Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην κατάργηση των παραδοσιακών σφραγίδων στα διαβατήρια, αντικαθιστώντας τες με ένα νέο βιομετρικό σύστημα εισόδου/εξόδου (EES), το οποίο θα καταγράφει ψηφιακά τα στοιχεία των ταξιδιωτών στα εξωτερικά σύνορά της.
Από την Κυριακή 12 Οκτωβρίου, ταξιδιώτες από χώρες εκτός ΕΕ – μεταξύ αυτών και η Αυστραλία – θα έρχονται αντιμέτωποι με το νέο σύστημα, που στοχεύει στην απλοποίηση των διαδικασιών και στην ενίσχυση της ασφάλειας. Αν και η εφαρμογή του μπορεί να προκαλέσει προσωρινές καθυστερήσεις, η ΕΕ υποστηρίζει ότι σταδιακά θα επιταχύνει τους συνοριακούς ελέγχους.
Σύμφωνα με τον Guardian, το EES είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα για την καταγραφή υπηκόων τρίτων χωρών που ταξιδεύουν για βραχυπρόθεσμη παραμονή στη ζώνη Σένγκεν, η οποία περιλαμβάνει 29 χώρες: 25 μέλη της ΕΕ, καθώς και την Ελβετία, τη Νορβηγία, το Λιχτενστάιν και την Ισλανδία. Σημειώνεται ότι η Ιρλανδία και η Κύπρος θα συνεχίσουν την χειροκίνητη επεξεργασία διαβατηρίων, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανήκει στη ζώνη Σένγκεν.
Το σύστημα εισόδου/εξόδου (EES) είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα για την καταχώριση υπηκόων τρίτων χωρών που ταξιδεύουν για βραχεία παραμονή κάθε φορά που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα οποιασδήποτε από τις ακόλουθες ευρωπαϊκές χώρες που το χρησιμοποιούν, ανάμεσά τους και η Ελλάδα:
- Αυστρία
- Βέλγιο
- Βουλγαρία
- Γαλλία
- Γερμανία
- Δανία
- Ελβετία
- Ελλάδα
- Εσθονία
- Ισλανδία
- Ισπανία
- Ιταλία
- Κάτω Χώρες
- Κροατία
- Λετονία
- Λιθουανία
- Λιχτενστάιν
- Λουξεμβούργο
- Μάλτα
- Νορβηγία
- Ουγγαρία
- Πολωνία
- Πορτογαλία
- Ρουμανία
- Σλοβακία
- Σλοβενία
- Σουηδία
- Τσεχία
- Φινλανδία
Αντί για σφραγίδες, οι χώρες που χρησιμοποιούν το EES θα καταγράφουν ηλεκτρονικά τα πρόσωπα, τα δακτυλικά αποτυπώματα και τις ημερομηνίες εισόδου και εξόδου των ταξιδιωτών. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ:
«Το EES θα αντικαταστήσει σταδιακά τις σφραγίδες διαβατηρίων, επιταχύνοντας τους συνοριακούς ελέγχους και βελτιώνοντας την αποδοτικότητα του προσωπικού».
Το σύστημα στοχεύει επίσης στην πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και στη βελτίωση της πρόσβασης στις πληροφορίες ταξιδιωτών για τις συνοριακές αρχές, μειώνοντας τους κινδύνους για την ασφάλεια.
Πότε θα εφαρμοστεί
Η εφαρμογή του συστήματος ξεκινά αυτό το Σαββατοκύριακο, αλλά η πλήρης λειτουργία του αναμένεται έως τις 10 Απριλίου 2026.
Ποιοι θα επηρεαστούν
Το EES αφορά όσους δεν διαθέτουν διαβατήριο ΕΕ και ταξιδεύουν για βραχυπρόθεσμη παραμονή – έως 90 ημέρες σε περίοδο 180 ημερών – στις χώρες της ζώνης Σένγκεν. Η χρήση των αυτοματοποιημένων συστημάτων αυτοεξυπηρέτησης ή των εφαρμογών κινητών, όπου διατίθενται, αναμένεται να επιταχύνει τη διέλευση των συνόρων.
Με την άφιξη, οι ταξιδιώτες θα συμπληρώνουν έναν κώδικα συνόρων Σένγκεν, ο οποίος θα δημιουργεί ένα αρχείο με τα προσωπικά τους στοιχεία. Τα δακτυλικά αποτυπώματα και οι φωτογραφίες θα χρησιμοποιούνται για τρεις συνεχόμενες χρονιές για επανείσοδο χωρίς νέα εγγραφή.
Η αυστραλιανή κυβέρνηση, μέσω της ιστοσελίδας Smartraveller, προειδοποιεί ότι η αρχική εφαρμογή μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις, καθώς η διαδικασία εγγραφής μπορεί να πάρει λίγα λεπτά, αλλά οι ουρές στα σύνορα ενδέχεται να είναι μεγαλύτερες κατά την έναρξη λειτουργίας του συστήματος.
Μακροχρόνιες παραμονές
Οι ταξιδιώτες που σχεδιάζουν παραμονή άνω των 90 ημερών ή συνολικά πάνω από 180 ημέρες θα πρέπει να ενημερωθούν για τις ειδικές διαδικασίες και τις απαλλαγές θεώρησης που παρέχουν ορισμένες χώρες της ζώνης Σένγκεν, όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Φινλανδία, η Γερμανία και άλλες.
