Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπογράμμισε το Σάββατο (16/8) ότι η Ουκρανία θα πρέπει να καταλήξει σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, επειδή «η Ρωσία είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη, ενώ αυτοί δεν είναι».
H δήλωση αυτή ήρθε μετά τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, όπου ο Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να απαίτησε περισσότερα ουκρανικά εδάφη.
Σε μια επακόλουθη ενημέρωση με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μια πηγή που γνωρίζει τη συζήτηση και την οποία επικαλείται το Reuters, αναφέρεται στον Τραμπ, λέγοντας ότι ο Πούτιν του προσέφερε να «παγώσει» τις περισσότερες γραμμές του μετώπου, εάν οι δυνάμεις του Κιέβου παραχωρούσαν όλο το Ντόνετσκ, τη βιομηχανική περιοχή που είναι ένας από τους κύριους στόχους της Μόσχας.
Ο Ζελένσκι απέρριψε το αίτημα, ανέφερε η πηγή αυτή.
►New York Times: Στη γραμμή Πούτιν ο Τραμπ – Λέει «ναι» στην παραχώρηση εδαφών της Ουκρανίας
Ωστόσο, η Ρωσία ελέγχει ήδη το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων περίπου των τριών τετάρτων της επαρχίας Ντόνετσκ, στην οποία εισήλθε για πρώτη φορά το 2014.
Ακόμη, ο Τραμπ δήλωσε ότι συμφώνησε με τον Πούτιν πως θα πρέπει να επιδιωχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία χωρίς την προηγούμενη εκεχειρία που έχουν ζητήσει η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της.
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι θα συναντηθεί με τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον τη Δευτέρα 18 Αυγούστου, ενώ οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του Κιέβου χαιρέτισαν τις προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ, αλλά δεσμεύτηκαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία και να αυστηροποιήσουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η πηγή που επικαλείται το Reuters, ανέφερε ότι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επίσης προσκληθεί να παραστούν σε αυτές τις συνομιλίες. Κάτι τέτοιο είχε ήδη ανακοινώσει νωρίτερα ο Λευκός Οίκος.
Η συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή 15 Αυγούστου, η πρώτη σύνοδος κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας από τότε που η Μόσχα ξεκίνησε μια ολοκληρωμένη εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, διήρκεσε μόλις τρεις ώρες.
«Όλοι έκριναν ότι ο καλύτερος τρόπος για να τερματιστεί ο φρικτός πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι να καταλήξουμε απευθείας σε μια Συμφωνία Ειρήνης, η οποία θα τερματίσει τον πόλεμο, και όχι σε μια απλή Συμφωνία Κατάπαυσης του Πυρός, η οποία συχνά δεν αντέχει», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.
Ικανοποίηση στη Ρωσία από τα σχόλια του Τραμπ
Τα διάφορα σχόλια του προέδρου των ΗΠΑ για τη συνάντηση ευθυγραμμίζονταν ως επί το πλείστον με τις δημόσιες θέσεις της Μόσχας, η οποία σημειώνει πως επιθυμεί μια πλήρη διευθέτηση του πολέμου -όχι μια παύση- και ότι αυτό θα είναι περίπλοκο, επειδή οι θέσεις είναι «διαμετρικά αντίθετες».
Η Ρωσία προχωρά σταδιακά εδώ και μήνες στο ουκρανικό μέτωπο. Ο πόλεμος -ο πιο θανατηφόρος στην Ευρώπη εδώ και 80 χρόνια- έχει σκοτώσει ή τραυματίσει πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους και από τις δύο πλευρές, συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων κυρίως Ουκρανών πολιτών, σύμφωνα με αναλυτές.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής, ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι δεν θα ήταν ευχαριστημένος, εάν δεν συμφωνούνταν εκεχειρία. Ωστόσο, στη συνέχεια δήλωσε ότι, μετά τις συνομιλίες με τον Ζελένσκι, «εάν όλα πάνε καλά, θα προγραμματίσουμε μια συνάντηση με τον πρόεδρο Πούτιν».
