Την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ για διαβουλεύσεις σχετικά με την αντιμετώπιση απειλών, ζητά ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, μετά την κατάρριψη drones -«ρωσικών» όπως υποστηρίζει η Βαρσοβία- που εισήλθαν στον εναέριο χώρο της χώρας τη νύχτα κατά τη διάρκεια εκτεταμένης ρωσικής επίθεσης στη δυτική Ουκρανία.
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε ο Τουσκ, η Πολωνία θα επικαλεστεί το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ, ζητώντας επίσημη διαβούλευση εντός της συμμαχίας, μια κίνηση που συμφωνήθηκε μεταξύ αυτού και του προέδρου, Κάρολ Ναβρόκι.
Μάλιστα, υποστήριξε ότι «ένας μεγάλος αριθμός των drones πέταξε από τη Λευκορωσία», κάνοντας λόγο για 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου και καταρρίψεις 4 drones. «Το τελευταίο drone καταρρίφθηκε στις 6.45 το πρωί, τοπική ώρα», είπε.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας υπογράμμισε ότι βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τους συμμάχους για την ενίσχυση της αεράμυνας της χώρας και πως ζήτησε την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, που προβλέπει τη συνεννόηση όλων των μελών της Συμμαχίας σε περίπτωση που κάποιο από αυτά πιστεύει ότι απειλείται η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική του ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του.
Last night the Polish airspace was violated by a huge number of Russian drones. Those drones that posed a direct threat were shot down. I am in constant communication with the Secretary General of NATO and our allies.
— Donald Tusk (@donaldtusk) September 10, 2025
«Το γεγονός ότι αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία αποτελούσαν απειλή για την ασφάλεια, καταρρίφθηκαν αλλάζει την πολιτική κατάσταση. Ως εκ τούτου, οι συμμαχικές διαβουλεύσεις έλαβαν τη μορφή επίσημου αιτήματος για την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Τουσκ.
Η Πολωνία χρειάζεται κάτι παραπάνω από λόγια αλληλεγγύης, είπε ο Τουσκ, προσθέτοντας ότι θα ζητήσει «πολύ μεγαλύτερη» υποστήριξη από τους συμμάχους.
Αν και συμπλήρωσε ότι δεν υπάρχει λόγος για να κηρυχθεί η Πολωνία σε εμπόλεμη κατάσταση, προειδοποίησε πως η προοπτική μιας στρατιωτικής σύγκρουσης είναι πιο κοντά από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε μια πρώτη αντίδραση το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον Ρώσο πρεσβευτή να δώσει εξηγήσεις για την παραβίαση του εναέριου χώρου.
Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τοποθεσίες -που έχουν γίνει γνωστές έως τώρα- όπου έπεσαν drones στην Πολωνία.
Η Εισαγγελία του Ζάμοσκ, στην ανατολική περιοχή του Λούμπλιν, στα σύνορα με την Ουκρανία, δήλωσε ότι ενημερώθηκε για την ανακάλυψη εξαρτημάτων drone κοντά σε ένα νεκροταφείο στην πόλη Τσέσνικι.
Στην ίδια περιοχή, ένας αστυνομικός επιθεωρητής, τον οποίο επικαλέστηκαν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, δήλωσε ότι τα συντρίμμια ενός άλλου drone έπεσαν πάνω σε ένα σπίτι στην πόλη Wyryki Wola.
Πρώτη αντίδραση της Ρωσίας
Την ίδια ώρα, η Μόσχα, σε μία πρώτη αντίδρασή της, φαίνεται να μην αναγνωρίζει ότι τα εν λόγω drones ήταν δικά της, ζητώντας σχετικές αποδείξεις από τη Βαρσοβία.
«Η Πολωνία δεν έχει προσκομίσει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι τα drone που καταρρίφθηκαν ήταν ρωσικής προέλευσης»: αυτό ήταν το πρώτο σχόλιο της Μόσχας για τα όσα διαδραματίστηκαν τα ξημερώματα της Τετάρτης στον πολωνικό εναέριο χώρο.
Η Λευκορωσία λέει ότι είχε ενημερώσει την Πολωνία
Η Λευκορωσία δήλωσε σήμερα ότι κατέρριψε κάποια μη επανδρωμένα αεροσκάφη που παρέκκλιναν της πορείας τους λόγω της ενεργοποίησης συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου στη διάρκεια ανταλλαγής πληγμάτων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και ότι το Μινσκ είχε ενημερώσει την Πολωνία και τη Λιθουανία για ότι πλησίαζαν drones.
Στη δήλωση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των λευκορωσικών ενόπλων δυνάμεων υποστράτηγου Πάβελ Μουραβέικο δεν διευκρινίζεται σε ποια πλευρά ανήκαν τα drones που παρέκλιναν της πορείας τους.
«Στη διάρκεια νυχτερινής ανταλλαγής πληγμάτων από UAV μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας, Δυνάμεις Αντιαεροπορικής Άμυνας και μέσα της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας που ήταν σε υπηρεσία παρακολουθούσαν συνεχώς τα UAV που είχαν παρεκκλίνει της πορείας τους εξαιτίας της δράσης των συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου των πλευρών», ανέφερε ο Μουραβέικο σε ανακοίνωση στα αγγλικά.
«Κάποια από τα drones που παρέκκλιναν καταστράφηκαν από τις Δυνάμεις Αντιαεροπορικής Άμυνας της χώρας μας πάνω από την επικράτεια της Δημοκρατίας», δήλωσε.
Ο Μουραβέικο δήλωσε ότι η Πολωνία και η Λιθουανία είχαν ενημερωθεί ότι πλησίαζαν drones. «Αυτό επέτρεψε στην πολωνική πλευρά να ανταποκριθεί άμεσα στις ενέργειες των drones ενεργοποιώντας άμεσα τις δυνάμεις της», δήλωσε ο Μουραβέικο.
