Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έσπευσε αμέσως να καταδικάσει την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους από πολλούς από τους ιστορικούς συμμάχους του Ισραήλ, αλλά ο ισραηλινός πρωθυπουργός ίσως δυσκολεύεται να αποφασίσει πώς να μετατρέψει τη ρητορική σε μια συγκεκριμένη αντίδραση.
Οι επιλογές του είναι ίσως πιο περιορισμένες από ό,τι θα ήθελε να πιστεύουν οι υποστηρικτές του. Έχει απειλήσει διάφορες φορές με προσάρτηση κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών, καθώς και με διμερή μέτρα κατά χωρών που προσχώρησαν στο κύμα αναγνώρισης.
Όμως, η επίσημη απαίτηση μέρους ή ολόκληρης της Δυτικής Όχθης θα θέσει σε κίνδυνο τις Συμφωνίες του Αβραάμ, τη σημαντική συμφωνία που οδήγησε στη νορμαλοποίηση των σχέσεων με περιφερειακές δυνάμεις, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Αυτή η συμφωνία ήταν ίσως το πιο δημοφιλές επίτευγμα εξωτερικής πολιτικής της πρώτης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, αναφερόμενη σε υποψηφιότητες για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης που ο ίδιος επιθυμεί ανοιχτά, και ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα του ίδιου του Νετανιάχου.
Κίνδυνος να ενταθεί η απομόνωση
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ένας από τους πιο σημαντικούς εταίρους του Ισραήλ, έχουν ήδη δηλώσει ότι η προσάρτηση αποτελεί «κόκκινη γραμμή», και η κατάρρευση της συμφωνίας θα ενέπλεκε υψηλό ρίσκο αποξένωσης του πιο σημαντικού υποστηρικτή του Νετανιάχου.
Το Ισραήλ επέλεξε διμερή αντίδραση απέναντι στην Ιρλανδία, τη Νορβηγία και την Ισπανία όταν αναγνώρισαν παλαιστινιακό κράτος πέρυσι, συμπεριλαμβανομένης της ανάκλησης πρεσβευτών.
Το να κάνει το ίδιο τώρα, ενώ τόσοι πολλοί βασικοί σύμμαχοι ακολούθησαν το ίδιο μονοπάτι, θα ήταν πολύ πιο περίπλοκο – και θα μπορούσε να βλάψει το Ισραήλ πολύ περισσότερο από τους στόχους του, δήλωσαν πρώην Ισραηλινοί διπλωμάτες.
Θα επιτάχυνε την πορεία του Ισραήλ προς την απομονωμένη κατάσταση «υπερ-Σπάρτης» που ο Νετανιάχου επαίνεσε την προηγούμενη εβδομάδα – και από την οποία μετά αποσύρθηκε ύστερα από δημόσια οργή και οικονομικές προειδοποιήσεις.
Ο Αλον Λιελ, πρώην διπλωμάτης που υπηρέτησε ως γενικός πρόξενος του Ισραήλ στη Νότια Αφρική, δήλωσε: «Πιστεύω ότι είναι τόσο δύσκολο δίλημμα που ο Νετανιάχου αποφάσισε να το αναβάλει».
«Δεν υπάρχει περίπτωση το Ισραήλ να μην αντιδράσει, και δεν υπάρχει περίπτωση να αντιδράσει με έξυπνο τρόπο», πρόσθεσε. «Το υπουργικό συμβούλιο βρίσκεται στο σημείο να συζητήσει ποια λάθη θα κάνει».
Η εβραϊκή γιορτή του νέου έτους, που γιορτάστηκε τη Δευτέρα και την Τρίτη, και η επικείμενη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, έδωσαν στον Νετανιάχου την ευκαιρία να κερδίσει χρόνο ενώ εξετάζει τις επιλογές του.
Ταξιδεύει στις ΗΠΑ για τη συνάντηση και δήλωσε ότι η αντίδρασή του προς το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και άλλους θα γίνει μετά τη συνάντηση με τον Τραμπ. Η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί αφού ο Αμερικανός πρόεδρος συναντήσει τους Άραβες ηγέτες στη Νέα Υόρκη.
