Δύο ατυχήματα με θαλάσσια drones του αμερικανικού ναυτικού στα ανοικτά της Καλιφόρνιας, που αποδίδονται σε βλάβες λογισμικού και ανθρώπινα λάθη, έφεραν στην επιφάνεια τις δυσκολίες του Πενταγώνου να αναπτύξει έναν αξιόπιστο στόλο αυτόνομων σκαφών, παρά τις δαπάνες δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters, κατά τη διάρκεια μιας δοκιμής του αμερικανικού ναυτικού στα ανοικτά των ακτών της Καλιφόρνιας τον περασμένο μήνα, η οποία είχε ως στόχο να παρουσιάσει τα κορυφαία αυτόνομα σκάφη – drone του Πενταγώνου, ένα σκάφος ακινητοποιήθηκε απροσδόκητα.
Καθώς οι αξιωματούχοι προσπαθούσαν να επιδιορθώσουν ένα σφάλμα στο λογισμικό, ένα άλλο σκάφος-drone συγκρούστηκε με τη δεξιά πλευρά του ακινητοποιημένου σκάφους, αναπήδησε πάνω από το κατάστρωμα και ανατράπηκε – ένα περιστατικό που καταγράφηκε σε βίντεο του Reuters.
Το επεισόδιο, το οποίο δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως και αφορούσε δύο σκάφη που κατασκευάστηκαν από τις αμερικανικές εταιρείες αμυντικής τεχνολογίας Saronic και BlackSea Technologies, είναι ένα από μια σειρά πρόσφατων εμποδίων στην προσπάθεια του Πενταγώνου να κατασκευάσει έναν στόλο αυτόνομων σκαφών, αναφέρουν πηγές στο Reuters.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, κατά τη διάρκεια μιας ξεχωριστής δοκιμής του Πολεμικού Ναυτικού, ο καπετάνιος ενός σκάφους υποστήριξης έπεσε στη θάλασσα όταν ένα άλλο αυτόνομο σκάφος BlackSea που ρυμουλκούσε επιτάχυνε ξαφνικά, ανατρέποντας το σκάφος υποστήριξης. Ο καπετάνιος διασώθηκε και αρνήθηκε να δεχτεί ιατρική περίθαλψη. Το περιστατικό αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το Defense Scoop, ανοίγει νέα καρτέλα.
Και τα δύο περιστατικά προκλήθηκαν από ένα συνδυασμό βλαβών λογισμικού και ανθρώπινου λάθους, συμπεριλαμβανομένων βλαβών στην επικοινωνία μεταξύ των ενσωματωμένων συστημάτων και του εξωτερικού αυτόνομου λογισμικού.
Το Πολεμικό Ναυτικό, η Saronic και η BlackSea αρνήθηκαν να σχολιάσουν τα περιστατικά.
Τα βίντεο που δείχνουν τη συντριβή του drone επαληθεύτηκαν από δύο πηγές του Reuters, καθώς το τοπίο ταιριάζει με τις εικόνες του εδάφους, το όνομα GARC-096 και η δομή του σκάφους ταιριάζουν με τις εικόνες του αρχείου του Global Autonomous Reconnaissance Craft (GARC).
Οι ηγέτες του αμερικανικού στρατού, βλέποντας τον τεράστιο αντίκτυπο των θαλάσσιων drones στον πόλεμο της Ουκρανίας, έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι χρειάζονται αυτόνομα σμήνη αεροπορικών και θαλάσσιων drones για να εμποδίσουν μια πιθανή προέλαση της Κίνας στο Στενό της Ταϊβάν. Η ίδια η Ταϊβάν έχει αρχίσει να αποκτά τα δικά της θαλάσσια drones.
