Κόσμος

«Ήρθαμε σε έναν τόπο αγνώριστο»: Η επιστροφή των Παλαιστινίων στην κατεστραμμένη Γάζα – Προσωπικές μαρτυρίες

Χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι επιστρέφουν στα ερείπια της Γάζας. Συγκλονιστικές εικόνες και βίντεο.
AP Photo/Jehad Alshrafi

Μια εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς τέθηκε σε ισχύ στη Γάζα την Παρασκευή, όπως ανακοίνωσε ο στρατός, λίγες ώρες αφότου το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε μια συμφωνία για παύση των συγκρούσεων και ανταλλαγή των εναπομεινάντων ομήρων με Παλαιστίνιους κρατουμένους.

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που είχαν συγκεντρωθεί στην περιοχή Ουάντι Γάζα, στο κεντρικό τμήμα της Λωρίδας, άρχισαν να περπατούν προς τον βορρά μετά την ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού το μεσημέρι, τοπική ώρα. Νωρίτερα, Παλαιστίνιοι είχαν αναφέρει σφοδρούς βομβαρδισμούς σε διάφορα σημεία της Γάζας το πρωί της Παρασκευής, αλλά μετά την ανακοίνωση δεν σημειώθηκαν σημαντικές επιθέσεις.

Η εκεχειρία αποτελεί καθοριστικό βήμα προς τον τερματισμό ενός καταστροφικού πολέμου δύο ετών, ο οποίος έχει σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους, έχει μετατρέψει μεγάλο μέρος της Γάζας σε ερείπια, έχει αποσταθεροποιήσει τη Μέση Ανατολή και έχει αφήσει δεκάδες ομήρους — ζωντανούς και νεκρούς — στην περιοχή.

Ωστόσο, το ευρύτερο σχέδιο που προωθεί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ περιλαμβάνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως το αν και πώς η Χαμάς θα αφοπλιστεί και ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα.

Παρά τα ερωτήματα αυτά, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου επέμεινε σε τηλεοπτικό του διάγγελμα την Παρασκευή ότι τα επόμενα στάδια θα περιλαμβάνουν τον αφοπλισμό της Χαμάς και την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας.

«Αν αυτό επιτευχθεί με τον εύκολο τρόπο, έχει καλώς. Αν όχι, θα επιτευχθεί με τον δύσκολο τρόπο», δήλωσε ο Νετανιάχου. Πρόσθεσε ότι η Χαμάς συμφώνησε στη συμφωνία «μόνο όταν ένιωσε το σπαθί στον λαιμό της — και το σπαθί παραμένει εκεί».

Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, ταξίαρχος Έφι Ντεφρίν, δήλωσε ότι τα στρατεύματα είχαν ολοκληρώσει την απόσυρσή τους στις γραμμές ανάπτυξης έως το απόγευμα της Παρασκευής, λίγες ώρες μετά την επίσημη έναρξη της εκεχειρίας.

Νωρίτερα, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος ασφαλείας, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας της επιχείρησης, είπε ότι ο στρατός θα διατηρήσει τον έλεγχο περίπου του 50% της Γάζας από τις νέες του θέσεις.

«Θέλω να πάω και να βεβαιωθώ ότι το σπίτι μου είναι ακόμα εκεί»

Ένα συνεχές ρεύμα ανθρώπων, στη συντριπτική τους πλειονότητα πεζών, κατευθυνόταν κατά μήκος του παραλιακού δρόμου στο κεντρικό τμήμα της Λωρίδας της Γάζας προς τον βορρά, για να δουν τι μπορεί να έχει απομείνει από τα σπίτια τους. Άλλοι κατευθύνονταν προς άλλες περιοχές του παλαιστινιακού εδάφους στα νότια.

«Θέλουμε να επιστρέψουμε», είπε ο Φάγιεζ Αλ-Ματζντούμπ, ένας από το πλήθος που είχε εκτοπιστεί από τη βόρεια Γάζα. «Θέλω να πάω και να βεβαιωθώ ότι το σπίτι μου είναι ακόμα εκεί. Αυτό θέλω να μάθω».

Ένας άλλος άνδρας, επίσης εκτοπισμένος από τη βόρεια Γάζα, ο Τζαμάλ Μεσμπάχ, είπε ότι κι εκείνος κατευθυνόταν πίσω.

