Το κατώφλι του Ελιζέ αναμένεται να περάσει στις 14:30 ο γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού προκειμένου να υποβάλλει στον Εμανουέλ Μακρόν την παραίτηση της κυβέρνησής του, η οποία δεν εξασφάλισε ψήφο εμπιστοσύνης μετά την παρουσίαση σχεδίου προϋπολογισμού λιτότητας.
Για πρώτη φορά στα 67 χρόνια της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας που ίδρυσε ο Σαρλ ντε Γκωλ, μια κυβέρνηση που σχηματίστηκε από τον εκλεγμένο αρχηγό του κράτους καταψηφίστηκε από το γαλλικό κοινοβούλιο.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Μέγαρο των Ηλυσίων αναφέρεται πως ο πρόεδρος της Γαλλίας «θα διορίσει νέο πρωθυπουργό τις επόμενες ημέρες».
Σε βαθιά πολιτική κρίση βυθίζεται η Γαλλία
Χθες Δευτέρα (8/9), έπεσε η κυβέρνηση Μπαϊρού, αφού δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από την Εθνοσυνέλευση (194 υπέρ έναντι 364 κατά), με αποτέλεσμα η Γαλλία να βυθίζεται ξανά στη δίνη πολιτικής κρίσης και τον Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αναζητεί για πέμπτη φορά πρωθυπουργό μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια.
Οι πρωθυπουργοί που έχουν υπηρετήσει μέχρι στιγμής υπό τον Μακρόν:
- Εντουάρ Φιλίπ
- Ζαν Καστέξ
- Ελίζαμπεθ Μπορν
- Γαβριήλ Ατάλ
- Μισέλ Μπαρνιέ
- Φρανσουά Μπαϊρού
Ο 74χρονος Μπαϊρού είχε αναλάβει την πρωθυπουργία πριν από μόλις εννέα μήνες. Είχε ζητήσει απροσδόκητα ψήφο εμπιστοσύνης, φιλοδοξώντας να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική υποστήριξη για τη στρατηγική του με στόχο τη μείωση του ελλείμματος -που ανέρχεται στο 5,8% του γαλλικού ΑΕΠ, δηλαδή σχεδόν διπλάσιο από το όριο της ΕΕ- και του δημόσιου χρέους (114% του ΑΕΠ).
Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν υποστήριξαν τις σχεδιαζόμενες περικοπές ύψους 44 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του επόμενους έτους.
«Αυτή η στιγμή σηματοδοτεί το τέλος της αγωνίας για μια κυβέρνηση-φάντασμα», δήλωσε η ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, πιέζοντας για πρόωρες βουλευτικές εκλογές, τις οποίες ο πρόεδρος Μακρόν έχει αποκλείσει μέχρι στιγμής.
«Σήμερα είναι μια ημέρα ανακούφισης για εκατομμύρια Γάλλους, ανακούφισης για την αποχώρησή σας», δήλωσε η Ματίλντ Πανό, επικεφαλής της Κ.Ο. της ριζοσπαστικής αριστεράς «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λυκ Μελανσόν πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας.
Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα
Με δεδομένη την άρνηση αυτών των δύο κομμάτων να συνεργαστούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τον Πρόεδρο Μακρόν, η πλέον πιθανή λύση που διαφαίνεται για τον σχηματισμό βιώσιμης κυβέρνησης στη Γαλλία είναι η συνεργασία των κομμάτων τα οποία στήριξαν την απερχόμενη κυβέρνηση μαζί με ένα τμήμα των κομμάτων της Αριστεράς, αρχής γενομένης από το Σοσιαλιστικό.
Με άλλα λόγια, ο σχηματισμός ενός κυβερνητικού σχήματος που λίγο-πολύ θα έχει είτε την ανοχή είτε τη στήριξη όλων των κομμάτων που βρίσκονται πιο αριστερά από την Λεπέν και πιο δεξιά από τον Μελανσόν.
Σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα La Depeche, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει μπροστά του τέσσερις διαφορετικές επιλογές για την επόμενη ημέρα στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Σενάριο 1: Νέος πρωθυπουργός από το κεντρώο-κεντροδεξιό μπλοκ
Παρά το γεγονός ότι τέσσερις πρωθυπουργοί αυτού του χώρου απέτυχαν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη της Εθνοσυνέλευσης και να πείσουν τους Γάλλους για την αναγκαιότητα των περικοπών, ο Μακρόν ενδέχεται να στραφεί και πάλι προς αυτό το μπλοκ. Θεωρεί ότι μόνον από εκεί μπορεί να προκύψει μια σχετική πλειοψηφία, αλλά και μια κυβέρνηση ικανή να υπερασπιστεί το οικονομικό του πρόγραμμα, που παραμένει κεντρικός πυλώνας της προεδρίας του.
Σενάριο 2: Στροφή στην αριστερά
Η αριστερή συμμαχία και οι Οικολόγοι αναδείχθηκαν πρώτη δύναμη στις εκλογές του 2024, χωρίς όμως να εξασφαλίσουν πλειοψηφία. Αν και ο Μακρόν απέφυγε τότε να τους δώσει την πρωθυπουργία, οι εξελίξεις επαναφέρουν το σενάριο ενός αριστερού πρωθυπουργού. Στρατηγική του ήταν να αποσπάσει τους Σοσιαλιστές –το κόμμα με το οποίο συνδέθηκε πολιτικά στα πρώτα του βήματα– από την υπόλοιπη αριστερά και να τους εντάξει σε έναν δίαυλο συνεργασίας. Οι Σοσιαλιστές έχουν δηλώσει έτοιμοι να αναλάβουν ευθύνες, μιλώντας για μια «μετριοπαθή» αριστερή κυβέρνηση, χωρίς τις ακρότητες της «Ανυπότακτης Γαλλίας».
Σενάριο 3: Τεχνοκράτης από την κοινωνία των πολιτών
Η ιδέα ενός πρωθυπουργού εκτός κομματικού συστήματος φαίνεται να έχει απήχηση: σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 39% των Γάλλων δήλωσαν θετικοί σε μια τέτοια προοπτική. Ήδη ακούγονται ονόματα στελεχών της επιχειρηματικής ελίτ, όπως οι Πασκάλ Ντεμουρζέ, Ζαν-Ντομινίκ Σενάρ ή Εμανουέλ Φαμπέ. Ωστόσο, ένας τεχνοκράτης πρωθυπουργός θα κινδύνευε να βρεθεί αντιμέτωπος όχι μόνο με τα συνδικάτα, αλλά και με κόμματα που θα αμφισβητούσαν τη δημοκρατική νομιμοποίηση μιας τέτοιας επιλογής.
Σενάριο 4: Διάλυση της Βουλής και πρόωρες εκλογές
Παρότι σε συνέντευξή του στο Paris Match το καλοκαίρι ο Μακρόν είχε αφήσει να εννοηθεί ότι δεν θα προχωρούσε ξανά σε διάλυση της Εθνοσυνέλευσης –όπως έκανε το 2024 μετά τις Ευρωεκλογές–, η λύση αυτή επανέρχεται. Πολλοί βουλευτές όλων των κομμάτων την απορρίπτουν, φοβούμενοι ότι δεν θα επανεκλεγούν. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η πλειοψηφία των Γάλλων πολιτών επιθυμεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
