Κόσμος

Ο ασυγκράτητος Νετανιάχου εμπλέκει Κατάρ και ΗΠΑ στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή

Το Ισραήλ κλιμακώνει μετά την επίθεση κατά αξιωματούχων της Χαμάς στην πρωτεύουσα του Κατάρ.
Χ

Το Ισραήλ δεν είχε καμία πρόθεση να συγκαλύψει την εμπλοκή του στην επίθεση της Τρίτης (9/9) στην Ντόχα -μέσα σε λίγα λεπτά αφότου ακούστηκαν οι εκρήξεις στην πρωτεύουσα του Κατάρ, αξιωματούχοι της κυβέρνησης στο Τελ Αβίβ δήλωναν την ευθύνη στα ΜΜΕ.

Και όχι πολύ αργότερα, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέλαβε δημόσια την ευθύνη για την επίθεση σε αρκετούς ηγέτες της Χαμάς.

«Το Ισραήλ το ξεκίνησε, το Ισραήλ το εκτέλεσε, και το Ισραήλ αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη», ανέφερε η ανακοίνωση.

Σύμφωνα με το Al Jazeera η επίθεση σηματοδοτεί μια ακόμη κλιμάκωση από την πλευρά του Ισραήλ -την τελευταία σε μια σειρά ενεργειών που περιλάμβαναν την έναρξη πολέμου με το Ιράν, την κατοχή περισσότερων εδαφών στη Συρία, τη δολοφονία της ηγεσίας της λιβανέζικης οργάνωσης Χεζμπολάχ, και τη θανάτωση περισσότερων από 64.500 Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας από την 7η Οκτωβρίου 2023.

Αλλά, αυτή η επίθεση σηματοδοτεί ένα νέο σύνορο σε ό,τι το Ισραήλ πιστεύει πως μπορεί να πράξει χωρίς συνέπειες: μια άμεση επίθεση σε σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών το Κατάρ φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στην περιοχή– το οποίο ηγείται των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και την απελευθέρωση Ισραηλινών αιχμαλώτων από τη Γάζα.

«Έχουμε δει ότι το Ισραήλ πυροβολεί σε πολυσύχναστες και κατοικημένες περιοχές και σε πρωτεύουσες σε όλη τη Μέση Ανατολή όπως το βολεύει», δήλωσε στο Al Jazeera η Μάιραβ Ζονζάιν, ανώτερη αναλύτρια για το Ισραήλ στη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων. «Και συνεχίζει να το κάνει, και θα συνεχίσει να το κάνει, (αν κανείς) δεν λάβει σοβαρά μέτρα για να το σταματήσει».

Η επίθεση εξέπληξε πολλούς επειδή ξεπερνούσε αυτό που ο Παλαιστίνιος αναλυτής αμυντικών θεμάτων Χάμζε Αττάρ αποκάλεσε, «παραδοσιακή δουλειά της Μοσάντ (της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών)», όπως δολοφονίες με παγιδευμένα αυτοκίνητα, δηλητήριο ή επιθέσεις με όπλο ή ελεύθερους σκοπευτές.

«Δεν νομίζω … ότι οι Καταριανοί περίμεναν πως το Ισραήλ θα βομβάρδιζε τη Ντόχα», είπε.

Η Τσίνζια Μπιάκο, επισκέπτρια ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι οι προηγούμενες επιθέσεις του Ισραήλ ανά τον κόσμο σήμαιναν ότι «οι Καταριανοί γνώριζαν πως δεν ήταν εντελώς εκτός στόχου, αλλά προφανώς κανείς δεν περίμενε μια άμεση επίθεση, και η πρόκληση και η αχαλίνωτη απερισκεψία της εξέπληξε, θα έλεγα, τους πάντες».

Μέχρι στιγμής το Ισραήλ έχει δεχθεί ελάχιστη αντίδραση για τις ενέργειές του από τις ΗΠΑ -τόσο υπό τον νυν Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ όσο και υπό τον πρώην Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.

