Εκατοντάδες ηθοποιοί, σκηνοθέτες και άλλοι επαγγελματίες στη βιομηχανία του κινηματογράφου έχουν υπογράψει μια νέα ανοιχτή επιστολή, βάσει της οποίας δεν πρόκειται να συνεργαστούν με ισραηλινούς κινηματογραφικούς φορείς, οι οποίοι -όπως σημειώνουν- «εμπλέκονται στη γενοκτονία και το απαρτχάιντ κατά του παλαιστινιακού λαού» στη Γάζα.
«Ως κινηματογραφιστές, ηθοποιοί, εργαζόμενοι στον κινηματογράφο και ιδρύματα, αναγνωρίζουμε τη δύναμη του κινηματογράφου να διαμορφώνει τις αντιλήψεις», αναφέρεται στην επιστολή και προστίθεται: «Σε αυτήν την επείγουσα στιγμή κρίσης, όπου πολλές από τις κυβερνήσεις μας επιτρέπουν τη σφαγή στη Γάζα, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην γίνουμε συνεργοί σε αυτήν την αδυσώπητη φρίκη».
Μεταξύ των υπογραφόντων είναι οι σκηνοθέτες Γιώργος Λάνθιμος, Άβα ΝτουΒερνάι, Άσιφ Καπάντια, Μπουτς Ράιλι και Τζόσουα Οπενχάιμερ, καθώς και οι ηθοποιοί Ολίβια Κόλμαν, Μαρκ Ράφαλο, Τίλντα Σουίντον, Χαβιέρ Μπαρδέμ, Άιο Εντεμπίρι, Ριζ Αχμέντ, Τζος Ο’Κόνορ, Σίνθια Νίξον, Τζούλι Κρίστι, Ιλάνα Γκλέιζερ, Ρεμπέκα Χολ, Έιμι Λου Γουντ και Ντέμπρα Ουίνγκερ.
Η δέσμευση είχε 1.200 υπογράφοντες μέχρι το βράδυ της Κυριακής (7/9).
Άλλωστε, πρόσφατα ο Γιώργος Λάνθιμος εμφανίστηκε στο Φεστιβάλ Βενετίας με καρφίτσα στα χρώματα της Παλαιστίνης, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να στείλει μήνυμα συμπαράστασης στον λαό της και ειδικά στους περίπου 2 εκατομμύρια δοκιμαζόμενους κατοίκους στη Λωρίδα της Γάζας.
#Bugonia director Yorgos Lanthimos and star Emma Stone arrive by boat to the Lido ahead of the film’s press conference at the Venice Film Festival #Venezia82 pic.twitter.com/42mAPNUrwS
— Deadline (@DEADLINE) August 28, 2025
Η ανοιχτή επιστολή, που κοινοποιήθηκε αποκλειστικά στην εφημερίδα Guardian, εμπνέεται από το πολιτιστικό μποϊκοτάζ που συνέβαλε στο τέλος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Πρόκειται για κείμενο που δεσμεύει τους υπογράφοντες να μην προβάλλουν ταινίες, να μην εμφανίζονται ή να μην συνεργάζονται με ό,τι θεωρούν συνεργά ιδρύματα -συμπεριλαμβανομένων φεστιβάλ, κινηματογράφων, ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και εταιρειών παραγωγής.
Παραδείγματα συνεργίας περιλαμβάνουν «την αποσιώπηση ή τη δικαιολογία της γενοκτονίας και του απαρτχάιντ, και/ή τη συνεργασία με την κυβέρνηση που τα διαπράττει».
«Απαντάμε στο κάλεσμα των Παλαιστινίων κινηματογραφιστών, οι οποίοι έχουν παροτρύνει τη διεθνή κινηματογραφική βιομηχανία να αρνηθεί τη σιωπή, τον ρατσισμό και την απάνθρωπη μεταχείριση, καθώς και να “κάνει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό” για να τερματίσει τη συνενοχή στην καταπίεσή τους», αναφέρεται στη δήλωση.