Τα drones που αναπτύσσονται στην Ουκρανία, τα οποία μοιάζουν με ταχύπλοα σκάφη χωρίς καθίσματα και είναι ικανά να μεταφέρουν όπλα, εκρηκτικά και εξοπλισμό παρακολούθησης, είναι κυρίως τηλεχειριζόμενα και κοστίζουν περίπου 250.000 δολάρια, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για αποστολές καμικάζι που έχουν εξουδετερώσει αποτελεσματικά τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας.
Οι ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, στοχεύουν στην κατασκευή ενός αυτόνομου ναυτικού στόλου που θα μπορεί να κινείται σε σμήνη και χωρίς ανθρώπινη διοίκηση, ένα πιο φιλόδοξο εγχείρημα με υψηλότερο κόστος, που μπορεί να φτάσει τα μερικά εκατομμύρια δολάρια ανά ταχύπλοο.
Οι πρόσφατες αποτυχίες των δοκιμών υπογραμμίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ναυτική Υπηρεσία στην προσπάθειά της να αναπτύξει τις νέες τεχνολογίες, δήλωσε ο Μπράιαν Κλαρκ, εμπειρογνώμονας σε θέματα αυτόνομης πολεμικής τέχνης στο Hudson Institute. Θα χρειαστεί να προσαρμόσει τις «τακτικές του καθώς κατανοεί καλύτερα τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν τα συστήματα».
Ωστόσο, τα προβλήματα του Πολεμικού Ναυτικού δεν περιορίζονται στην λειτουργία των σκαφών.
Η μονάδα απόκτησης αυτόνομων θαλάσσιων drone έχει επίσης κλονιστεί από την απόλυση του ανώτατου ναυάρχου της, ενώ ένας ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου εξέφρασε ανησυχίες για το πρόγραμμα σε μια ειλικρινή συνάντηση με ανώτερα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με το Reuters.
Μετά το πιο πρόσφατο περιστατικό, η Μονάδα Αμυντικής Καινοτομίας (DIU) του Πενταγώνου, η οποία είχε αποκτήσει την τεχνολογία για τις δοκιμές, ανέστειλε επ’ αόριστον μια σύμβαση – αξίας περίπου 20 εκατομμυρίων δολαρίων – με την L3Harris (LHX.N), μία από τις εταιρείες που παρέχουν αυτόνομο λογισμικό που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο ορισμένων από τα σκάφη, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters.
Το Πεντάγωνο δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με τα αίτια των ατυχημάτων ή την αναστολή της σύμβασης με την L3Harris, η οποία δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως.
Ένας εκπρόσωπος του Πενταγώνου δήλωσε ότι διεξήγαγε δοκιμές με drones στο πλαίσιο μιας «ανταγωνιστικής και επαναληπτικής προσέγγισης μεταξύ χειριστών και βιομηχανίας».
Η L3Harris αρνήθηκε να σχολιάσει τη σύμβαση και παρέπεμψε τις ερωτήσεις στη DIU. Η DIU αρνήθηκε να σχολιάσει.
H ανάπτυξη των θαλάσσιων Drone
Για να επιταχύνει τις προσπάθειές του στον τομέα των drones, το Πεντάγωνο ξεκίνησε το 2023 το πρόγραμμα Replicator, προϋπολογισμού 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, μέσω του οποίου κλάδοι όπως το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και η DIU σχεδίαζαν να αποκτήσουν χιλιάδες αεροπορικά και θαλάσσια drones, μαζί με το λογισμικό για τον έλεγχό τους. Τα πρώτα συστήματα από αυτό το πρόγραμμα αναμένεται να ανακοινωθούν αυτό το μήνα.
Το Πολεμικό Ναυτικό έχει δεσμεύσει τουλάχιστον 160 εκατομμύρια δολάρια για την BlackSea, η οποία παράγει δεκάδες σκάφη Global Autonomous Reconnaissance Craft κάθε μήνα, σύμφωνα με τα αρχεία προμηθειών.
