Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ο Έλον Μασκ, όπως και άλλες φωνές του MAGA τρομοκράτησαν τους ηγέτες της Ευρώπης, όταν αγκάλιασαν το γερμανικό AfD και άλλα ακροδεξιά κόμματα στις αρχές της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Έξι μήνες αργότερα, όλα αυτά τα κόμματα συντρίβουν τους αντιπάλους τους στη μια δημοσκόπηση μετά την άλλη, επισημαίνει το Axios στην ανάλυσή του.
Γιατί έχει σημασία: Το λαϊκιστικό κύμα που σχηματίστηκε μετά τη μεταναστευτική κρίση του 2015, δεν έχει κορυφωθεί. Κυριαρχεί -και εξαπλώνεται- σε όλη την Ευρώπη, με την υποστήριξη μιας κυβέρνησης των ΗΠΑ, η οποία επιθυμεί να δει το MAGA να γίνεται παγκόσμιο.
Οι εξελίξεις: Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία, τα ακροδεξιά κόμματα προηγούνται στις δημοσκοπήσεις στις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης.
- Στη Γερμανία, μια νέα δημοσκόπηση την περασμένη εβδομάδα διαπίστωσε ότι το AfD -που μαστίζεται από ναζιστικά σκάνδαλα και παρακολουθείται από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες για ύποπτο εξτρεμισμό- είναι οριακά το πιο δημοφιλές κόμμα στη χώρα.
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Μεταρρυθμιστικό Κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ έχει διψήφιο προβάδισμα έναντι τόσο του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος όσο και των Συντηρητικών, που κυριαρχούν στη βρετανική πολιτική σκηνή για έναν αιώνα.
- Στη Γαλλία, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός βρίσκεται άνετα στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων, ακόμη και με την ηγέτιδά του Μαρίν Λεπέν να έχει αποκλειστεί από το να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία το 2027, λόγω υπεξαίρεσης κονδυλίων της ΕΕ.
- Στην Ιταλία, η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι -επικεφαλής της πρώτης ακροδεξιάς κυβέρνησης της χώρας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- αψήφησε την πολιτική σοβαρότητα, παραμένοντας σχετικά δημοφιλής τρία χρόνια μετά την άνοδό της στην εξουσία, αν και κυβέρνησε πιο ρεαλιστικά από ό,τι ανέμεναν πολλοί.
Βεβαίως, καμία από αυτές τις χώρες δεν θα έχει εκλογές σύντομα, κάτι που σημαίνει ότι οι δημοσκοπήσεις -προς το παρόν- αντικατοπτρίζουν την ορμή και όχι μια επικείμενη μεταβίβαση εξουσίας.
- Στη Γερμανία και σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, τα κυρίαρχα κόμματα διατηρούν εδώ και καιρό ένα λεγόμενο «cordon sanitaire» («υγειονομικό κλοιό») – αρνούμενα να σχηματίσουν συνασπισμούς ή να μοιραστούν την εξουσία με την ακροδεξιά.
- Αυτό το «τείχος προστασίας» έχει διατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά η αντοχή του δοκιμάζεται από την αυξανόμενη δύναμη των λαϊκιστικών δυνάμεων.
Η μεγάλη εικόνα: Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι προϊόν πολιτισμικών, οικονομικών και γεωπολιτικών πιέσεων που έχουν συσσωρευτεί για περισσότερο από μια δεκαετία.
- Μετανάστευση: Εκατομμύρια μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική εισήλθαν στην Ευρώπη τα χρόνια που ακολούθησαν την προσφυγική κρίση του 2015. Ακόμη και μετριοπαθή κόμματα έχουν αυστηροποιήσει τις μεταναστευτικές τους πολιτικές τα τελευταία χρόνια, αλλά οι συζητήσεις για την εθνική κυριαρχία, την ταυτότητα και την ασφάλεια έχουν μόνο ενταθεί.
- Οικονομικό άγχος: Οι επίμονα υψηλές τιμές, η επιβράδυνση της ανάπτυξης και η ανισότητα μετά την πανδημία έχουν τροφοδοτήσει τη δυσαρέσκεια προς τα κυβερνώντα κόμματα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι δασμοί του Προέδρου Τραμπ έχουν προσθέσει στην οικονομική πίεση, ειδικά σε οικονομίες με εξαγωγικές τάσεις όπως η Γερμανία.
- Εμπιστοσύνη στους θεσμούς: Τα σκάνδαλα, οι έρευνες για διαφθορά και οι αντιλήψεις για μια ελίτ που δεν έχει άμεση επαφή με την κοινωνία έχουν αποδυναμώσει την εμπιστοσύνη στα κυρίαρχα κόμματα και τους θεσμούς της ΕΕ, ακόμη και όταν ακροδεξιά κόμματα έχουν αντιμετωπίσει πολλά δικά τους σκάνδαλα.
«Για την ΕΕ, αυτήν τη στιγμή όλα έχουν να κάνουν με την μεταναστευτική κρίση», δήλωσε στο Axios ο podcaster του MAGA, Τζακ Ποσμπίκ (Jack Posobiec), ο οποίος μίλησε στις εναρκτήριες εκδηλώσεις του CPAC στην Ουγγαρία και την Πολωνία.
- «Οι προσδοκίες έχουν αλλάξει δραστικά. Οι άνθρωποι ήθελαν ελεγχόμενη καθαρή θετική μετανάστευση. Αγνοούνταν. Έτσι, τώρα θέλουν μαζικές απελάσεις», δήλωσε ο Ραχίμ Κασάμ (Raheem Kassam), πρώην σύμβουλος του Φάρατζ και νυν αρχισυντάκτης του The National Pulse.
Ανάμεσα στις γραμμές: Οι αξιωματούχοι του Τραμπ έχουν κάνει ανοιχτά εκστρατεία για την ακροδεξιά της Ευρώπης, επιδιώκοντας να αυξήσουν τις τάξεις των συμμάχων τους όπως η Μελόνι, ο Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία και ο νέος Πρόεδρος της Πολωνίας, Κάρολ Ναβρότσκι.
- Ο Βανς συναντήθηκε με τον ηγέτη του AfD πριν από τις εκλογές της Γερμανίας, ο Μασκ υποστήριξε ρητά το κόμμα και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, καταδίκασε τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες επειδή το χαρακτήρισαν «εξτρεμιστική» οργάνωση.
- Ο Βανς, ο οποίος συναντήθηκε επίσης με τον Φάρατζ στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτήν την εβδομάδα, σόκαρε το ευρωπαϊκό κατεστημένο, όταν κατηγόρησε τους ηγέτες του τον Φεβρουάριο ότι «τρέχουν με φόβο» για τους δικούς τους ψηφοφόρους.
- «Η δημοκρατία βασίζεται στην ιερή αρχή ότι η φωνή του λαού έχει σημασία», δήλωσε ο Βανς στην πρώτη του ομιλία για την εξωτερική πολιτική ως αντιπρόεδρος στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. «Δεν υπάρχει χώρος για τείχη προστασίας», σημείωσε.