«Υπάρχουν ισραηλινές κινηματογραφικές οντότητες που δεν είναι συνένοχες»
Η ανοιχτή επιστολή δημοσιεύθηκε από την ομάδα Film Workers for Palestine (Εργαζόμενοι στον Κινηματογράφο για την Παλαιστίνη). Ο σεναριογράφος Ντέιβιντ Φαρ, ο οποίος είναι ένας από τους υπογράφοντες, δήλωσε: «Ως απόγονος επιζώντων του Ολοκαυτώματος, είμαι συγκλονισμένος και εξοργισμένος από τις ενέργειες του ισραηλινού κράτους, το οποίο εδώ και δεκαετίες επιβάλλει ένα σύστημα απαρτχάιντ στον παλαιστινιακό λαό, του οποίου έχει καταλάβει τη γη, και το οποίο τώρα συνεχίζει τη γενοκτονία και την εθνοκάθαρση στη Γάζα».
«Σε αυτό το πλαίσιο, δεν μπορώ να υποστηρίξω τη δημοσίευση ή την προβολή του έργου μου στο Ισραήλ. Ο πολιτιστικός μποϊκοτάζ ήταν σημαντικός στη Νότια Αφρική. Θα είναι σημαντικός και αυτή τη φορά και, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να υποστηριχθεί από όλους τους καλλιτέχνες με συνείδηση», πρόσθεσε.
«Αυτό που έχουμε παρακολουθήσει στη Γάζα τα τελευταία δύο χρόνια, σοκάρει τη συνείδησή μας», σημείωσε η Χάνα Αϊνμπίντερ και πρόσθεσε: «Ως Αμερικανίδα πολίτης, οι φόροι της οποίας χρηματοδοτούν άμεσα την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, νιώθω πως πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να σταματήσουμε τη γενοκτονία. Σε αυτήν την καθοριστική στιγμή, δεδομένης της αποτυχίας των ηγετών μας, οι καλλιτέχνες πρέπει να αναλάβουν δράση και να αρνηθούν τη συνέργεια».
Στις συχνές ερωτήσεις που συνοδεύουν τη δέσμευση, αναφέρεται ο τρόπος προσδιορισμού των κινηματογραφικών φορέων που εμπλέκονται και δηλώνεται: «Τα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ του Ισραήλ (συμπεριλαμβανομένων -μεταξύ άλλων- του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Ιερουσαλήμ, του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Χάιφα, του Docaviv και του TLVFest) συνεχίζουν να συνεργάζονται με την ισραηλινή κυβέρνηση, ενώ αυτή διαπράττει αυτό που κορυφαίοι εμπειρογνώμονες έχουν ορίσει ως γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων στη Γάζα.
«Η συντριπτική πλειοψηφία των ισραηλινών εταιρειών παραγωγής και διανομής ταινιών, των αντιπροσώπων πωλήσεων, των κινηματογράφων και άλλων κινηματογραφικών ιδρυμάτων δεν έχουν ποτέ αναγνωρίσει τα πλήρη, διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού», προσθέτει η επιστολή.
Σημειώνει, επίσης, ότι υπάρχουν «μερικές ισραηλινές κινηματογραφικές οντότητες που δεν είναι συνένοχες» και συνιστά την τήρηση των «κατευθυντήριων γραμμών που έχουν θεσπιστεί από την παλαιστινιακή κοινωνία των πολιτών».
Ακόμη, οι εργαζόμενοι στον κινηματογράφο διευκρινίζουν στις συχνές ερωτήσεις, ότι η δέσμευση δεν τους απαγορεύει να συνεργάζονται με Ισραηλινούς.
«Η έκκληση απευθύνεται στους εργαζόμενους στον κινηματογράφο να αρνηθούν να συνεργαστούν με ισραηλινές οργανώσεις που είναι συνένοχες στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού από το Ισραήλ», αναφέρει η δήλωση και προσθέτει: «Αυτή η άρνηση στοχεύει στη συνένοχη στάση των οργανώσεων, όχι στην ταυτότητα».