Αυτές οι συνομιλίες θα ξυπνήσουν μνήμες από μια συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, τον Φεβρουάριο, όπου ο Τραμπ και ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς επιτέθηκαν δημόσια στον Ζελένσκι.
Ο Πούτιν δεν… συγκινείται από τα αιτήματα Ζελένσκι για συνάντηση
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι ήταν πρόθυμος να συναντήσει τον Πούτιν. Όμως, ο Ρώσος πρόεδρος δεν έδειξε καμία κίνηση στις μακροχρόνιες απαιτήσεις της Μόσχας, οι οποίες περιλαμβάνουν επίσης βέτο στην ένταξη στη συμμαχία του ΝΑΤΟ, και δεν έκανε καμία δημόσια αναφορά στη συνάντηση με τον Ουκρανό ομόλογό του.
Ο βοηθός του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε ότι δεν είχε συζητηθεί τριμερής σύνοδος κορυφής.
Σε συνέντευξή του στον Σον Χάνιτι του Fox News, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι αυτός και ο Πούτιν είχαν συζητήσει σχετικά με μεταβιβάσεις γης και εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και είχαν «συμφωνήσει σε μεγάλο βαθμό».
«Νομίζω ότι είμαστε πολύ κοντά σε μια συμφωνία», τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ και πρόσθεσε: «Η Ουκρανία πρέπει να συμφωνήσει σε αυτό. Ίσως πουν “όχι”».
Όταν ρωτήθηκε τι θα συμβούλευε τον Ζελένσκι να κάνει, ο Τραμπ απάντησε: «Πρέπει να γίνει μια συμφωνία» και χαρακτηριστικά συμπλήρωσε: «Κοιτάξτε, η Ρωσία είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη, και αυτοί δεν είναι». Ωστόσο, για τους Ουκρανούς σημείωσε ότι «είναι σπουδαίοι στρατιώτες».
@epi_tis_ousias Τραμπ σε #Ζελένσκι: η #Ρωσία είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη. Εσυ δεν είσαι – κάνε μια συμφωνία #putin #trump #alaska ♬ πρωτότυπος ήχος – epi_tis_ousias
Ο Ζελένσκι προσπαθεί να σώσει ό,τι σώζεται
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπογράμμισε την ανάγκη για εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο, προκειμένου να αποτρέψει τη Ρωσία από το να εισβάλει ξανά στο μέλλον. Είπε ακόμη ότι αυτός και ο Τραμπ συζήτησαν «θετικά μηνύματα από την αμερικανική πλευρά» σχετικά με τη συμμετοχή.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters και ζήτησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, οι ΗΠΑ προσέφεραν το Σάββατο (16/8) στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας παρόμοιες με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, αλλά χωρίς το Κίεβο να ενταχθεί επίσημα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Αναφορά σε αυτήν την πρόταση έκανε και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναζητούν διευκρινίσεις σχετικά με το είδος του ρόλου των ΗΠΑ που θα περιλαμβάνει αυτό, αλλά ότι δεν υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες.
Από την πλευρά του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έδειξε καμία ένδειξη για αλλαγή στις μακροχρόνιες θέσεις της Ρωσίας για τον πόλεμο, συμφωνώντας ωστόσο με τον ομόλογό του των ΗΠΑ ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας πρέπει να «διασφαλιστεί».
«Θα ήθελα να ελπίζω ότι η κατανόηση που έχουμε επιτύχει θα μας επιτρέψει να πλησιάσουμε περισσότερο σε αυτόν τον στόχο και να ανοίξουμε τον δρόμο για την ειρήνη στην Ουκρανία», δήλωσε ο Πούτιν στη συνέντευξη Τύπου, κατά την οποία κανένας από τους δύο ηγέτες δεν δέχτηκε ερωτήσεις.
