Ένα εφετείο των ΗΠΑ έκρινε ότι οι περισσότεροι δασμοί που επέβαλε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, είναι παράνομοι, ανοίγοντας τον δρόμο για μια πιθανή νομική μάχη που θα μπορούσε να ανατρέψει την εμπορική και εξωτερική του πολιτική.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το BBC, η εν λόγω απόφαση πλήττει τους «ανταποδοτικούς» δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ σε δεκάδες χώρες, αλλά και εκείνους που επιβλήθηκαν σε Κίνα, Μεξικό και Καναδά. Με ψήφους 7-4, το Εφετείο των ΗΠΑ απέρριψε το επιχείρημα ότι οι δασμοί ήταν επιτρεπτοί βάσει του Νόμου περί Διεθνών Έκτακτων Οικονομικών Εξουσιών (IEEPA), χαρακτηρίζοντάς τους ως «άκυρους και ως αντίθετους προς τον νόμο».
Η ισχύς της απόφασης αναστέλλεται έως τις 14 Οκτωβρίου, ώστε η αμερικανική κυβέρνηση να έχει χρόνο να ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο να αναλάβει την υπόθεση.
US court rules many of Trump’s global tariffs are illegal https://t.co/0h8lNs42aS
— BBC News (UK) (@BBCNews) August 30, 2025
Σφοδρή επίθεση του Τραμπ στους δικαστές
Ο Ντόναλντ Τραμπ αντέδρασε έντονα μέσω Truth Social, γράφοντας: «Εάν επιτραπεί να ισχύσει, αυτή η απόφαση θα καταστρέψει κυριολεκτικά τις ΗΠΑ».
Σε άλλη ανάρτησή του, ο Αμερικανός Πρόεδρος ανέφερε: «Σήμερα ένα υπερβολικά κομματικό εφετείο είπε εσφαλμένα ότι οι δασμοί μας πρέπει να καταργηθούν, αλλά ξέρουν ότι οι ΗΠΑ θα νικήσουν στο τέλος». Ακόμα, ο Ντόναλντ Τραμπ πρόσθεσε: «Αν αυτοί οι δασμοί καταργούνταν ποτέ, θα ήταν μια ολοκληρωτική καταστροφή για τη χώρα. Θα μας καθιστούσε οικονομικά αδύναμους και εμείς πρέπει να είμαστε ισχυροί».
Το νομικό σκεπτικό του δικαστηρίου
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επικαλεστεί τον νόμο IEEPA, που επιτρέπει στον Αμερικανό Πρόεδρο να ενεργεί απέναντι σε «ασυνήθιστες και έκτακτες» απειλές. Είχε, μάλιστα, κηρύξει εθνική έκτακτη ανάγκη στο εμπόριο, υποστηρίζοντας ότι το εμπορικό έλλειμμα βλάπτει την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Το δικαστήριο, ωστόσο, έκρινε ότι η επιβολή δασμών δεν εμπίπτει στις προεδρικές αρμοδιότητες και ότι η φορολόγηση αποτελεί «πυρήνα της εξουσίας του Κογκρέσου». Η απόφαση 127 σελίδων υπογράμμισε ότι ο νόμος IEEPA «ούτε αναφέρει δασμούς (ή οποιοδήποτε συνώνυμό τους), ούτε περιέχει διαδικαστικές διασφαλίσεις με σαφή όρια στην εξουσία του Προέδρου να επιβάλλει δασμούς».
Οι δικαστές τόνισαν: «Όποτε το Κογκρέσο σκοπεύει να εκχωρήσει στον Πρόεδρο την εξουσία να επιβάλλει δασμούς, το κάνει ρητά, είτε χρησιμοποιώντας αδιαμφισβήτητους όρους όπως δασμός και τέλος, είτε μέσω μιας συνολικής δομής που καθιστά σαφές ότι αναφέρεται σε δασμούς».
Πιθανή συνέχεια στο Ανώτατο Δικαστήριο
Η υπόθεση σχετίζεται με δύο αγωγές που κατέθεσαν μικρές επιχειρήσεις και Πολιτείες των ΗΠΑ, μετά τα εκτελεστικά διατάγματα του Ντόναλντ Τραμπ, τον Απρίλιο, που επέβαλαν δασμούς 10% σχεδόν σε όλες τις χώρες και «ανταποδοτικούς» σε δεκάδες ακόμη. Ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει εκείνη την ημέρα ως «ημέρα απελευθέρωσης» των ΗΠΑ από άδικες εμπορικές πολιτικές.
Επίσης, η εν λόγω δικαστική απόφαση ακυρώνει δασμούς σε Καναδά, Μεξικό και Κίνα, αλλά όχι εκείνους που αφορούν στον χάλυβα και στο αλουμίνιο, οι οποίοι είχαν βασιστεί σε διαφορετική προεδρική εξουσιοδότηση.
Δικηγόροι του Λευκού Οίκου είχαν προειδοποιήσει πριν από τη δικαστική απόφαση ότι η ακύρωση των δασμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε «κραχ τύπου 1929» με καταστροφικές συνέπειες για την εθνική ασφάλεια, την εξωτερική πολιτική και την οικονομία.
Η εξέλιξη φέρνει την υπόθεση ένα βήμα πιο κοντά στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει ακυρώσει μεγάλες πολιτικές πρωτοβουλίες Προέδρων όταν δεν είχαν σαφή έγκριση από το Κογκρέσο.
Πολιτικές ισορροπίες
Παρά την ήττα του στο εφετείο, ο Λευκός Οίκος μπορεί να θεωρεί θετικό ότι μόνο τρεις από τους έντεκα δικαστές είχαν διοριστεί από Ρεπουμπλικανούς.
Στο Ανώτατο Δικαστήριο όμως, οι έξι από τους εννέα δικαστές έχουν διοριστεί από Ρεπουμπλικανούς, ανάμεσά τους και τρεις από τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ.