Απερίσκεπτος ο Νετανιάχου
Πριν αναχωρήσει, ο Νετανιάχου συγκάλεσε συνάντηση του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας για να συζητηθούν πιθανές αντιδράσεις στην αναγνώριση, ανέφεραν τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.
Σε μια σαφή ένδειξη των ανησυχιών για τους κινδύνους της προσάρτησης, οι δύο πιο ένθερμοι υποστηρικτές αυτής της προσέγγισης – οι υπερσυντηρητικοί υπουργοί Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και Μπεζαλέλ Σμοτρίχ – δεν προσκλήθηκαν.
Εκτός από το μέλλον των Συμφωνιών του Αβραάμ – που ο Τραμπ και ο Τζο Μπάιντεν ήλπιζαν να επεκτείνουν ώστε να περιλαμβάνουν και τη Σαουδική Αραβία – πολλοί από την οικογένεια Τραμπ και τους συμμάχους του έχουν βαθιές οικονομικές σχέσεις στην περιοχή.
Ωστόσο, οι εγχώριες πολιτικές πιέσεις λόγω δίκης για διαφθορά και των επικείμενων εκλογών ενδέχεται να υπερβούν τις ανησυχίες του για την αντίδραση του Τραμπ, δήλωσε ο Άλον Πίνκας, άλλος πρώην Ισραηλινός διπλωμάτης.
«Ο Νετανιάχου πριν από δύο ή τρία χρόνια δεν θα είχε τολμήσει να προσαρτήσει τίποτα», είπε ο Πίνκας, ο οποίος υπηρέτησε μεταξύ άλλων ως γενικός πρόξενος στη Νέα Υόρκη. «Ο Νετανιάχου του Σεπτεμβρίου 2025 είναι απερίσκεπτος· αποκομμένος από την πραγματικότητα, με οξεία περίπτωση μεγαλομανίας [στην ιδέα ότι] ξανασχεδιάζει τον χάρτη της περιοχής· φοβάται τις εκλογές· ανησυχεί για τη δίκη του [για κατηγορίες διαφθοράς]. Αν όλα αυτά οδηγούν σε μερική προσάρτηση, ίσως όντως κάνει κάτι».
Συμβολική και αδιάφορη ή «ανταμοιβή» στη Χαμάς η αναγνώριση;
Σύμφωνα με τον Guardian στο Ισραήλ, η συζήτηση έχει μετατοπιστεί με αντιφατικό τρόπο ανάμεσα σε εκείνους που υποστηρίζουν ότι η αναγνώριση είναι απλώς μια συμβολική και αδιάφορη χειρονομία και σε εκείνους που εκφράζουν οργή απέναντι στις χώρες που προχώρησαν με την αναγνώριση.
Σε μεγάλο μέρος του πολιτικού φάσματος του Ισραήλ, από την ακροδεξιά μέχρι τον ηγέτη της κεντροαριστεράς Γιαίρ Γκολάν, η κίνηση για αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους έχει καταδικαστεί ως «ανταμοιβή για την τρομοκρατία».
Ακόμη και αν η κυρίαρχη Παλαιστίνη παραμένει περισσότερο ιδέα παρά πραγματικότητα, η αναγνώριση έχει βαθιές νομικές και διπλωματικές συνέπειες. Η αναγνώριση από τη Βρετανία έχει ιδιαίτερο διπλωματικό και ιστορικό βάρος λόγω του ρόλου που έπαιξε στη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, με τη Διακήρυξη Μπαλφούρ του 1917.
«Το βλέπω ως κάτι παραπάνω από διμερή υπόθεση· πρέπει να γίνει κατανοητό στο ιστορικό πλαίσιο της Διακήρυξης Μπαλφούρ», δήλωσε ο Λιελ. «Είναι μια μορφή διόρθωσης του ιστορικού ρόλου της Βρετανίας».