«Η οικογένειά μου περιμένει, και ετοιμάσαμε τα πράγματά μας για την περίπτωση που μπορέσουμε να επιστρέψουμε σπίτι. Αλλά υποφέραμε πολύ», είπε. «Δεν υπήρχε μεγάλη χαρά, αλλά η εκεχειρία απάλυνε κάπως τον πόνο του θανάτου και της αιματοχυσίας, και τον πόνο των αγαπημένων μας και των αδελφών μας που υπέφεραν σε αυτόν τον πόλεμο».

Στη νότια πόλη της Γάζας, Χαν Γιουνίς, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι προσπάθησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, μόνο για να αντικρίσουν κατεστραμμένα κτίρια, ερείπια και καταστροφή μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων.

«Δεν είχε απομείνει τίποτα. Μόνο λίγα ρούχα, κομμάτια ξύλου και κατσαρόλες», είπε η Φάτμα Ραντβάν, η οποία είχε εκτοπιστεί από την ανατολική Χαν Γιουνίς. Όπως πρόσθεσε, οι άνθρωποι προσπαθούσαν ακόμη να ανασύρουν πτώματα κάτω από τα χαλάσματα.

Πολλά κτίρια είχαν ισοπεδωθεί, και κανένα δεν είχε μείνει αλώβητο, καθώς οι άνθρωποι επέστρεφαν για να ψάξουν τα υπάρχοντά τους. «Ήρθαμε σε έναν τόπο αγνώριστο. Μια αγνώριστη πόλη. Η καταστροφή είναι παντού», είπε ο Χάνι Ομράν, επίσης εκτοπισμένος από την ανατολική Χαν Γιουνίς.

«Ακόμα κι αν το σπίτι είναι κατεστραμμένο… θα επιστρέψουμε»

Ο Ουάελ αλ-Νατζάρ, ο οποίος επιστρέφει στο σπίτι του στην Τζαμπάλια, στο βόρειο τμήμα της Γάζας, λέει ότι έχει εκτοπιστεί τρεις φορές από τότε που άρχισε ο πόλεμος.

Μόλις ανακοινώθηκε η είδηση της συμφωνίας για την εκεχειρία, ετοιμάστηκε να επιστρέψει.

«Περιμένουμε, καθισμένοι κοντά στο πέρασμα. Ο γιος μου κι εγώ κοιμηθήκαμε εδώ χθες το βράδυ, πάνω στο πεζοδρόμιο, μέσα στο κρύο, περιμένοντας να γυρίσουμε σπίτι», λέει σε ρεπόρτερ του BBC.

«Ακόμα κι αν το σπίτι είναι κατεστραμμένο, ακόμα κι αν δεν έχουν μείνει παρά μόνο ερείπια, θα επιστρέψουμε, θα στήσουμε μια σκηνή και θα ξαναγυρίσουμε στους ανθρώπους μας».

Πόσα κτίρια στη Γάζα έχουν υποστεί ζημιές από την αρχή του πολέμου;

Χιλιάδες εκτοπισμένοι άρχισαν να περπατούν προς τον βορρά κατά μήκος της οδού αλ-Ρασίντ, κατευθυνόμενοι προς την πόλη της Γάζας, μετά την έναρξη της εκεχειρίας.

Αυτό που θα βρουν επιστρέφοντας είναι η εκτεταμένη καταστροφή που προκλήθηκε από δύο χρόνια πολέμου.

Σύμφωνα με ανάλυση δορυφορικών εικόνων που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Πολιτείας του Όρεγκον, εκτιμάται ότι 198.883 κτίρια στη Λωρίδα της Γάζας έχουν υποστεί ζημιές από την αρχή του πολέμου.

Η καταστροφή των κτιρίων είναι ορατή σε ολόκληρη την περιοχή, με την πόλη της Γάζας να είναι μια από τις πιο πληγείσες περιοχές. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το 74% των κτιρίων στη μεγαλύτερη αστική περιοχή της Λωρίδας πιθανότατα έχουν υποστεί ζημιές από τις 7 Οκτωβρίου 2023, αναφέρει το BBC.

BBC

Αποτίμηση της καταστροφής

Ο πόλεμος άρχισε όταν μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους και παίρνοντας 251 ομήρους.

Στην επακόλουθη ισραηλινή επίθεση, περισσότεροι από 67.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα και σχεδόν 170.000 έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, το οποίο δεν διαχωρίζει αμάχους και μαχητές, αλλά αναφέρει ότι περίπου οι μισοί νεκροί ήταν γυναίκες και παιδιά. Το υπουργείο υπάγεται στη διοίκηση της Χαμάς, όμως ο ΟΗΕ και πολλοί ανεξάρτητοι ειδικοί θεωρούν τους αριθμούς του την πιο αξιόπιστη εκτίμηση των απωλειών του πολέμου.

