Το πολιτικό φλερτ του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξελίσσεται θετικά, με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να ανακοινώνει επισήμως τη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του στον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ θα υποδεχτεί τον… «απομονωμένο» Ερντογάν στον Λευκό Οίκο στις 25 Σεπτεμβρίου ενώ η Αθήνα πασχίζει εδώ και καιρό για μια συνάντηση του Κ. Μητσοτάκη με τον Αμερικανό Πρόεδρο.
Τουρκικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι υπήρξε και τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών.
Ήδη, ο Τραμπ προανήγγειλε ότι αναμένει να συνάψουν εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες. Από μια παραγγελία εκατοντάδων αεροπλάνων Boeing – η αντιπολίτευση έκανε λόγο για 300 – και από τα μαχητικά F-16 μέχρι τα νέας γενιάς F-35, από το πρόγραμμα των οποία είχαν βγάλει εκτός την Τουρκία για πολιτικούς λόγους. Αλλά πλέον φαίνεται ότι έχει ο καιρός γυρίσματα…
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ ανακοίνωσε πως μαζί εργάζονται «πάνω σε πολλές εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες με τον Πρόεδρο, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης κλίμακας αγοράς αεροσκαφών Boeing, μιας σημαντικής συμφωνίας για F-16, καθώς και της συνέχισης των συνομιλιών για τα F-35, που αναμένουμε να ολοκληρωθούν θετικά».
Παράλληλα, ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου έκανε γνωστό ότι οι δύο τους έχουν «πάντα μια πολύ καλή σχέση» και ότι ανυπομονεί να δει τον Ερντογάν στις 25 Σεπτεμβρίου.
Ερντογάν: Έχουμε στρατηγικές σχέσεις με τις ΗΠΑ
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε επισκεφθεί τελευταία φορά τον Λευκό Οίκο το 2019, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ
«Κατά τη συνάντησή μας στον Λευκό Οίκο με τον αγαπητό ομόλογο και φίλο μου πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, κ. Ντόναλντ Τραμπ, θα συζητήσουμε πολλά θέματα με τη σύμμαχό μας, τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις οποίες έχουμε εκτεταμένες στρατηγικές σχέσεις, κυρίως στο εμπόριο, τις επενδύσεις και την αμυντική βιομηχανία», ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν ενόψει της συνάντησής του με τον Αμερικανό πρόεδρο.
«Πιστεύω ότι η συνάντηση που θα έχουμε με τον πρόεδρο Τραμπ θα συμβάλει στον τερματισμό των πολέμων και των συγκρούσεων στην περιοχή μας, στο πλαίσιο του κοινού μας οράματος για την παγκόσμια ειρήνη, και θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η αντίδραση της Αθήνας
Αμήχανα αντέδρασε η Αθήνας στην ανακοίνωση της συνάντησης του Ερντογάν με τον Αμερικανό Πρόεδρο. Κυβερνητικές πηγές περιορίστηκαν να σχολιάσουν ότι οι επαφές και συναντήσεις μεταξύ αρχηγών κρατών μελών του ΝΑΤΟ αποτελούν τον κανόνα εντός της Συμμαχίας και δεν πρέπει να προκαλούν έκπληξη.
Σχολιάζοντας την ανακοίνωση Τραμπ για την αναφορά του Αμερικάνου προέδρου στα F-35, σημείωναν ότι περιορίζεται στη συνέχιση των σχετικών συνομιλιών, οι οποίες λαμβάνουν χώρα από τότε που η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα τωνF-35.
Υπενθύμισαν, παράλληλα, ότι υπάρχουν δύο προβλέψεις στην αμερικανική νομοθεσία που απαγορεύουν την πώληση αμερικάνικου αμυντικού υλικού στην Τουρκία:
- Η πρώτη αφορά την απαγόρευση πώλησης F-35, για όσο η Τουρκία συνεχίζει να κατέχει τους S-400.
- Η δεύτερη αφορά τις κυρώσεις CAATSA στην τουρκική αμυντική βιομηχανία λόγω της κατοχής των S-400.
Οι ίδιες πηγές σημείωσαν ότι παρότι η άρση των κυρώσεων θα μπορούσε να αποφασιστεί με εκτελεστικό διάταγμα, η επιστροφή στο πρόγραμμα των F-35 που απαγορεύεται με νόμο όσο η Τουρκία κατέχει τους S-400, απαιτεί τη σύμπραξη του Κογκρέσου για την τροποποίηση του νόμου.
Τι σχεδιάζει η Τουρκία
Η Τουρκία σχεδιάζει να υπογράψει νέες ενεργειακές συμφωνίες με τις ΗΠΑ την επόμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο της προσπάθειας της Άγκυρας να ενισχύσει τους δεσμούς της με την Ουάσινγκτον σε μια σειρά τομείς, από τα εμπορεύματα έως την άμυνα, όπως μετέδωσε το Bloomberg.
Οι συμφωνίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν δεσμεύσεις για την αγορά περισσότερου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με πρόσωπα που επικαλείται το Bloomberg και τα οποία ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.
Οι διπλωματικές και εμπορικές κινήσεις του Ερντογάν εντάσσονται στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να αποκαταστήσει τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ μετά από χρόνια εντάσεων που προκάλεσαν η αγορά ρωσικών όπλων από την Άγκυρα και οι αντικρουόμενες θέσεις των δύο χωρών στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Συνδυάζεται επίσης με την κίνηση του Τραμπ να πιέσει τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ, όπως η Άγκυρα, να σταματήσουν τις αγορές ρωσικού πετρελαίου.
