Οι ψηφοφόροι στη Μολδαβία καλούνται σήμερα στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές οι οποίες αναμένεται να καθορίσουν το μέλλον της χώρας. Το διακύβευμα των εκλογών είναι ένα, σαφές και κρίσιμο: Με την Ευρώπη ή με τη Ρωσία;
Το κυβερνών κόμμα επιθυμεί να συνεχίσει η χώρα την πορεία της με το «άρμα» της ΕΕ, ενώ η φιλορωσική αντιπολίτευση επιδιώκει να οδηγήσει τη χώρα στη σφαίρα επιρροής της Μόσχας.
Εάν καμία πλευρά δεν εξασφαλίσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο των 101 εδρών, θα ακολουθήσουν πολιτικές διαβουλεύσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν αναταραχή σε μια από τις φτωχότερες ευρωπαϊκές χώρες, η οποία έχει πληγεί από τον πόλεμο στη γειτονική Ουκρανία και από φερόμενη ανάμιξη της Ρωσίας σε πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα.
Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η εκλογική αναμέτρηση θα είναι αμφίρροπη. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, δημοσκόπηση έδειξε ότι το κυβερνών PAS υποχώρησε – για πρώτη φορά – στη δεύτερη θέση με 34,7%, με το φιλορωσικό Πατριωτικό Μπλοκ να προηγείται με 36%.
Καθοριστική αναμένεται να αποδειχθεί η ψήφος των αποδήμων, που δεν υπολογίζεται στα δεδομένα των δημοσκοπήσεων και εκτιμάται πως θα είναι ευνοϊκή για τα φιλοεϋρωπαϊκά κόμματα, αλλά και των ψηφοφόρων της Υπερδνειστερίας που τείνουν προς τη Ρωσία.
Για την κυβέρνηση που φιλοδοξεί να οδηγήσει τη Μολδαβία στην ένταξη στην ΕΕ, ο έλεγχος του κοινοβουλίου είναι ζωτικής σημασίας για τις νομοθετικές προσπάθειες που απαιτούνται στη διαδικασία.
Ωστόσο η εξουσία σε αυτήν την πρώην σοβιετική δημοκρατία εναλλάσσεται μεταξύ φιλοευρωπαϊκών και φιλορωσικών παρατάξεων. Περίπου το ένα τρίτο της χώρας – η περιοχή της Υπερδνειστερίας, ανατολικά του Δνείπερου ποταμού – ελέγχεται από φιλορώσους αυτονομιστές. Η Ρωσία διατηρεί μικρή στρατιωτική δύναμη στην περιοχή της Υπερδνειστερίας.
«Είναι μια δοκιμασία για την υπόσταση της χώρας»
Η φιλοευρωπαία πρόεδρος της Μολδαβίας Μάια Σάντου παρουσιάζει τις εκλογές ως δοκιμασία για την υπόσταση της χώρας των 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων, η οποία έχει επίσης στενούς πολιτιστικούς και γλωσσικούς δεσμούς με τη γειτονική Ρουμανία, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις προσπάθειες της Ρωσίας να επηρεάσει την ψηφοφορία.
«Εάν η Ρωσία εξασφαλίσει τον έλεγχο της Μολδαβίας, οι συνέπειες θα είναι άμεσες και επικίνδυνες για τη χώρα μας και για την ευρύτερη περιοχή», τόνισε η Σάντου σε ομιλία της την Δευτέρα.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το κυβερνών Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης (PAS) ενδέχεται να δυσκολευτεί να διατηρήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αντιπολιτευόμενες δυνάμεις, όπως το φιλορωσικό Πατριωτικό Μπλοκ, προσέλκυσαν υποστηρικτές εκμεταλλευόμενες την ανησυχία των ψηφοφόρων για την οικονομική κρίση και τον αργό ρυθμό υλοποίησης μεταρρυθμίσεων. Η δυσφορία μερίδας των εκλογέων αυξήθηκε λόγω «εκστρατείας παραπληροφόρησης», σύμφωνα με αξιωματούχους.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι αρχές επιδόθηκαν σε επιχειρήσεις και διώξεις κατά κομμάτων, πολιτικών και ακτιβιστών με την κατηγορία της υποστήριξης από τη Ρωσία, η οποία – όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση – προσπαθεί να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Την Παρασκευή, η Εκλογική Επιτροπή απέκλεισε το κόμμα «Καρδιά της Μολδαβίας» που συμμετείχε στο φιλορωσικό «Πατριωτικό Μπλοκ», καθώς διερευνάται για παράνομη χρηματοδότηση.