Στα πρώτα σχόλια του Λευκού Οίκου για την επίθεση, δήλωση του Τραμπ ανέφερε ότι, παρόλο που οι ΗΠΑ είχαν ενημερωθεί για την επίθεση, το Ισραήλ την είχε πραγματοποιήσει μονομερώς. Η δήλωση πρόσθεσε ότι η επίθεση δεν προώθησε ούτε τους ισραηλινούς ούτε τους αμερικανικούς στόχους, αλλά ότι το πλήγμα κατά της Χαμάς ήταν ένας «στόχος που άξιζε».

«Δεν νομίζω, μιλώντας αναλυτικά, ότι το Ισραήλ θα πραγματοποιούσε μια τέτοια επίθεση χωρίς το πράσινο φως της Αμερικής», δήλωσε ο ανώτερος πολιτικός αναλυτής του Al Jazeera, Μαρουάν Μπισάρα. «Αν πράγματι η Αμερική δεν έδωσε το πράσινο φως, θα έπρεπε να ακούσουμε μια καταδίκη από στιγμή σε στιγμή … Η κυβέρνηση Τραμπ οφείλει να καταδικάσει αυτή τη συμπεριφορά του πελάτη της, του Ισραήλ, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για (κατάπαυση του πυρός)».

Τέλος των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός;

Αυτές οι διαπραγματεύσεις αφορούν μια συμφωνία την οποία ο Τραμπ έχει προωθήσει προσωπικά, με τη σημείωση ωστόσο ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αρχίσει να εκτοξεύει τις δικές του απειλές προς τη Χαμάς και τη Γάζα σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία.

Αυτό έχει υπονοήσει ότι η παλαιστινιακή οργάνωση ήταν το κύριο εμπόδιο για την επίτευξη μιας συμφωνίας -αλλά, στην πραγματικότητα, η Χαμάς έχει αποδεχθεί παλαιότερες προτάσεις για κατάπαυση του πυρός, μόνο και μόνο για να βρεθεί αντιμέτωπη με το Ισραήλ να απορρίπτει συμφωνίες που είχε προηγουμένως δεχθεί ή να αλλάζει τις παραμέτρους των διαπραγματεύσεων.

Η κυβέρνηση Τραμπ είχε προηγουμένως προωθήσει μια συμφωνία που θα περιλάμβανε τη μερική απελευθέρωση Ισραηλινών αιχμαλώτων και μια προσωρινή παύση των συγκρούσεων, κατά τη διάρκεια της οποίας θα συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις για τον μόνιμο τερματισμό του πολέμου.

Αλλά το Ισραήλ απέρριψε εκείνη τη συμφωνία αφού αρχικά την είχε υποστηρίξει, και η τρέχουσα πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι ζητά από τη Χαμάς να απελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους, ενώ σε αντάλλαγμα προβλέπεται μόνο μια προσωρινή παύση των συγκρούσεων.

Σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στην Πόλη της Γάζας, όπου έχει απαιτήσει να φύγουν όλοι οι Παλαιστίνιοι, και την επιμονή του ότι η Χαμάς πρέπει να καταστραφεί, φαίνεται πιθανό ότι το Ισραήλ σκοπεύει να συνεχίσει τον πόλεμο, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων.

«Νομίζω ότι το βασικό συμπέρασμα εδώ είναι πως το Ισραήλ ξεκάθαρα δεν ενδιαφέρεται για κανενός είδους κατάπαυση του πυρός ή διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός, [και] ότι οι αναφορές για την πρόταση του Τραμπ να διαπραγματευτεί με τη Χαμάς, όποια κι αν ήταν αυτή η αναθεωρημένη νέα προσφορά, ήταν απλώς ένα τέχνασμα και θέατρο», δήλωσε η Ζονζάιν.

«Και φυσικά, δεν υπάρχει καμία προσδοκία ότι η εξόντωση της πολιτικής ηγεσίας της (Χαμάς) στη Ντόχα θα αποτελέσει κάποιο στρατηγικό σημείο καμπής στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα», πρόσθεσε.

Άλλοι αναλυτές συμφώνησαν με αυτήν την άποψη.

