετοιμότητα στην Αρκτική.
Γιατί συναντιούνται Πούτιν και Τραμπ
Ο Τραμπ έχει ασκήσει έντονες πιέσεις -χωρίς μεγάλη επιτυχία- για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ως υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, δεσμεύτηκε ότι θα τερματίσει τον πόλεμο εντός 24 ωρών από την ανάληψη των καθηκόντων του. Έχει επίσης επανειλημμένα υποστηρίξει ότι ο πόλεμος «δεν θα είχε συμβεί ποτέ» αν ήταν πρόεδρος κατά τη στιγμή της ρωσικής εισβολής το 2022.
Τον περασμένο μήνα, ο Τραμπ δήλωσε στο BBC ότι ήταν «απογοητευμένος» από τον Πούτιν.
Η απογοήτευση αυξήθηκε και ο Τραμπ έθεσε ως προθεσμία την 8η Αυγούστου για να συμφωνήσει ο Πούτιν σε άμεση κατάπαυση του πυρός, αλλιώς θα αντιμετώπιζε πιο αυστηρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Όταν έφτασε η προθεσμία, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα συναντηθεί με τον Πούτιν στις 15 Αυγούστου.
Η συνάντηση έρχεται μετά από «πολύ παραγωγικές» συνομιλίες που είχε ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ με τον Πούτιν στη Μόσχα την περασμένη Τετάρτη (6/8), σύμφωνα με τον Τραμπ.
Πριν από τη συνάντηση, ο Λευκός Οίκος προσπάθησε να υποβαθμίσει τις εικασίες ότι η διμερής συνάντηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός.
«Πρόκειται για μια άσκηση ακρόασης για τον πρόεδρο», δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ. Πρόσθεσε ότι ο Τραμπ ενδέχεται να ταξιδέψει στη Ρωσία μετά το ταξίδι του στην Αλάσκα.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα (11/8), ο Τραμπ δήλωσε ότι θεωρεί τη σύνοδο κορυφής ως μια διερευνητική συνάντηση με στόχο να παροτρύνει τον Πούτιν να τερματίσει τον πόλεμο.
Θα συμμετάσχει η Ουκρανία;
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν αναμένεται να συμμετάσχει. Ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα: «Θα έλεγα ότι θα μπορούσε να πάει, αλλά έχει παρακολουθήσει πολλές συναντήσεις».
Ωστόσο, ο Τραμπ δήλωσε ότι ο Ζελένσκι θα είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο θα τηλεφωνήσει μετά τη συνάντηση.
Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε αργότερα ότι ο Τραμπ και ο Ζελένσκι θα έχουν τηλεδιάσκεψη σήμερα Τετάρτη (13/8), πριν από τη σύνοδο κορυφής του προέδρου των ΗΠΑ με τον Πούτιν. Στη συνάντηση με τον Ζελένσκι θα συμμετάσχουν αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες.
Ο Πούτιν είχε ζητήσει να αποκλειστεί ο Ζελένσκι, αν και ο Λευκός Οίκος είχε δηλώσει προηγουμένως ότι ο Τραμπ ήταν πρόθυμος να πραγματοποιήσει τριμερή συνάντηση στην οποία θα συμμετείχαν και οι τρεις ηγέτες.
Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι οποιαδήποτε συμφωνία χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας θα ισοδυναμούσε με «νεκρή απόφαση».
Τι ελπίζουν να κερδίσουν και οι δύο πλευρές
Αν και τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία έχουν από καιρό δηλώσει ότι θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος, και οι δύο χώρες επιθυμούν πράγματα στα οποία η άλλη πλευρά αντιτίθεται σθεναρά.
Ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι «θα προσπαθήσει να ανακτήσει μέρος του [ρωσικά κατεχόμενου] εδάφους για την Ουκρανία». Ωστόσο, προειδοποίησε επίσης ότι ενδέχεται να χρειαστεί «κάποια ανταλλαγή εδαφών».
Η Ουκρανία, ωστόσο, είναι αμετάκλητη στην άποψή της ότι δεν θα δεχτεί τον ρωσικό έλεγχο των περιοχών που έχει καταλάβει η Μόσχα, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας.
Ο Ζελένσκι απέρριψε αυτή την εβδομάδα κάθε ιδέα «ανταλλαγής» εδαφών.
«Δεν θα ανταμείψουμε τη Ρωσία για όσα έχει διαπράξει», δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος.
Εν τω μεταξύ, ο Πούτιν δεν έχει υποχωρήσει από τις εδαφικές του απαιτήσεις, την ουδετερότητα της Ουκρανίας και το μελλοντικό μέγεθος του στρατού της.
Η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία, εν μέρει, λόγω της πεποίθησης του Πούτιν ότι η δυτική αμυντική συμμαχία, το ΝΑΤΟ, χρησιμοποιούσε τη γειτονική χώρα για να αποκτήσει πρόσβαση και να φέρει τα στρατεύματά της πιο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας.
Η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους ηγέτες να συνάψουν συμφωνία εκεχειρίας που θα παραχωρούσε τμήματα του ουκρανικού εδάφους στη Ρωσία, σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο CBS News, συνεργάτη του BBC στις ΗΠΑ.
Η συμφωνία θα επέτρεπε στη Ρωσία να διατηρήσει τον έλεγχο της χερσονήσου της Κριμαίας και να καταλάβει την περιοχή του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία, η οποία αποτελείται από το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ, σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση των διαπραγματεύσεων.
Η Ρωσία κατέλαβε παράνομα την Κριμαία το 2014 και οι δυνάμεις της ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής του Ντονμπάς.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, η Ρωσία θα πρέπει να παραχωρήσει τις ουκρανικές περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια, όπου επί του παρόντος ασκεί κάποιο στρατιωτικό έλεγχο.
Μιλώντας στο Fox News, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς δήλωσε ότι οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία «δεν θα κάνει κανέναν ιδιαίτερα ευτυχισμένο».
«Πρέπει να επιτευχθεί ειρήνη εδώ… δεν μπορείτε να κατηγορείτε τους άλλους», είπε.
«Ο δρόμος προς την ειρήνη είναι να υπάρχει ένας αποφασιστικός ηγέτης που θα καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα αναγκάσει τους ανθρώπους να συνεννοηθούν».
