Σήμερα Πέμπτη, χώρες της Βόρειας Ευρώπης συναντιούνται στη Βιέννη, με στόχο να χαράξουν κοινή στρατηγική ενόψει των σκληρών διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι η πρώτη φορά που κορυφαίοι αξιωματούχοι από τις πιο εύπορες χώρες — όπως η Γαλλία, η Γερμανία και τα κράτη της Βόρειας Ευρώπης — συγκεντρώνονται για να οικοδομήσουν ενιαία γραμμή απέναντι στην πρόταση της Κομισιόν για προϋπολογισμό ύψους 1,816 τρισ. ευρώ, σύμφωνα με το Politico.
Στόχος τους είναι να σχηματίσουν μπλοκ απέναντι σε χώρες όπως η Πολωνία, η Ισπανία και η Ιταλία, που πιέζουν για αυξημένες δαπάνες, ιδιαίτερα για τη γεωργία και τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιφερειών.
Από τις 16 Ιουλίου, όταν ανακοινώθηκε ο νέος επταετής προϋπολογισμός, οι αξιωματούχοι των χωρών του μπλοκ είχαν αρκετό χρόνο προκειμένου να ξεφυλλίσουν την πρόταση εκατοντάδων σελίδων και να ξεκινήσουν τους υπολογισμούς για το πόσα χρήματα θα κερδίσουν και πόσα θα χάσουν με βάση το νέο σχέδιο δαπανών της Κομισιόν.
Οι επίσημες διαπραγματεύσεις των χωρών της ΕΕ για τον προϋπολογισμό μόλις ξεκίνησαν, αλλά στο παρασκήνιο, χώρες με παρόμοιο σκεπτικό ήδη καταστρώνουν σχέδια.
Στη συνάντηση της Βιέννης δεν θα παραστούν υπουργοί – αυτοί θα συζητήσουν επί του προϋπολογισμού τον Οκτώβριο στη συνάντηση που διοργανώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Δύο Ευρώπες»
Όπως συμβαίνει σε κάθε διαπραγμάτευση προϋπολογισμού, τα κράτη σχηματίζουν «στρατόπεδα».
Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι «καθαροί πληρωτές» (net payers) — από τη Σουηδία έως τη Γαλλία — που συνεισφέρουν περισσότερα απ’ όσα λαμβάνουν και θέλουν έναν πιο «λιτό» προϋπολογισμό.
Από την άλλη πλευρά, οι λεγόμενοι «Φίλοι της Συνοχής» (Friends of Cohesion) — μια συμμαχία χωρών του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία — που στηρίζουν έναν πιο γενναιόδωρο προϋπολογισμό, κυρίως για τα κονδύλια συνοχής.
Όμως υπάρχουν εμφανείς διαφοροποιήσεις ακόμα και μέσα σε κάθε στρατόπεδο. Για παράδειγμα, η Γαλλία και η Ολλανδία, καθαρές συνεισφέρουσες και οι δύο, έχουν εντελώς διαφορετικές ατζέντες σε θέματα όπως το κοινό χρέος, με το Παρίσι να τάσσεται υπέρ και η Χάγη κατά.
Στο θέμα των γεωργικών επιδοτήσεων επίσης, η Γαλλία ευθυγραμμίζεται περισσότερο με την Πολωνία παρά με τις χώρες στο δικό της στρατόπεδο.
Οι ρόλοι των ισχυρών
Παρά τις εσωτερικές διαφορές, τα στρατόπεδα καταλήγουν σε κοινές θέσεις για να παρουσιαστούν πιο ενωμένα.
Στο μπλοκ των πλουσίων, η τελική απόφαση θα ληφθεί ουσιαστικά από Γαλλία και Γερμανία, με τους υπόλοιπους να ακολουθούν. «Στο τέλος, Γαλλία και Γερμανία συμφωνούν στον αριθμό κι εμείς τα “κανισάκια” απλά ακολουθούμε», δήλωσε διπλωμάτης κράτους-μέλους.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο, η Πολωνία έχει παραδοσιακά τον ηγετικό ρόλο, αλλά η ρήξη με τον Βίκτορ Όρμπαν αποδυναμώνει τον παραδοσιακό άξονα Βαρσοβίας-Βουδαπέστης. Έτσι, χώρες της Μεσογείου κερδίζουν πλέον έδαφος ως «συντονιστές».
Ο ρόλος της Κομισιόν
Στο παρασκήνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να διατηρήσει ζωντανή την αρχική της πρόταση. Ο επίτροπος Προϋπολογισμού, Πιότρ Σεραφίν, θα λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα.
Ο πρώην επίτροπος, Γιάνούζ Λεβαντόφσκι, προειδοποιεί πως ο Σεραφίν θα πρέπει να ακολουθήσει στρατηγική «διαίρει και βασίλευε», προσεγγίζοντας χώρες ξεχωριστά αντί να αντιμετωπίσει ενιαία μπλοκ.
Παρά τις διαφαινόμενες σκληρές συγκρούσεις, οι έμπειροι διαπραγματευτές εκτιμούν ότι η παράδοση θα συνεχιστεί. Στο τέλος, πάντα υπάρχει συμφωνία.
«Η πρόταση της Κομισιόν δεν θα είναι η τελική. Όλοι θα πρέπει να κάνουν πίσω … αλλά πάντα καταλήγουμε σε συμφωνία, και θα γίνει και τώρα», τόνισε ο Στέφαν Ίμχοφ, γενικός γραμματέας του αυστριακού υπουργείου Οικονομικών.