«Το Ισραήλ έχει οδηγήσει την περιφρόνησή του για τις διαπραγματεύσεις, για το διεθνές δίκαιο και για τον σεβασμό της κυριαρχίας των κρατών σε ένα νέο επίπεδο διαφάνειας», δήλωσε ο Ντάνιελ Λέβι, πρόεδρος του US/Middle East Project και πρώην Ισραηλινός διαπραγματευτής τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές του 2000. «Θα έπρεπε εδώ και καιρό να έχουμε ξεπεράσει το σημείο όπου υπήρχε οποιαδήποτε αμφιβολία από οποιονδήποτε καλοπροαίρετο άνθρωπο για το αν το Ισραήλ διαπραγματεύεται με καλή πίστη».

Αντίδραση του Κατάρ

Το Κατάρ έχει διαδραματίσει εδώ και καιρό ρόλο περιφερειακού και διεθνούς διαμεσολαβητή, διατηρώντας καλές σχέσεις, για παράδειγμα, τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με το Ιράν.

Αν και δεν διατηρεί σχέσεις με το Ισραήλ, το Κατάρ έχει φιλοξενήσει Ισραηλινούς διαπραγματευτές για συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός από την έναρξη του πολέμου τον Οκτώβριο του 2023, και στο παρελθόν είχε συντονιστεί με το Ισραήλ για την παροχή βοήθειας στη Γάζα πριν από τον πόλεμο.

«Το Κατάρ είναι μία από τις χώρες που προσπαθεί πιο σκληρά να κατευνάσει την κατάσταση στη Γάζα και να βγάλει και τις δύο πλευρές από τον τρέχοντα πόλεμο … αλλά το Ισραήλ δεν έχει αναγνωρίσει αυτές τις προσπάθειες», δήλωσε ο Αμπντουλάχ αλ-Ιμάντι, συγγραφέας και δημοσιογράφος με έδρα τη Ντόχα.

Ωστόσο, το Κατάρ έχει αρχίσει να παρασύρεται στη περιφερειακή βία, με την επίθεση του Ιράν στη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στο Αλ Ουντέιντ τον Ιούνιο – την οποία το Ιράν τόνισε ότι δεν στόχευε το ίδιο το Κατάρ – και τώρα με την ισραηλινή επίθεση στη Ντόχα.

Ο Αλ-Ιμάντι πιστεύει ότι το Κατάρ θα προσπαθήσει «να τραβήξει περισσότερη διεθνή προσοχή στις παραβιάσεις του ισραηλινού καθεστώτος απέναντι σε όλους τους διεθνείς νόμους και συμβάσεις» στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε λίγες μέρες.

Το Κατάρ θα επιδιώξει «να κινητοποιήσει τη διεθνή κοινή γνώμη ώστε να πιεστεί το Ισραήλ να υποταχθεί και να σεβαστεί την κυριαρχία των κρατών», είπε ο Αλ-Ιμάντι.

Ο Κρίστιαν Κόουτς Ούλριχσεν, ερευνητής για τη Μέση Ανατολή στο Ινστιτούτο Μπέικερ του Πανεπιστημίου Ράις, δήλωσε ότι περίμενε πως αξιωματούχοι από το Κατάρ και το ευρύτερο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου θα «επικοινωνήσουν με τους Αμερικανούς ομολόγους τους για να αξιολογήσουν τις αναφορές ότι η κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως για αυτήν την επίθεση».

Αναλυτές πρόσθεσαν ότι τα κράτη της περιοχής έπρεπε να συσπειρωθούν για να αντισταθούν στο Ισραήλ.

«Η φιλοξενία αμερικανικών βάσεων και στρατιωτικών δυνάμεων αποτελούσε μια αποτελεσματική μορφή αποτροπής, [αλλά αυτό] τώρα έχει εξατμιστεί», είπε η Μπιάκο. «Η αντίδραση του ΣΣΚ (GCC) μπορεί να είναι η συνειδητοποίηση ότι οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας δεν είναι πλέον τόσο πολύτιμες όσο θεωρούνταν για τόσο καιρό».

