Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος συμμετείχε στη χτεσινή συνάντηση των ευρωπαίων ηγετών με τον Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε πως μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται να πραγματοποιηθεί η κρίσιμη συνάντηση του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Μάλιστα, το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο Αμερικανό αξιωματούχο που δεν κατονομάζεται, μεταδίδει ότι η συνάντηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στην Ουγγαρία. Όπως σημείωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, εάν επιτευχθεί πρόοδος στη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Πούτιν, τότε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και μια τριμερής με την παρουσία του ίδιου του προέδρου των ΗΠΑ.
Ακολούθησε η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, που είπε στο Fox News τα εξής:
«Ο Πρόεδρος (Τραμπ) πρότεινε να συναντηθούν ο Ζελένσκι και ο Πούτιν. Αυτή τη στιγμή εργαζόμαστε για να οργανώσουμε μια τέτοια συνάντηση κάπου, και αυτό, φυσικά, θα ήταν πρωτοφανές. Και αν όλα πάνε καλά, τότε ελπίζουμε ότι η επόμενη συνάντηση θα είναι μια συνάντηση των Προέδρων Πούτιν, Τραμπ και Ζελένσκι, όπου αναμένουμε να οριστικοποιήσουμε τη συμφωνία. Αυτό συζητήθηκε σήμερα (σ.σ. χθες) πώς να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Αλλά το ίδιο το γεγονός ότι ο Πούτιν λέει: “Εντάξει, θα συναντηθώ με τον Ζελένσκι” – είναι μεγάλη υπόθεση. Δεν λέω ότι θα φύγουν από εκείνο το δωμάτιο ως καλύτεροι φίλοι. Δεν λέω ότι θα φύγουν από εκεί με μια ειρηνευτική συμφωνία. Αλλά νομίζω ότι το ίδιο το γεγονός ότι οι άνθρωποι αρχίζουν να μιλάνε μεταξύ τους είναι σημαντικό. Αυτό δεν έχει συμβεί εδώ και τρεισήμισι χρόνια».
Η ρωσική πλευρά, πάντως, μένει πιστή στη στάση που τηρεί εδώ και καιρό. Λίγο πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες, το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε το ενδεχόμενο ανάπτυξης στρατευμάτων από χώρες του ΝΑΤΟ για την υποστήριξη μιας συμφωνίας ειρήνης, περιπλέκοντας την πρόταση Τραμπ.
Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου, ο Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε σε μήνυμα που ανάρτησε στο Telegram ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν συζήτησαν «την πιθανότητα να αυξηθεί το επίπεδο των εκπροσώπων από την ουκρανική και τη ρωσική πλευρά, που θα συμμετάσχουν στις άμεσες διαπραγματεύσεις». Σχετικά με το ενδεχόμενο μιας κατάπαυσης του πυρός, ο Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, δήλωσε ότι του αρέσει η ιδέα μιας εκεχειρίας, αλλά οι δύο πλευρές μπορούν επίσης να εργάζονται σε συμφωνία ειρήνης ενώ οι μάχες συνεχίζονται. «Μακάρι να μπορούσαν να σταματήσουν, θα ήθελα να σταματήσουν», είπε, «αλλά στρατηγικά αυτό μπορεί να είναι μειονέκτημα για τη μία ή την άλλη πλευρά».
Λαβρόφ: «Η συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι πρέπει να προετοιμασθεί επιμελώς, δεν είναι προς τέρψη των ΜΜΕ»
Από την πλευρά του, ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, υπογράμμισε πως η Ρωσία δεν απορρίπτει εξ αρχής οποιοδήποτε «φορμάτ» συνομιλιών για την Ουκρανία, ωστόσο μια συνάντηση με τη συμμετοχή ηγετών θα πρέπει να έχει προετοιμασθεί επιμελώς.
«Η Ρωσία παραμένει προσηλωμένη στις προσπάθειες με στόχο την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, είτε αυτές περιλαμβάνουν διμερή είτε τριμερή σχήματα», δήλωσε μιλώντας στον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό Russia 24. Και πρόσθεσε: «Ο πρόεδρος το έχει επαναλάβει πολλές φορές. Το σημείο κλειδί είναι αυτά τα σχήματα να μην επιδιώκονται για χάρη των μέσων ενημέρωσης ή των βραδινών τηλεοπτικών δελτίων. Οποιεσδήποτε επαφές περιλαμβάνουν ηγέτες χωρών πρέπει να έχουν προετοιμασθεί με τη μεγαλύτερη επιμέλεια».
Και άλλες χώρες ως τόπος συνάντησης Πούτιν – Ζελένσκι
Εκτός από την Ουγγαρία, την οποία ανέφερε Αμερικανός αξιωματούχος ως πιθανό τόπο διεξαγωγής μιας συνάντησης Πούτιν – Ζελένσκι, στο τραπέζι φαίνεται πως έχουν πέσει και άλλες τοποθεσίες.
Ο Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με το Sky News, φέρεται να προτείνει ως τοποθεσία τη Γενεύη, καθώς όπως είπε η συνάντηση αυτή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε μια «ουδέτερη χώρα» και ως εκ τούτου «ίσως στην Ελβετία… ή σε κάποια άλλη χώρα». «Υποστηρίζω τη Γενεύη», είπε. Πάντως – ενδεικτικό των αντιφάσεων – είναι πως ο Γάλλος Πρόεδρος την ώρα που τάσσεται υπέρ μιας συνάντησης Ζελένσκι – Πούτιν, χαρακτηρίζει τον πρόεδρο της Ρωσίας ως «ένα αρπακτικό τέρας στις πόρτες μας».
Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, Αντόνιο Ταγιάνι, δήλωσε επίσης ότι η Γενεύη «θα μπορούσε να είναι ο καλύτερος χώρος», προσθέτοντας ότι και «η Ιταλία είναι υπέρ».