«Η Δημοκρατία της Λευκορωσίας θα συνεχίσει να εκπληρώνει της υποχρεώσεις της εντός που πλαισίου της ανταλλαγής πληροφοριών για την κατάσταση στον αέρα με την Δημοκρατία της Πολωνίας και τις χώρες της Βαλτικής».
Τι αναφέρει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ
Σύμφωνα με τα αρχεία του ΝΑΤΟ, επίκληση στο Άρθρο 4 έχει γίνει μόνο επτά φορές από την ίδρυση της Συμμαχίας το 1949 και τελευταία φορά ήταν το 2022, αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Τα Μέρη θα διαβουλεύονται μεταξύ τους κάθε φορά που, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη», αναφέρει το εν λόγω άρθρο.
Έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Πολωνίας – Πρώτες αντιδράσεις από τη Δύση
Ο πολωνός πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι αποφάσισε να συγκαλέσει συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών.
«Η είδηση ότι θα έχουμε πλήρη πληροφόρηση για το τι συνέβη στην Πολωνία εντός 48ωρών με οδήγησε στην απόφαση να συγκαλέσω το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών«, είπε ο Κάρολ Ναβρότσκι προσθέτοντας πως η κατάσταση αντιπροσωπεύει μια στιγμή που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του ΝΑΤΟ και της Πολωνίας.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καταδίκασε από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως «επικίνδυνη» και «πρωτοφανή» την παραβίαση του πολωνικού και ευρωπαϊκού εναερίου χώρου από «περισσότερα των δέκα ρωσικά drones Shahed».
«Η Ευρώπη στέκεται απολύτως αλληλέγγυα προς την Πολωνία», είπε κατά την διάρκεια της ομιλίας της ενώπιον των ευρωβουλευτών στο Στρασβούργο.
«Η Ευρώπη θα υπερασπισθεί κάθε τετραγωνικό εκατοστό του εδάφους της», προειδοποίησε καλώντας την Ευρώπη να ενισχύσει την αμυντική της προσπάθεια για να αποκτήσει «ανεξάρτητα στρατηγικά μέσα».
Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η διείσδυση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον πολωνικό εναέριο χώρο στη διάρκεια ρωσικής επίθεσης στη δυτική Ουκρανία είναι «απλώς απαράδεκτη», προσθέτοντας ότι θα μιλήσει σύντομα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.
«Καλώ τη Ρωσία να θέσει τέλος σε αυτή τη φυγή προς τα εμπρός (…). Δεν θα κάνουμε συμβιβασμούς στην ασφάλεια των συμμάχων μας», έγραψε ο Μακρόν σε ανάρτηση στην πλατφόρμα Χ.
The incursion of Russian drones into Polish airspace during an attack carried out by Russia against Ukraine is simply unacceptable. I condemn it in the strongest terms. I call on Russia to put an end to this reckless escalation. I reiterate to the Polish people and their…
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) September 10, 2025
Η ρωσική επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έπληξε επίσης την Πολωνία είναι δοκιμή για τις αμυντικές ικανότητες χωρών μελών του ΝΑΤΟ και είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι συνιστά απλώς σύμπτωση, δήλωσε σήμερα ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα.
«Το καθεστώς του (Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν απειλεί όλη την Ευρώπη και δοκιμάζει συστηματικά μέχρι πόσο μακριά μπορεί να φθάσει», έγραψε ο Φιάλα στο Χ.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας Αντόνιο Ταγιάνι καταδίκασε «την παραβίαση της πολωνικής επικράτειας από ρωσικά drones» την οποία χαρακτήρισε «σοβαρό και απαράδεκτο γεγονός» σε ανάρτηση στο Χ.
«Είναι μια προσβολή στην εσωτερική ασφάλεια ολόκληρης της ευρωατλαντικής περιοχής», έγραψε ο Ταγιάνι, εκφράζοντας «την πλήρη αλληλεγγύη» της Ιταλίας στην Πολωνία, μια «φίλη και σύμμαχο χώρα».
Ζελένσκι: Η Πολωνία στοχοθετήθηκε σκοπίμως
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σημείωσε σήμερα ότι η Πολωνία στοχοθετήθηκε σκοπίμως και πρότεινε «κοινό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας» με τους ευρωπαίους συμμάχους του.
«Αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν ότι η κίνηση αυτή, η κατεύθυνση αυτή επιδρομής, δεν ήταν τυχαία», σημείωσε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X.
«Η Ουκρανία είναι επίσης έτοιμη να βοηθήσει την Πολωνία να χτίσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προειδοποίησης και προστασίας κατά ρωσικών απειλών αυτού του είδους», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι είχε υπογραμμίσει εξάλλου νωρίτερα ότι η στοχοθέτηση της Πολωνίας με τουλάχιστον 8 επιθετικά μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones) στη διάρκεια των ρωσικών επιθέσεων τη νύχτα συνιστά ένα «εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη».
«Σήμερα υπήρξε άλλο ένα βήμα κλιμάκωσης –ρωσοϊρανικά ‘σαχίντ’ επιχείρησαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, σε εναέριο χώρο του NATO. Δεν ήταν μόνο ένα ‘σαχίντ’ κάτι το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ατύχημα, αλλά τουλάχιστον 8 επιθετικά drones στόχευσαν προς την Πολωνία», σημείωσε ο Ουκρανός πρόεδρος σε ανάρτησή του στο X, αναφερόμενος σε αυτά τα drones ιρανικής κατασκευής που χρησιμοποιούνται από τη Μόσχα.
«Αυτό είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη», πρόσθεσε, ζητώντας από τη Δύση μια ισχυρή απάντηση.
