«Ξεκρέμαστες» μένουν χώρες κατά μήκος των συνόρων με τη Ρωσία από την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να σταματήσει σταδιακά τα προγράμματα ασφάλειας για τους ευρωπαϊκούς στρατούς.
Ουσιαστικά, όπως γράφουν οι FT οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν τις χώρες αυτές να χρηματοδοτήσουν περισσότερο την άμυνά τους.
Την περασμένη εβδομάδα, αξιωματούχοι του αμερικανικού Πενταγώνου ενημέρωσαν Ευρωπαίους διπλωμάτες ότι οι ΗΠΑ δεν θα χρηματοδοτούν πλέον προγράμματα εκπαίδευσης και εξοπλισμού των στρατών σε ανατολικές ευρωπαϊκές χώρες που θα βρισκόταν στην πρώτη γραμμή σε περίπτωση σύγκρουσης με τη Ρωσία, όπως δήλωσαν άνθρωποι που γνωρίζουν το θέμα.
Η χρηματοδότηση για το πρόγραμμα του Πενταγώνου, που υπάγεται σε αρμοδιότητα γνωστή ως Section 333, πρέπει να εγκριθεί από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει ζητήσει επιπλέον χρήματα. Τα ήδη εγκεκριμένα κεφάλαια θα είναι διαθέσιμα μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2026.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι η κίνηση αυτή συνάδει με τις προσπάθειες του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να «επανεκτιμήσει και να επαναπροσαρμόσει» τη ξένη βοήθεια και αντιστοιχεί σε εκτελεστικό διάταγμα που εξέδωσε την πρώτη ημέρα της θητείας του.
«Αυτή η ενέργεια έχει συντονιστεί με τις ευρωπαϊκές χώρες σύμφωνα με το εκτελεστικό διάταγμα και την μακροχρόνια έμφαση του προέδρου στο να αναλαμβάνει η Ευρώπη μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της άμυνα», είπε ο αξιωματούχος.
Υπό πίεση από τον Τραμπ, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ συμφώνησαν τον Ιούνιο να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους στο 5% του ΑΕΠ.
Εκατοντάδες εκατ. δολάρια χάνουν οι χώρες στα σύνορα με τη Ρωσία
Η σταδιακή κατάργηση της χρηματοδότησης Section 333 θα επηρεάσει ένα πρόγραμμα με παγκόσμιο προϋπολογισμό άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, σύμφωνα με εκτιμήσεις από βοηθούς της Γερουσίας, πιθανώς μειώνοντας κατά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια τη χρηματοδότηση που στέλνουν οι ΗΠΑ στις χώρες στα σύνορα με τη Ρωσία. Το Πεντάγωνο δεν έχει ενημερώσει τους νομοθέτες για το ακριβές ποσό που θα καταργηθεί.
Το πρόγραμμα διέθεσε 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια στην Ευρώπη μεταξύ 2018-2022, περίπου το 29% της παγκόσμιας δαπάνης Section 333, σύμφωνα με το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης των ΗΠΑ. Κύριοι δικαιούχοι είναι η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία.
Αξιωματούχοι από δεκάδες ευρωπαϊκές πρεσβείες στην Ουάσινγκτον, συμπεριλαμβανομένων χωρών που δεν λαμβάνουν τη βοήθεια, παρακολούθησαν μια συνάντηση όπου αξιωματούχοι του Πενταγώνου τους ενημέρωσαν για τις περικοπές.
Αιφνιδιασμός στην Ευρώπη – Ανησυχία και αβεβαιότητα
Η κίνηση φαινόταν να αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τις πλουσιότερες ευρωπαϊκές χώρες να χρηματοδοτήσουν περισσότερη ασφάλεια για τις χώρες της πρώτης γραμμής, δήλωσε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αιφνιδιάστηκαν από την ανακοίνωση και προσπαθούν να λάβουν περισσότερες λεπτομέρειες από την Ουάσινγκτον, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν επίσης να καταλάβουν εάν η εσωτερική χρηματοδότηση μπορεί να καλύψει τα κενά ή αν οι περικοπές θα επηρεάσουν κρίσιμα στοιχεία της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
«Αν είναι σκληρές, θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις», είπε ένας από τους διπλωμάτες, προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ θα επηρεαστεί σίγουρα καθώς μέρος της χρηματοδότησης περνούσε μέσω της συμμαχίας.