Ο πόλεμος έχει επίσης πυροδοτήσει άλλες συγκρούσεις στην περιοχή, έχει προκαλέσει παγκόσμιες διαδηλώσεις και έχει οδηγήσει σε κατηγορίες για γενοκτονία — κατηγορίες που το Ισραήλ αρνείται.

Στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, τα ισραηλινά στρατεύματα έχουν αποσυρθεί σε νέες θέσεις μέσα στη Γάζα, ενώ και οι 48 όμηροι που παραμένουν σε αιχμαλωσία αναμένεται να απελευθερωθούν. Το Ισραήλ πιστεύει ότι περίπου 20 από αυτούς είναι ζωντανοί.

Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Η λίστα που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή δεν περιλαμβάνει τον Μαρουάν Μπαργκούτι, τον πιο δημοφιλή Παλαιστίνιο ηγέτη και πιθανό ενοποιητικό πρόσωπο. Το Ισραήλ τον θεωρεί, μαζί με άλλους, «εγκέφαλο τρομοκρατικών επιθέσεων» κατά Ισραηλινών αμάχων και έχει αρνηθεί να τον απελευθερώσει σε προηγούμενες ανταλλαγές.

Ο Χαλίλ αλ-Χάγια, ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς και επικεφαλής διαπραγματευτής, δήλωσε το βράδυ της Πέμπτης ότι όλες οι γυναίκες και τα παιδιά που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές θα απελευθερωθούν.

Η απελευθέρωση ομήρων και κρατουμένων αναμένεται να ξεκινήσει τη Δευτέρα, σύμφωνα με δύο Αιγύπτιους αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες και έναν αξιωματούχο της Χαμάς, αν και ένας άλλος αξιωματούχος ανέφερε ότι αυτό μπορεί να γίνει ακόμα και το βράδυ της Κυριακής. Οι αξιωματούχοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, καθώς δεν είχαν εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημόσια.

Αναμένεται να ανοίξουν ξανά πέντε συνοριακά περάσματα, συμπεριλαμβανομένου του περάσματος της Ράφα μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου, όπως δήλωσαν οι Αιγύπτιοι και Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι. Αυτό θα επιτρέψει τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή, μέρη της οποίας αντιμετωπίζουν λιμό.

Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει ότι το Ισραήλ θα διατηρήσει απροσδιόριστης διάρκειας στρατιωτική παρουσία μέσα στη Γάζα, κατά μήκος των συνόρων της με το Ισραήλ. Μια διεθνής δύναμη, αποτελούμενη κυρίως από στρατεύματα αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, θα είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια εντός της Γάζας.

Για την υποστήριξη και την παρακολούθηση της εκεχειρίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι θα στείλουν περίπου 200 στρατιώτες στο Ισραήλ, ως μέρος μιας ευρύτερης διεθνούς ομάδας. Οι αξιωματούχοι που έδωσαν τις πληροφορίες το έκαναν επίσης ανώνυμα, καθώς δεν είχαν εξουσιοδότηση να αποκαλύψουν λεπτομέρειες.

Οι ΗΠΑ θα ηγηθούν επίσης ενός τεράστιου, διεθνώς χρηματοδοτούμενου προγράμματος ανοικοδόμησης.

Το σχέδιο προβλέπει επίσης μελλοντικό ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή — κάτι που ο Νετανιάχου έχει παραδοσιακά απορρίψει. Ωστόσο, απαιτεί από την Αρχή, που διοικεί τμήματα της Δυτικής Όχθης, να περάσει από ένα εκτεταμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, το οποίο μπορεί να διαρκέσει χρόνια.

Το σχέδιο Τραμπ παραμένει ακόμη πιο ασαφές όσον αφορά το μέλλον ενός παλαιστινιακού κράτους, το οποίο ο Νετανιάχου απορρίπτει κατηγορηματικά.

AP Photo/Abdel Kareem Hana
AP Photo/Abdel Kareem Hana
AP Photo/Abdel Kareem Hana
AP Photo/Abdel Kareem Hana
AP Photo/Jehad Alshrafi
AP Photo/Jehad Alshrafi
AP Photo/Jehad Alshrafi

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ακολουθήστε το iEidiseis.gr στο Google News
Ακολουθήστε το iEidiseis.gr στο Google News
Κυριάκος Μητσοτάκης Chevron Left
Με κουμπάρο τον Μητσοτάκη παντρεύτηκε η κόρη του Γ. Γιακουμάτου, Εβίνα (Εικόνες)