Η Ρώμη φαίνεται να είναι επίσης μια πρόταση και μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του Sky News, συμπεριλαμβάνεται στις προτιμητέες επιλογές για τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, αλλά και ο αντιπρόεδρος, Τζ. Ντ. Βανς, φέρονται επίσης να συμφωνούν με αυτό το ενδεχόμενο. «Αξιολογούμε ακόμη αρκετές τοποθεσίες», ανέφεραν Ευρωπαίοι διπλωμάτες στο Sky News.
Έτοιμη η Ελβετία να φιλοξενήσει τον Πούτιν
Η Ελβετία δήλωσε, την Τρίτη (19/8), ότι είναι έτοιμη να φιλοξενήσει τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, για οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες σχετικά με την Ουκρανία, παρά το υπάρχον ένταλμα σύλληψής του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC), δήλωσε την Τρίτη ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ινιάτσιο Κασίς.
Συγκεκριμένα, η ουδέτερη Ελβετία είναι υπογράφουσα χώρα του ICC, αλλά ο Ινιάτσιο Κασίς τόνισε στη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ελβετίας (SRF) ότι, υπό την προϋπόθεση πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα έρθει για ειρηνευτικούς σκοπούς, η χώρα θα μπορούσε να τον υποδεχθεί.
«Αυτό σχετίζεται με τον διπλωματικό μας ρόλο, με τη Γενεύη ως έδρα των Ηνωμένων Εθνών στην Ευρώπη», τόνισε χαρακτηριστικά ο Ινιάτσιο Κασίς στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό της Ελβετίας.
Τα σενάρια για εκλογές
Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει πως οποιαδήποτε συμφωνία για τερματισμό του πολέμου θα πρέπει να φέρει την υπογραφή ενός νόμιμα εκλεγμένου προέδρου, ώστε να μην μπορεί να αμφισβητηθεί.
Υπενθυμίζεται πως η θητεία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι τυπικά έχει λήξει από τον Μάιο του 2024, ωστόσο παραμένει στην εξουσία λόγω του στρατιωτικού νόμου που απαγορεύει τη διεξαγωγή εκλογών σε περίοδο πολέμου. Στο παρελθόν και η Ουάσινγκτον έχει επισημάνει ότι θα πρέπει να διεξαχθούν εκλογές στην Ουκρανία και μάλιστα υπήρχαν πληροφορίες για παρασκηνιακές επαφές – ακόμα και με ηγέτες της αντιπολίτευσης – ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες.
Το ζήτημα της διεξαγωγής εκλογών στην Ουκρανία τέθηκε δημόσια και κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος ρωτήθηκε από δημοσιογράφο εάν είναι έτοιμος να προχωρήσει σε εκλογές. Απαντώντας σημείωσε πως «φυσικά είμαστε ανοιχτοί σε εκλογές, αλλά θα πρέπει να το κάνουμε υπό ασφαλείς συνθήκες και πρέπει να εργαστούμε στο κοινοβούλιο, γιατί κατά τη διάρκεια του πολέμου δεν μπορείς να έχεις εκλογές».
Συνεχίζοντας o πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε ότι για να διεξαχθούν εκλογές στην Ουκρανία χρειάζεται μια «εκεχειρία παντού, στο έδαφος, στον αέρα και στη θάλασσα, ώστε να καταστεί δυνατό για τους ανθρώπους να συμμετάσχουν σε μια ανοιχτή, δημοκρατική και νόμιμη διαδικασία».
«Δηλαδή λες ότι εν μέσω πολέμου δεν μπορείς να κάνεις εκλογές; Άρα, να πω δηλαδή ότι σε τριάμισι χρόνια από τώρα – αν τύχει να βρισκόμαστε σε πόλεμο με κάποιον, δεν θα έχουμε πια εκλογές;», σχολίασε με νόημα ο Τραμπ με τον Ζελένσκι να αποκρίνεται χαμογελώντας: «Όχι, όχι».
Το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας
Για τις εγγυήσεις ασφαλείας ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν «συμφώνησε η Ρωσία να δεχτεί εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, και αυτό είναι ένα από τα βασικά σημεία που πρέπει να εξεταστούν, δηλαδή ποιος θα αναλάβει ποιο ρόλο ουσιαστικά». «Πιστεύω ότι τα ευρωπαϊκά κράτη θα αναλάβουν μεγάλο μέρος του βάρους. Εμείς θα τους βοηθήσουμε και θα το κάνουμε πολύ ασφαλές», συμπλήρωσε.
Η έκταση της αμερικανικής βοήθειας δεν ήταν άμεσα σαφής, ωστόσο ο Τραμπ υπογράμμισε πως «οι ευρωπαίοι θα είναι στην πρώτη γραμμή επειδή είναι στην περιοχή, και εμείς θα τους στηρίξουμε». Ο Ζελένσκι χαιρέτισε την υπόσχεση ως «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», προσθέτοντας ότι οι εγγυήσεις θα «τυποποιηθούν εγγράφως μέσα στην επόμενη εβδομάδα με δέκα ημέρες».
Σημειώνεται πως ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ανέφερε πως οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία για την ειρήνευση στην Ουκρανία πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα «συμφέροντα ασφαλείας» της Ρωσίας. «Χωρίς σεβασμό των συμφερόντων ασφαλείας της Ρωσίας, χωρίς πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των Ρώσων και των ρωσοφώνων που ζουν στην Ουκρανία, δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη συμφωνία, επειδή οι αιτίες αυτές πρέπει να εξαλειφθούν κατεπειγόντως στο πλαίσιο της διευθέτησης», τόνισε.