«Προκαλεί μεγάλη ανησυχία και αβεβαιότητα», δήλωσε ο δεύτερος διπλωμάτης, συγκρίνοντάς το με την προηγούμενη απόφαση του Τραμπ να μειώσει τη διεθνή βοήθεια των ΗΠΑ.Δημοκρατικοί: «Λανθασμένη κίνηση»
Η γερουσιαστής Τζιν Σαχίν, η κορυφαία Δημοκρατική στην επιτροπή εξωτερικών σχέσεων της Γερουσίας, χαρακτήρισε τις περικοπές «λανθασμένη κίνηση που στέλνει ακριβώς το λάθος μήνυμα ενώ προσπαθούμε να αναγκάσουμε τον Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αποτρέψουμε τη ρωσική επιθετικότητα».
Το ξεχωριστό πρόγραμμα Χρηματοδότησης Ξένων Στρατιωτικών των ΗΠΑ, που παρέχει χρήματα σε χώρες για την αγορά μεγάλων εξοπλιστικών όπως μαχητικά αεροσκάφη, πλοία και τανκς, δεν επηρεάζεται από την πιο πρόσφατη απόφαση, σύμφωνα με άνθρωπο που γνωρίζει το θέμα.
Οι περικοπές έρχονται επίσης ενώ ο επικεφαλής πολιτικής του Πενταγώνου, Έλμπριτζ Κόλμπι, επιδιώκει να μετατοπίσει τους αμυντικούς πόρους των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό για να ενισχύσει την αποτροπή και να μειώσει τις πιθανότητες σύγκρουσης με την Κίνα για την Ταϊβάν.
Νωρίτερα φέτος, η Ουάσινγκτον διέκοψε αιφνιδίως τις αποστολές πυρομαχικών και αρκετών υψηλής αξίας όπλων προς την Ουκρανία, μετά την έναρξη αναθεώρησης από τον Κόλμπι που εξέφρασε ανησυχίες για τα αποθέματα των ΗΠΑ. Αργότερα, ο Τραμπ διέταξε να επανεκκινήσουν οι παραδόσεις.
Απειλείται και δεύτερο πρόγραμμα
Το μέλλον της Πρωτοβουλίας Ασφάλειας της Βαλτικής, ενός ξεχωριστού προγράμματος που δημιουργήθηκε το 2020 για να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας, επίσης βρίσκεται υπό απειλή. Πέρυσι, το Κογκρέσο ενέκρινε 228 εκατομμύρια δολάρια για τη στήριξη της πρωτοβουλίας.
Ο Λευκός Οίκος δεν ζήτησε περαιτέρω χρηματοδότηση για το πρόγραμμα στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Ένας άνθρωπος που γνωρίζει το θέμα δήλωσε ότι το πρόγραμμα επανεκτιμάται από τη διοίκηση.
Η απώλεια της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας θα ήταν «πολύ δύσκολη» για τα κράτη της Βαλτικής, δήλωσε ο συνταξιούχος ναύαρχος των ΗΠΑ, Μαρκ Μόντγκομερι, που είναι πλέον ανώτερος ερευνητής στο think-tank Foundation for the Defense of Democracies. «Η όλη ιδέα εδώ είναι να τους καταστήσουμε ικανούς να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους».
Και οι τρεις χώρες έχουν χερσαία σύνορα με τη Ρωσία, και η περιοχή έχει δεχθεί επιθέσεις που αποδίδονται στη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων σε κρίσιμες υποδομές στη Βαλτική Θάλασσα, κυβερνοεπιθέσεων και σαμποτάζ.
Η διοίκηση διεξάγει αναθεώρηση των στρατιωτικών αναπτύξεων παγκοσμίως και έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να μειώσει την παρουσία της στην Ευρώπη.
Ο Τραμπ συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Πολωνίας, Καρόλ Ναβρότσκι, στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη και δήλωσε ότι δεν έχει σχέδια να αποσύρει στρατεύματα από τη χώρα.
Οι ΗΠΑ έχουν περίπου 10.000 προσωπικό σταθμευμένο στην Πολωνία με περιστροφική βάση και ο Τραμπ δήλωσε ότι είναι «πολύ ικανοποιημένος» με τη συμφωνία. «Θα στείλουμε περισσότερους αν το θελήσουν», πρόσθεσε.