Η Saronic, η οποία πρόσφατα αποτιμήθηκε σε 4 δισεκατομμύρια δολάρια σε έναν γύρο χρηματοδότησης που υποστηρίχθηκε από την Andreessen Horowitz και την 8VC, κατασκευάζει το ανταγωνιστικό θαλάσσιο drone Corsair, αλλά δεν έχει ακόμη ανακοινώσει καμία σημαντική σύμβαση. Τα αρχεία προμηθειών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης δείχνουν ότι η εταιρεία έχει αποκομίσει τουλάχιστον 20 εκατομμύρια δολάρια από συμφωνίες για πρωτότυπα.
«Αυτά τα συστήματα θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στο μέλλον του ναυτικού πολέμου, επεκτείνοντας την εμβέλεια του στόλου, βελτιώνοντας την επίγνωση της κατάστασης και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα των μαχών», δήλωσε ο αναπληρωτής αρχηγός των ναυτικών επιχειρήσεων Jim Kilby κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στις εγκαταστάσεις της BlackSea τον Ιούνιο.
H ταραχή στο Ναυτικό
Από την επιστροφή του στην προεδρία, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει ως κορυφαία στρατιωτική προτεραιότητα την ανάπτυξη σμήνους drones. Το «Big Beautiful Bill» του Τραμπ, που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα, περιλάμβανε σχεδόν 5 δισεκατομμύρια δολάρια για αυτόνομα θαλάσσια συστήματα.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, η προσέγγιση του Ναυτικού έχει αντιμετωπίσει σκεπτικισμό από τη νέα κυβέρνηση.
Τον Απρίλιο, η βασική μονάδα προμήθειας drone σκαφών του Ναυτικού – γνωστή ως Program Executive Office Unmanned and Small Combatants (PEO USC) – διαφήμισε μια επιτυχημένη επίδειξη του λογισμικού που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των σκαφών της BlackSea σε μια ανάρτηση στο LinkedIn, χαιρετίζοντάς την ως «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στην προώθηση της ναυτικής αυτονομίας».
Σε απάντηση, ο Colin Carroll, τότε επικεφαλής του προσωπικού του αναπληρωτή υπουργού Άμυνας Στήβεν Φέινμπεργκ, υπονόησε ότι το πρόγραμμα ήταν επανάληψη άλλων προσπαθειών εντός του Πενταγώνου.
«Έχω την αίσθηση ότι θα υπάρξουν αλλαγές στο μέλλον αυτού του προγράμματος», απάντησε στην ανάρτηση στο LinkedIn. Ο Carroll, ο οποίος δεν εργάζεται πλέον στο Πεντάγωνο, αρνήθηκε να κάνει περαιτέρω σχόλια.
Σύμφωνα με πηγές του Reuters, η μονάδα τέθηκε πρόσφατα υπό εξέταση, λόγω μιας σειράς αποτυχιών, και ενδέχεται να αναδιαρθρωθεί ή να κλείσει.
Αυτό συμβαίνει δύο μήνες μετά την ανακοίνωση του Ναυτικού ότι απέλυσε τον επικεφαλής της μονάδας, τον υποναύαρχο Κέβιν Σμιθ, λόγω απώλειας εμπιστοσύνης στην ηγεσία του, αφού ο Γενικός Επιθεωρητής του Ναυτικού επιβεβαίωσε μια καταγγελία εναντίον του.
Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης τον περασμένο μήνα, ο αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας, ρώτησε τους αξιωματούχους του Ναυτικού σχετικά με τις δυνατότητες των αυτόνομων σκαφών τους, ωστόσο δεν εντυπωσιάστηκε από ορισμένες από τις δυνατότητες που αποκτά το Ναυτικό και αμφισβήτησε την οικονομική τους αποδοτικότητα.
Η αναταραχή έρχεται σε μια περίοδο που οι ναυπηγοί και οι πάροχοι λογισμικού προσπαθούν να εξασφαλίσουν ακόμη μεγαλύτερα αυτόνομα θαλάσσια έργα, όπως μη επανδρωμένα υποβρύχια και φορτηγά πλοία.