«Κανείς δεν είναι πραγματικά ασφαλής, και τίποτα δεν είναι πραγματικά εκτός ορίων», πρόσθεσε η Μπιάκο. «Οπότε, φυσικά, αυτό έχει επιπτώσεις και για τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, και ούτω καθεξής».

«Κάθε κράτος της περιοχής θα έπρεπε να έχει συμφέρον να τερματίσει αυτήν την ατιμωρησία, γιατί η ισραηλινή πολεμική αεροπορία και οι βόμβες της θα έρθουν στη γειτονιά σας αν δεν ενωθείτε για να το σταματήσετε», είπε ο Λέβι.

«Το ερώτημα που πρέπει να τεθεί και η επιλογή που πρέπει να μπει μπροστά στις ΗΠΑ είναι: Θέλετε σχέσεις με την υπόλοιπη περιοχή; Ή θέλετε να ενδώσετε στην ισραηλινή εγκληματικότητα;»

«Μύλος» με τα περί ενημέρωσης του Κατάρ

Ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και με τον ηγέτη του Κατάρ μετά τα ισραηλινά πλήγματα στην Ντόχα την Τρίτη (9/9), σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου, η οποία έκανε λόγο για «έναν μονομερή βομβαρδισμό σε κυρίαρχο κράτος» που έφερε σε δύσκολη θέση τον Ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο.

Μετά την επίθεση, ο Τραμπ μίλησε με τον Νετανιάχου, ο οποίος του είπε ότι θέλει να γίνει γρήγορα ειρήνη.

Μιλώντας στη συνέχεια με τον εμίρη του Κατάρ, τον Σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ τον διαβεβαίωσε ότι τέτοιο πράγμα δεν θα ξανασυμβεί στο έδαφος της χώρας του.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Κάρολαϊν Λέβιτ, ο Λευκός Οίκος ενημερώθηκε από το Πεντάγωνο ότι το Ισραήλ θα εξαπέλυε επίθεση στη Χαμάς στο Κατάρ σήμερα το πρωί. Ο Τραμπ ανέθεσε στον κορυφαίο σύμβουλό του, τον ειδικό απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ να ενημερώσει τους Καταριανούς για την επικείμενη επίθεση.

«Το να βομβαρδίζεις μονομερώς το Κατάρ, ένα κυρίαρχο κράτος και στενό σύμμαχο των ΗΠΑ που εργάζεται σκληρά, με θάρρος και ρισκάρει για να διαπραγματευτεί την ειρήνη, δεν προωθεί τους στόχους ούτε του Ισραήλ, ούτε της Αμερικής», υπογράμμισε η Λέβιτ.

Η τοποθεσία που επελέγη για το πλήγμα έφερε σε «πολύ άβολη θέση» τον Τραμπ, πρόσθεσε, σημειώνοντας ωστόσο ότι «η εξόντωση της Χαμάς είναι ένας σημαντικός στόχος.

Πάντως, νωρίτερα το Κατάρ διέψευσε ότι έχει λάβει οποιαδήποτε ενημέρωση από την αμερικανική πλευρά για την επικείμενη επίθεση.

Το Κατάρ διαψεύδει άμεσα τον ισχυρισμό του Λευκού Οίκου ότι είχε ενημερωθεί για την ισραηλινή επίθεση στην Ντόχα

Υποστηρίζει ότι έμαθε για την επίθεση μόνο όταν συνέβαιναν οι εκρήξεις. Τα παραπάνω υποστήριξε Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ακολουθήστε το iEidiseis.gr στο Google News
Ακολουθήστε το iEidiseis.gr στο Google News
Γιορτή Εορτολόγιο Chevron Left
Γιορτή σήμερα 10/9 – Τι λέει το εορτολόγιο
Exathlon 10/9: Ο «Ινφουσέλερ» Καραγκούνιας και οι ανατροπές στον κανόνα αποχώρησης
Exathlon 10/9: Ο Ινφουσέλερ Καραγκούνιας και οι ανατροπές στον κανόνα αποχώρησης Chevron Right