«Αναμένουμε ότι το Κίεβο και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να δεχθούν όλα αυτά με εποικοδομητικό τρόπο και να μην δημιουργήσουν κανένα εμπόδιο. Ότι δεν θα προσπαθήσουν να διαταράξουν την αναδυόμενη πρόοδο μέσω προκλήσεων ή με ίντριγκες στο παρασκήνιο», πρόσθεσε ο Ρώσος ηγέτης.
Reuters: 1-0 για τον Πούτιν
Για τον επικεφαλής του Κρεμλίνου, το ίδιο το γεγονός της συνάντησης με τον πρόεδρο των ΗΠΑ αποτελεί μια νίκη. Και αυτό διότι, μέχρι πρότινος είχε απομονωθεί από τους δυτικούς ηγέτες, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα βρισκόταν αντιμέτωπος με απειλή νέων κυρώσεων από τον Τραμπ.
Για τον λόγο αυτό πολλά δυτικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για νίκη του Βλαντιμίρ Πούτιν. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά για 1-0 του Ρώσου προέδρου, παρότι… έπαιζε εκτός έδρας.
Ο Τραμπ μίλησε και με Ευρωπαίους ηγέτες μετά την επιστροφή του στην Ουάσιγκτον. Αρκετοί τόνισαν στον πρόεδρο των ΗΠΑ την ανάγκη να συνεχιστεί η πίεση στη Ρωσία.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι το τέλος του πολέμου ήταν πιο κοντά από ποτέ, χάρη στον Τραμπ, αλλά πρόσθεσε: «… μέχρι (ο Πούτιν) να σταματήσει τη βάρβαρη επίθεσή του, θα συνεχίσουμε να σφίγγουμε τις βίδες στην πολεμική του μηχανή με ακόμη περισσότερες κυρώσεις».
Μια κοινή δήλωση Ευρωπαίων ηγετών ανέφερε ότι «η Ουκρανία πρέπει να έχει ακλόνητες εγγυήσεις ασφαλείας» και ότι δεν πρέπει να τεθούν όρια στις Ένοπλες Δυνάμεις της, ή στο δικαίωμα να επιδιώξει την ένταξη στο ΝΑΤΟ -βασικές ρωσικές απαιτήσεις.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί και σχολιαστές ήταν καυστικοί.
«Ο Πούτιν έλαβε την τιμητική του μεταχείριση με τον Τραμπ, ενώ ο Τραμπ δεν έλαβε τίποτα. Όπως φοβόταν: καμία εκεχειρία, καμία ειρήνη», τόνισε ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, πρώην Γερμανός πρέσβης στην Ουάσιγκτον.
«Καμία πραγματική πρόοδος, ένα σαφές 1-0 για τον Πούτιν, καμία νέα κύρωση. Για τους Ουκρανούς: τίποτα. Για την Ευρώπη: βαθιά απογοητευτική», πρόσθεσε.
Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία πραγματοποίησαν αεροπορικές επιθέσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, κάτι που συμβαίνει καθημερινά, ενώ οι μάχες μαίνονταν στο μέτωπο.
Ο Τραμπ δεν έκλεισε την πόρτα για ταξίδι στη Μόσχα
Ο Τραμπ δήλωσε στο Fox ότι θα αναβάλει την επιβολή δασμών στην Κίνα για την αγορά ρωσικού πετρελαίου, αλλά ότι ίσως χρειαστεί να το «σκεφτεί» σε δύο ή τρεις εβδομάδες.
Ολοκλήρωσε τις δηλώσεις του μετά τη σύνοδο κορυφής, λέγοντας στον Πούτιν: «Θα σας μιλήσουμε πολύ σύντομα και πιθανότατα θα σας ξαναδούμε πολύ σύντομα».
«Την επόμενη φορά στη Μόσχα», απάντησε χαμογελαστός ο Πούτιν στα αγγλικά. Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι μπορεί να «αντιμετωπίσει λίγη ένταση με αυτό (το ενδεχόμενο)», αλλά ότι θα μπορούσε «πιθανώς να το δει να συμβαίνει».