Κύμα συμπαράστασης στην Παλαιστίνη σε τέχνες και γράμματα
Η ανοιχτή επιστολή δεν αναφέρεται ρητά στο Κίνημα Μποϊκοτάζ Αποεπένδυσης & Κυρώσεων (BDS), το οποίο είναι η πιο σημαντική προσπάθεια της κοινωνίας των πολιτών να προσδιορίσει τι θεωρεί συνενοχή σε όσα διαδραματίζονται στη Γάζα. Ωστόσο, αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προσπάθειες πολιτιστικού μποϊκοτάζ που έχουν ανακοινωθεί εναντίον του Ισραήλ από την έναρξη της επίθεσης στη Γάζα, σχεδόν ένα χρόνο μετά την ανακοίνωση παρόμοιας δέσμευσης από περισσότερους από 1.000 συγγραφείς.
Η προσπάθεια αυτή παραπέμπει στην οργάνωση Filmmakers United Against Apartheid (Σκηνοθέτες Ενωμένοι Κατά του Απαρτχάιντ), μια πρωτοβουλία που ιδρύθηκε το 1987 από τους Τζόναθαν Ντέμι, Μάρτιν Σκορσέζε και 100 άλλους σημαντικούς σκηνοθέτες, προκειμένου να απαιτήσουν από τη βιομηχανία κινηματογράφου των ΗΠΑ να αρνηθεί τη διανομή ταινιών στο απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής.
Η εκστρατεία έρχεται εν μέσω ενός αυξανόμενου αριθμού πρωτοβουλιών της βιομηχανίας του θεάματος για να διαμαρτυρηθούν για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα.
Νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι, εκατοντάδες ηθοποιοί και κινηματογραφιστές -συμπεριλαμβανομένων των Χοακίν Φίνιξ, Πέδρο Πασκάλ, Ρέιφ Φάινς και του σκηνοθέτη Γκιγιέρμο ντελ Τόρο- υπέγραψαν μια ανοιχτή επιστολή, μέσω της οποίας καταδίκαζαν αυτό που περιέγραψαν ως τη σιωπή της κινηματογραφικής βιομηχανίας σχετικά με τη θανατηφόρα στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα.
Πολλοί από τους ίδιους ανθρώπους που υπέγραψαν τη νέα δέσμευση, ήταν επίσης μεταξύ των εκατοντάδων μελών της Screen Actors Guild που πέρυσι προέτρεπαν την ηγεσία του συνδικάτου να προστατεύσει τα μέλη από το να μπουν σε «μαύρη λίστα» λόγω των απόψεών τους για την Παλαιστίνη.
Μια παρόμοια δήλωση υπογράφηκε από πάνω από 7.000 συγγραφείς και εργαζόμενους στον τομέα των βιβλίων το 2024, μεταξύ των οποίων οι Σάλι Ρούνεϊ και Βιέτ Ταν Νγκουγιέν, που μποϊκόταραν τους ισραηλινούς εκδότες.
Το περασμένο καλοκαίρι, το Variety ανέφερε ότι περισσότεροι από 65 Παλαιστίνιοι κινηματογραφιστές υπέγραψαν επίσης μια επιστολή στην οποία κατηγόρησαν το Χόλιγουντ για την «απάνθρωπη» απεικόνιση των Παλαιστινίων στην οθόνη επί δεκαετίες.
Στην επιστολή αυτή, οι κινηματογραφιστές κάλεσαν τους διεθνείς συναδέλφους τους «να αντιταχθούν στη συνεργασία με εταιρείες παραγωγής που είναι βαθιά συνένοχες στην απάνθρωπη απεικόνιση των Παλαιστινίων ή στην αποσιώπηση και δικαιολογία των εγκλημάτων του Ισραήλ εναντίον μας».
