Οι Βρυξέλλες δεν έχουν ιδέα για το πώς θα υλοποιήσουν την υπόσχεσή τους να παράσχουν ένα προγραμματισμένο «δάνειο αποκατάστασης» ύψους 185 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία, χρησιμοποιώντας «παγωμένα» ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να χρηματοδοτήσουν ένα ξεχωριστό σχέδιο 45 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Κίεβο που έχει σχεδιαστεί από τους G7, σύμφωνα με δηλώσεις ανώτερου αξιωματούχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τα σχόλια αυτά έρχονται εν μέσω αυξανόμενης πίεσης από την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ να «ξεπαγώσει» εκατοντάδες δισεκατομμύρια παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που κατέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη χρηματοδότηση των κολοσσιαίων δημοσιονομικών αναγκών του Κιέβου.
Τα κέρδη που προκύπτουν από τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία του Κρεμλίνου – τα οποία «πάγωσαν» λίγο μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 – χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για τη χρηματοδότηση ενός λεγόμενου δανείου Έκτακτης Επιτάχυνσης Εσόδων (ERA).
Το σχέδιο ανακοινώθηκε πέρυσι από τους G7, στους οποίους συμμετέχουν η ΕΕ καθώς και η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, ξεχωριστά.
Κομισιόν: «Δεν έχουμε ιδέα πώς θα το λύσουμε»
Ερωτηθείς από το Euractiv, πώς θα μπορούσε να προχωρήσει το δάνειο αποκατάστασης χωρίς να θυσιαστούν τα κέρδη που προκύπτουν από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία που απαιτούνται στο πλαίσιο του σχεδίου ERA, ο αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε: «Δεν έχουμε τελική ιδέα για το πώς να το λύσουμε αυτό».
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι «τεχνικά ο ευκολότερος» τρόπος για να συμβιβαστούν τα προγράμματα ERA και τα δάνεια επανορθώσεων θα ήταν να χρησιμοποιηθούν τα έσοδα από το τελευταίο για την αποπληρωμή του χρέους του ERA, αφήνοντας έτσι 140 δισεκατομμύρια ευρώ στο πιθανό ταμείο δανείων επανορθώσεων.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να προκαταβάλουν 18 δισεκατομμύρια ευρώ από τα έσοδα του ERA, με τα υπόλοιπα κεφάλαια να παρέχονται από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Ιαπωνία.
Μέχρι στιγμής, 14 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κεφάλαια της ΕΕ έχουν ήδη καταβληθεί, ενώ τα υπόλοιπα 4 δισεκατομμύρια ευρώ αναμένεται να εκταμιευθούν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Περίπου 210 δισεκατομμύρια ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται στην ΕΕ, τα οποία παράγουν περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε ετήσια κέρδη που τελικά θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δανείου ERA.
«Το μακροπρόθεσμο και το βραχυπρόθεσμο είναι ότι, προς το παρόν, λέμε: “Κοιτάξτε, ας μην διαθέσουμε το σύνολο των 185 δισεκατομμυρίων ευρώ”», δήλωσε ο αξιωματούχος.
«Για να είμαστε συνετοί, γνωρίζουμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι σχετικά με αυτά τα δάνεια ERA. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να το πετύχουμε, αλλά ας μην αυξήσουμε τις προσδοκίες πέρα από τα 140 δισεκατομμύρια ευρώ όσον αφορά τη νέα χρηματοδότηση».
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Το σχέδιο της Επιτροπής θα μπορούσε να να προκαλέσει μαζική έξοδο κεφαλαίων
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, 175 δισεκατομμύρια ευρώ από τα περιουσιακά στοιχεία έχουν ήδη μετατραπεί σε μετρητά που κατέχει η Euroclear, μια εταιρεία συμψηφισμού με έδρα τις Βρυξέλλες, ενώ άλλα 10 δισεκατομμύρια ευρώ αναμένεται να μετατραπούν σε μετρητά τα επόμενα χρόνια.
Μόνο τα ταμειακά υπόλοιπα που σχετίζονται με τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχει η Euroclear θα χρησιμοποιηθούν για το δάνειο αποκατάστασης.
Το δάνειο επανορθώσεων, το οποίο ανακοινώθηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον περασμένο μήνα, υποστηρίζεται σθεναρά από τη Γερμανία, τη Γαλλία και πολλά κράτη – μέλη της ανατολικής Ευρώπης.
Ωστόσο, το σχέδιο αντιμετωπίζει αντίσταση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Βέλγιο, που ανησυχούν ότι το σχέδιο της Επιτροπής θα μπορούσε να να προκαλέσει μαζική έξοδο κεφαλαίων και επενδυτών από την Ευρώπη.
Ο αξιωματούχος, ωστόσο, υποστήριξε ότι τα πιεσμένα οικονομικά των κρατών – μελών της ΕΕ, οι πιεστικές ανάγκες χρηματοδότησης της Ουκρανίας και η μειωμένη δέσμευση της Ουάσιγκτον στο Κίεβο και την ευρωπαϊκή ασφάλεια καθιστούν την εφαρμογή του δανείου επανορθώσεων ολοένα και πιο επείγουσα.
Ουκρανία: «Φαραωνικές» οικονομικές ανάγκες
Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ένα κενό στον προϋπολογισμό ύψους 52 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2026 και το 2027, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το Κίεβο θα μπορούσε επίσης να χρειαστεί έως και 52 δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόσθετη ετήσια χρηματοδότηση μετά από αυτό, με πιθανό ελάχιστο ποσό περίπου 21 δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε ο αξιωματούχος.
«Η μη παροχή υποστήριξης κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγούσε σε κατάρρευση της Ουκρανίας», δήλωσε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι αυτό θα αποτελούσε «σοβαρό κίνδυνο ασφαλείας» για την ΕΕ.
Το δάνειο επανορθώσεων θα συζητηθεί από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο αργότερα αυτή την εβδομάδα και από τους ηγέτες της ΕΕ σε επίσημη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στα τέλη Οκτωβρίου.
