Οι φυσικοί John Clarke, Michel H. Devoret και John M. Martinis τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025, για την πρωτοποριακή τους έρευνα πάνω στο φαινόμενο της κβαντικής μηχανικής σήραγγας (quantum mechanical tunneling), μια ανακάλυψη που έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη της κβαντικής τεχνολογίας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το AP, ο John Clarke πραγματοποίησε την έρευνά του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, ο John M. Martinis στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα, ενώ ο Michel H. Devoret εργάστηκε τόσο στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ όσο και στο στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα.
BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2025 #NobelPrize in Physics to John Clarke, Michel H. Devoret and John M. Martinis “for the discovery of macroscopic quantum mechanical tunnelling and energy quantisation in an electric circuit.” pic.twitter.com/XkDUKWbHpz
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2025
Μιλώντας τηλεφωνικά κατά τη διάρκεια της ανακοίνωσης, ο John Clarke δεν έκρυψε τη συγκίνησή του. «Για να το θέσω ήπια, ήταν η έκπληξη της ζωής μου», ανέφερε ο βραβευμένος επιστήμονας. Αναφερόμενος στους άλλους δύο βραβευθέντες με το Νόμπελ Φυσικής 2025, σημείωσε: «Η συμβολή τους είναι απλώς συντριπτική».
Σχολιάζοντας τη σημασία της ανακάλυψής τους, πρόσθεσε: «Η ανακάλυψή μας, με έναν τρόπο, αποτελεί τη βάση της κβαντικής υπολογιστικής. Το πώς ακριβώς εντάσσεται στο παρόν πλαίσιο, δεν είναι απολύτως σαφές για εμένα αυτή τη στιγμή». Μάλιστα, με μια δόση χιούμορ, από το κινητό του τηλέφωνο, παρατήρησε: «Ένας από τους λόγους που λειτουργούν τα κινητά τηλέφωνα, είναι εξαιτίας όλης αυτής της δουλειάς».
“I’m completely stunned, it never occurred to me that it would be the basis of a Nobel Prize.”
New physics laureate John Clarke was completely surprised when he discovered he had been awarded this year’s Nobel Prize in Physics.
At this morning’s press conference he reflected… pic.twitter.com/zBI1iew3Fl
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2025
«Το επόμενο βήμα της κβαντικής τεχνολογίας»
Στην επίσημη ανακοίνωσή της, η Επιτροπή για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025 ανέφερε πως το έργο των τριών επιστημόνων ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς κβαντικής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης της κβαντικής κρυπτογραφίας, των κβαντικών υπολογιστών και των κβαντικών αισθητήρων.
Ο Olle Eriksson, πρόεδρος της Επιτροπής, δήλωσε: «Είναι υπέροχο να μπορούμε να γιορτάζουμε το γεγονός ότι η κβαντική μηχανική, παρότι αιωνόβια πλέον, εξακολουθεί να μας προσφέρει νέες εκπλήξεις. Είναι επίσης εξαιρετικά χρήσιμη, καθώς αποτελεί το θεμέλιο ολόκληρης της ψηφιακής τεχνολογίας».
Το Νόμπελ Φυσικής 2025 και η παράδοση
Πρόκειται για την 119η απονομή του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2025. Επισημαίνεται ότι, πέρσι, το βραβείο είχαν μοιραστεί οι John Hopfield και Geoffrey Hinton, πρωτοπόροι της τεχνητής νοημοσύνης, για τη συμβολή τους στη θεμελίωση των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης.
Υπενθυμίζεται ότι, τη Δευτέρα (06/10), οι Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell και Dr. Shimon Sakaguchi είχαν τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2025, για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τον τρόπο που το ανοσοποιητικό σύστημα μαθαίνει να επιτίθεται στα μικρόβια χωρίς να στρέφεται ενάντια στο ίδιο το σώμα.
Η συνέχεια των ανακοινώσεων και η τελετή
Οι ανακοινώσεις συνεχίζονται την Τετάρτη (08/10) με το βραβείο Νόμπελ Χημείας 2025 και την Πέμπτη (09/10) με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025. Ακόμα, την Παρασκευή (10/10) θα απονεμηθεί το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2025, ενώ στις 13 Οκτωβρίου θα ανακοινωθεί το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών 2025.
Η απονομή των βραβείων θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Άλφρεντ Νόμπελ το 1896, δηλαδή του Σουηδού βιομηχάνου και εφευρέτη της δυναμίτιδας που ίδρυσε τον θεσμό. Τα βραβεία συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 1,2 εκατ. δολάρια) και, φυσικά, ανεκτίμητο κύρος.
