Στους επιστήμονες Σουσούμου Κιταγκάουα, Ρίτσαρντ Ρόμπσον και Όμαρ Γιάγκι απονεμήθηκε το φετινό βραβείο Νόμπελ Χημείας, για την «ανάπτυξη μεταλλο-οργανικών πλαισίων», όπως ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τετάρτης (8/10) η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών.
«Μέσω της ανάπτυξης μεταλλο-οργανικών πλαισίων, τα πρόσωπα που βραβεύονται παρείχαν στους χημικούς νέες ευκαιρίες για την επίλυση κάποιων από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε», ανέφερε η επιτροπή των βραβείων.
BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2025 #NobelPrize in Chemistry to Susumu Kitagawa, Richard Robson and Omar M. Yaghi “for the development of metal–organic frameworks.” pic.twitter.com/IRrV57ObD6
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 8, 2025
«Βρήκαν τρόπους για να δημιουργήσουν υλικά, εντελώς πρωτότυπα υλικά, με μεγάλες κοιλότητες στο εσωτερικό τους, που μπορούν να θεωρηθούν σχεδόν σαν δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο, έτσι ώστε μόρια-επισκέπτες να μπορούν να εισέρχονται και επίσης να εξέρχονται ξανά από το ίδιο υλικό», δήλωσε ο Χάινερ Λίνκε, πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ για τη Χημεία, σε συνέντευξη Τύπου.
«Μια μικρή ποσότητα ενός τέτοιου υλικού μπορεί να είναι σχεδόν σαν την τσάντα της Ερμιόνης στον Χάρι Πότερ. Μπορεί να αποθηκεύσει τεράστιες ποσότητες αερίου σε ένα μικροσκοπικό όγκο».
Ο Ιάπωνας Κιταγκάουα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, στην Ιαπωνία, ο Ρόμπσον, που έχει γεννηθεί στη Μεγάλη Βρετανία, είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης στην Αυστραλία και ο Αμερικανοϊορδανός Γιάγκι είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, στις ΗΠΑ.
Το Νόμπελ Χημείας είναι το τρίτο που ανακοινώθηκε για φέτος, ύστερα από τα βραβεία για την ιατρική και τη φυσική νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (1,2 εκατ. δολαρίων).
Τα Βραβεία Νόμπελ θεσπίστηκαν με τη διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη και επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ. Απονέμονται κάθε χρόνο από το 1901, αναγνωρίζοντας την εξαιρετική συνεισφορά στην επιστήμη, τη λογοτεχνία και την ειρήνη, με τη διαδικασία απονομής τους να διακόπτεται κυρίως κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Πολέμων.
►John Martinis: Ο Ελληνοαμερικανός που πήρε το Νόμπελ Φυσικής 2025 και άλλαξε την κβαντική επιστήμη
Νόμπελ Χημείας 2025: Τι είναι τα μεταλλο-οργανικά πλαίσια και γιατί είναι σημαντικά
Τα μεταλλο-οργανικά πλαίσια είναι πυκνά δικτυωμένες ενώσεις μετάλλων και οργανικών μορίων, που δημιουργούν υπερπορώδη υλικά. Μπορούν να αποθηκεύσουν, να φιλτράρουν ή να μεταφέρουν μόρια με μεγάλη ακρίβεια.
Οι εφαρμογές τους είναι εντυπωσιακές:
- Καθαρισμός νερού και αέρα
- Αποθήκευση ενέργειας και υδρογόνου
- Δέσμευση CO₂ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
- Ανάπτυξη αισθητήρων και φαρμάκων
Σύμφωνα με τη Σουηδική Ακαδημία, η ανακάλυψη αυτή προσφέρει στους χημικούς νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η ενεργειακή κρίση και η βιώσιμη ανάπτυξη.