Η Τουρκία έχει καταστεί ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού αργού πετρελαίου, παρότι την ίδια στιγμή προμηθεύει την Ουκρανία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βλήματα πυροβολικού. Ο Ερντογάν επίσης έχει αποφύγει να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία και έχει προσπαθήσει να μεσολαβήσει στις προσπάθειες επίτευξης ειρήνης μεταξύ των αντιμαχόμενων χωρών.
Το ενεργειακό μείγμα της Τουρκίας αντικατοπτρίζει όλο και περισσότερο αυτήν την άσκηση ισορροπίας που επιδιώκει ο Ερντογάν και στο διπλωματικό πεδίο.
Η «επιστροφή» Ερντογάν
Από το 2019, που ο Ερντογάν είχε επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο, οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας πέρασαν από πολλά σκαμπανεβάσματα.
Η Άγκυρα προκάλεσε την οργή της κυβέρνησης Τραμπ το 2019, με την αγορά ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400. Σε απάντηση, η Ουάσιγκτον ακύρωσε την προγραμματισμένη πώληση μαχητικών F-35 στην Τουρκία και την απέβαλε από το κοινό πρόγραμμα παραγωγής των αεροσκαφών.
Τον περασμένο Αύγουστο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε γνωστό μέσω επιστολής του ότι παραμένει αντίθετο στην επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35.
Μια ομάδα 40 βουλευτών, με επικεφαλής τον Δημοκρατικό Κρις Πάπας, απηύθυνε επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, καλώντας την κυβέρνηση να αποτρέψει την Τουρκία από το «να συνεχίσει να παραβιάζει τους αμερικανικούς νόμους και τις πολιτικές που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ».
«Η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με την απόκτηση και τη συνεχιζόμενη κατοχή από την Τουρκία του ρωσικού συστήματος S-400 δεν έχει αλλάξει, και οι προϋποθέσεις για την απόκτηση αεροσκαφών F-35 από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι γνωστές. Έχουμε εκφράσει την δυσαρέσκειά μας για την απόκτηση του συστήματος S-400 από την Άγκυρα και έχουμε καταστήσει σαφή τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης αξιολόγησής μας για την εφαρμογή των κυρώσεων CAATSA», αναφερόταν στη σχετική επιστολή-απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Μένει να φανεί αν παραμένει αυτή η γραμμή…
Οι μπίζνες της οικογένειας Τραμπ με Ερνττογάν και Τουρκία
Καθώς ο Τραμπ λειτουργεί ως πωλητής, το αντάλλαγμα θα είναι μια τεράστια παραγγελία στην Boeing, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 300 αεροσκάφη.
Ειδικότερα, με νέο «χτύπημα» από τον πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία, Οζγκιούρ Οζέλ, την Παρασκευή (19/9), αποκαλύφθηκε ένα παζάρι που βρίσκεται σε εξέλιξη, προκειμένου να κλειδώσει η συνάντηση του Τούρκου Προέδρου με τον ομόλογό του των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Οζέλ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε στον γιο του Τραμπ: «Αν κανονίσετε ένα ραντεβού μαζί μου, υπόσχομαι να παραγγείλω 300 αεροσκάφη Boeing από την Αμερική ζωντανά στην τηλεόραση με τον (πατέρα) Τραμπ, μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου».
«Προσπαθούν να κανονίσουν μια συνάντηση με αυτόν τον όρο. Καταδικάζω τον Ερντογάν, ο οποίος εγκατέλειψε την Παλαιστίνη, έκανε συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ για τη δική του εξουσία και πραγματοποίησε το πραξικόπημα της 19ης Μαρτίου (σύλληψη Ιμάμογλου) με την άδεια του Τραμπ», ανέφερε ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).
Υπενθυμίζεται ότι ο Οζέλ είχε αποκαλύψει μυστική συνάντηση Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ τζούνιορ, τον γιο του Προέδρου των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια ανεπίσημης επίσκεψης του τελευταίου στην Κωνσταντινούπολη την προηγούμενη εβδομάδα.
Υποστήριξε, επίσης, ότι ο Ερντογάν συμμετείχε σε «παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις» με τον πρωτότοκο γιο του Προέδρου των ΗΠΑ, σχετικά με το ζήτημα της Γάζας.
«Στο πρωτόκολλο παρουσιαζόταν απλώς ως “επιχειρηματίας”, χωρίς να αναφέρεται το όνομά του κατά την επίσκεψη», τόνισε ο Οζέλ και πρόσθεσε: «Την ώρα που η Παλαιστίνη αιμορραγεί, γίνονται μπίζνες με τον γιο του Τραμπ μέσω εταιρειών λόμπινγκ».
Την ίδια στιγμή, Τούρκοι αξιωματούχοι επιβεβαίωναν τη συνάντηση στη Deutsche Welle, κάνοντάς λόγο για εθιμοτυπική επίσκεψη χωρίς επίσημη ατζέντα ή ειδικές συζητήσεις για τη Γάζα, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς Οζέλ.
Το Middle East Eye ανέφερε ότι ο Τραμπ τζούνιορ επισκέφθηκε την Τουρκία μαζί με άλλους επιχειρηματίες με κοινές πολιτικές αντιλήψεις, καθώς και ότι δεν είναι ξένος προς τη χώρα, την οποία είχε επισκεφθεί και το 2016.
Αν και ο γιος του Προέδρου Τραμπ δεν έχει επίσημο ρόλο στην κυβέρνηση του πατέρα του, θεωρείται ιδιαίτερα επιδραστικός στον Λευκό Οίκο, καθώς είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Trump Organization.
