Οι Αρχές της Αργεντινής ανακοίνωσαν την Τετάρτη (3/9) ότι ανέκτησαν τον εμβληματικό πίνακα που κλάπηκε από τους ναζί στην Ολλανδία, πριν από πολλές δεκαετίες.
Πρόκειται για ένα πορτρέτο της Κοντέσα Κολεόνι, του Ιταλού ζωγράφου του 18ου αιώνα Τζουζέπε Γκισλάντι.
Ο πίνακας είχε χαθεί εδώ και πάνω από 80 χρόνια και περιλαμβανόταν σε μια βάση δεδομένων με έργα τέχνης που λεηλατήθηκαν από τους ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, εντοπίστηκε χάρη στη φωτογραφία που είχε αναρτήσει ένα κτηματομεσιτικό γραφείο, η οποία έδειχνε το σαλόνι ενός σπιτιού.
🖼️ Nazi looted art discovered after 80 years thanks to real estate adhttps://t.co/8jrax4VjUA
— The Telegraph (@Telegraph) August 25, 2025
Η Αστυνομία άρχισε να ερευνά διάφορα σπίτια στην παραθαλάσσια πόλη Μαρ ντε Πλάτα, αναζητώντας το έργο τέχνης. Και έφτασε τελικά στα… ίχνη του.
Όλα έδειχναν ότι ο πίνακας θα επέστρεφε «σπίτι» του. Όμως, όταν οι αστυνομικοί εισέβαλαν στο διαμέρισμα της διαφήμισης, ήταν άφαντος. Ξανά. Στη θέση του βρισκόταν απλά μια ταπισερί με άλογα.
Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού, κόρη του Φρίντριχ Κάντγκιεν (Friedrich Kadgien), ενός αξιωματικού των SS που διέφυγε στη Νότια Αμερική μετά τον Β’ ΠΠ, καθώς και ο σύζυγός της, επέλεξαν να κρύψουν τον πίνακα, ώστε να μην τον κατασχέσουν οι αστυνομικοί.
Τελικά, το έργο τέχνης βρέθηκε και το ζευγάρι έχει τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό, με την κατηγορία της παρεμπόδιση έρευνας.
Ο συλλέκτης που λεηλατήθηκε από τους Ναζί
Η ιστορία του πίνακα έχει ως εξής: Ανήκε κάποτε στον Ολλανδοεβραίο συλλέκτη, Ζακ Χάουντστικερ (Jacques Goudstikker), έναν επιτυχημένο έμπορο τέχνης στο Άμστερνταμ.
Ο Χάουντστικερ είχε βοηθήσει πολλούς Εβραίους να ξεφύγουν από τη μανία του ναζιστικού καθεστώτος, όμως πέθανε στη θάλασσα το 1940, στη δική του προσπάθεια να διαφύγει στη Βρετανία.
Μια κρατική έρευνα το 2006 αποκάλυψε ότι οι ναζί είχαν κατασχέσει ή αποκτήσει με εξαναγκασμό τουλάχιστον 800 έργα της συλλογής του. Περισσότερα από 200 βρέθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όμως πολλά -όπως το «Πορτρέτο μιας Κυρίας»- παρέμεναν στη λίστα με τα «λεηλατημένα έργα τέχνης».
Σύνδεση με υψηλόβαθμο ναζί
Η έρευνα που έγινε για τον πίνακα, οδήγησε στο όνομα του Φρίντριχ Κάντγκιεν, οικονομικού συμβούλου του Χέρμαν Γκέρινγκ (Hermann Goering), ο οποίος είχε χρηματοδοτήσει τον πόλεμο με κλεμμένα έργα τέχνης και διαμάντια από Εβραίους εμπόρους.
Μετά τον πόλεμο, ο Κάντγκιεν διέφυγε στην Αργεντινή, όπου πέθανε το 1979. Το σπίτι όπου βρέθηκε ο πίνακας, ανήκε σε μία από τις κόρες του. Όταν δημοσιογράφοι τη ρώτησαν σχετικά, εκείνη απάντησε πως δεν γνώριζε τίποτα και ότι «ήταν πολύ απασχολημένη για να απαντήσει».
Διεκδίκηση από την οικογένεια Γκουντστίκερ
Η κληρονόμος Μάρεϊ φον Σάχερ (Marei von Saher), νύφη του Ζακ Χάουντστικερ, ανακοίνωσε πως σκοπεύει να προχωρήσει σε νομικές ενέργειες για την επιστροφή του έργου στην οικογένειά της.
«Η αναζήτησή μου για τα έργα τέχνης του πεθερού μου άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και δεν πρόκειται να τα παρατήσω», δήλωσε στην ολλανδική AD η 81χρονη σήμερα Μάρεϊ, για να προσθέσει: «Η οικογένειά μας θέλει να ανακτήσει κάθε έργο που κλάπηκε από τη συλλογή του Jacques και να αποκαταστήσει την κληρονομιά του».
Το πολύτιμο μαύρο σημειωματάριο που είχε πάρει μαζί του Χάουντστικερ στο μοιραίο ταξίδι του, το 1940, περιείχε αναλυτικές καταγραφές της συλλογής. Το βρήκαν αργότερα η σύζυγός του, Ντέσι, και ο γιος τους, Έντο, που διέφυγαν στις ΗΠΑ.