Η Μόσχα αρνήθηκε τις καταγγελίες για ανάμιξή της στις μολδαβικές εκλογές, διαμηνύοντας πως το κυβερνών κόμμα PAS διαδίδει αντιρωσική υστερία για να κερδίσει ψήφους.
«Ετοιμάζουν πραξικόπημα οι φιλοευρωπαίοι»
Η Ρωσική Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών (SVR) υποστήριξε ότι η ευρωπαϊκή ηγεσία σχεδιάζει να διασφαλίσει – με κάθε τρόπο – πως η Μολδαβία θα συνεχίσει να βρίσκεται στο «άρμα» της Ευρώπης, ακολουθώντας μια αντιρωσική πορεία, ακόμη κι αν για αυτό χρειαστεί μια εισβολή μετά τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.
Σε σχετικό ενημερωτικό δελτίο, η SVR δήλωσε ότι παρατηρεί συγκέντρωση δυνάμεων του ΝΑΤΟ από ευρωπαϊκές χώρες στη Ρουμανία, κοντά στα σύνορα με τη Μολδαβία. Σύμφωνα με την υπηρεσία, οι δυνάμεις αυτές ετοιμάζονται να αναπτυχθούν στην περιοχή της Οδησσού στην Ουκρανία, με στόχο να ασκήσουν πίεση στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας. Επιπλέον, ανέφερε ότι Γάλλοι και Βρετανοί στρατιώτες έχουν ήδη φτάσει στην Οδησσό.
Η SVR υποστηρίζει ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις σκοπεύουν να επέμβουν μετά τις επικείμενες εκλογές, οι οποίες – σύμφωνα με την ρωσική υπηρεσία – θα είναι στημένες από τις Βρυξέλλες και το Κισινάου, ώστε να προκληθεί κοινωνική αναταραχή και διαδηλώσεις. Έπειτα, με πρόσκληση της προέδρου της Μολδαβίας Μάγια Σάντου, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις θα εισέλθουν στη χώρα και θα εξαναγκάσουν τους πολίτες να «αποδεχθούν μια δικτατορία με το προσωπείο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας».
Η SVR είχε προειδοποιήσει και τον Ιούλιο ότι το ΝΑΤΟ μετατρέπει τη Μολδαβία σε στρατιωτικό «κριό» κατά της Ρωσίας. Ο πρώην πρόεδρος της Μολδαβίας Ίγκορ Ντοντόν δήλωσε πρόσφατα ότι η ΕΕ σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη χώρα του ως «τροφή για τα κανόνια» σε ένα πιθανό μελλοντικό πόλεμο με τη Ρωσία.
Πολλοί Μολδαβοί λένε «όχι» στην ένταξη στην ΕΕ
Η Σάντου και το PAS υπογραμμίζουν πως η ένταξη της χώρας στην ΕΕ είναι κλειδί για το μέλλον της Μολδαβίας και την αποφυγή της ρωσικής επιρροής. Ωστόσο, πολλοί ψηφοφόροι εστιάζουν περισσότερο σε εσωτερικά ζητήματα, διατηρώντας επιφυλάξεις για το τι μπορεί να σημαίνουν οι στενότεροι δεσμοί με την ΕΕ για μια οικονομία που βασίζεται κυρίως στον αγροτικό τομέα. Οι εισοδηματικές ανισότητες σε περιφερειακό επίπεδο επιτείνουν την αβεβαιότητα.
«Είμαστε μια φτωχή χώρα», λέει η Λιουντμίλα Μπιέλοβα από την πόλη Μπάλτι. «Τι θα κερδίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση από εμάς;», διερωτάται η 76χρονη που δηλώνει πως θα ψηφίσει μάλλον το φιλοευρωπαϊκό μπλοκ «Alternativa».
Εάν χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το PAS θα υποχρεωθεί να αναζητήσει εταίρους για τη συγκρότηση κυβερνητικού συνασπισμού, προσεγγίζοντας την κεντροαριστερή «Alternativa» («Εναλλακτική») ή το λαϊκιστικό «Partidul Nostru» («To Κόμμα μας») εφόσον εξασφαλίσουν το απαιτούμενο όριο για είσοδο στη Βουλή.
Ο Ιουλιάν Καζάκου, ένας 26χρονος εργάτης σε βιομηχανία του Μπάλτι, λέει πως μάλλον δεν θα ψηφίσει, δηλώνοντας απογοητευμένος από τα αποτελέσματα των δύο προηγούμενων εκλογών στη Μολδαβία. «Υπήρξαν διάφοροι ηγέτες, αλλά ούτε μία ουσιαστική αλλαγή που θα μου επέτρεπε να πω ότι η ζωή στη χώρα έχει γίνει καλή», δήλωσε.
