Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, αναμένεται να προεδρεύσουν σε ειρηνευτική σύνοδο για τη Γάζα μαζί με αρκετούς παγκόσμιους ηγέτες τη Δευτέρα, στη Σαρμ Ελ Σέιχ. Στη Σύνοδο, όπως ανακοινώθηκε, έχουν προσκληθεί και η Ελλάδα και η Κύπρος.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί το απόγευμα της Δευτέρας στο αιγυπτιακό θέρετρο της Ερυθράς Θάλασσας, Σαρμ Ελ Σέιχ, «με τη συμμετοχή ηγετών από περισσότερες από 20 χώρες», σύμφωνα με την αιγυπτιακή προεδρία.
Ο στόχος της συνόδου είναι «να τερματιστεί ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας, να ενισχυθούν οι προσπάθειες για ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και να ανοίξει μια νέα εποχή περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας».
Σύνοδος για τη Γάζα, χωρις Χαμάς και Ισραήλ
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε ότι θα παρευρεθεί, όπως και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, η Ιταλίδα ομόλογός του Τζόρτζια Μελόνι, καθώς και ο Πέδρο Σάντσεθ από την Ισπανία. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, επιβεβαίωσε επίσης τη συμμετοχή του.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν θα παραστεί στη Σαρμ Ελ Σέιχ, ενώ και η Χαμάς έχει δηλώσει πως δεν θα συμμετάσχει.
Ποιοι θα συμμετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής
Αναλυτικότερα, στη Σύνοδο Κορυφής θα συμμετάσχουν αρχηγοί κρατών ή υπουργοί Εξωτερικών από τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιορδανία, την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν και την Ινδονησία.
Στην επίσημη πρόσκλησή του για τη σύνοδο κορυφής των ηγετών για τη Γάζα, οι ΗΠΑ κάλεσαν, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο, το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, το Ελ Σαλβαδόρ, τον Καναδά, το Κουβέιτ, την Ιαπωνία, την Ινδία, την Ισπανία, το Μπαχρέιν, και την Ουγγαρία.
Ο Τραμπ θέλει διεθνή υποστήριξη στο σχέδιο του
Σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Axios, ο στόχος του Ντόναλντ Τραμπ για τη σχεδιαζόμενη σύνοδο κορυφής διεθνών ηγετών για τη Γάζα, η οποία θα πραγματοποιηθεί κατά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο την επόμενη εβδομάδα, είναι να κινητοποιήσει πρόσθετη διεθνή υποστήριξη για το σχέδιό του για την περιοχή.
Με δύσκολες συμφωνίες που απομένουν να οριστικοποιηθούν σχετικά με τη διακυβέρνηση, την ασφάλεια και την ανοικοδόμηση μετά τον πόλεμο, η διεθνής υποστήριξη κρίνεται σημαντική από την Ουάσινγκτον. Σύμφωνα με τις πηγές, η σύνοδος οργανώνεται από τον Αιγύπτιο πρόεδρο Άμπντελ Φατάχ αλ-Σίσι, ο οποίος έχει ήδη απευθύνει προσκλήσεις σε αρκετούς Ευρωπαίους και Άραβες ηγέτες.
Δύσκολη η δεύτερη φάση των συνομιλιών – «Θα παραδώσουμε τους ομήρους, όχι τα όπλα»
Ο Χοσάμ Μπαντράν, ανώτερο στέλεχός της Χαμάς, προειδοποίησε πως επίκεινται «δύσκολες» διαπραγματεύσεις για την επόμενη φάση του σχεδίου Τραμπ, που προβλέπει ιδίως αφοπλισμό του κινήματος, εξορία των μαχητών της και συνέχιση της απόσυρσης των στρατευμάτων του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας.
«Η δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων προϋποθέτει πιο περίπλοκες συνομιλίες και δεν θα είναι τόσο εύκολη όσο η πρώτη», ανέφερε και πρόσθεσε: «Ελπίζουμε να μη γυρίσουμε πίσω (στον πόλεμο), όμως ο παλαιστινιακός λαός και οι δυνάμεις της αντίστασης ασφαλώς (…) θα χρησιμοποιήσουν όλες τις δυνατότητες που διαθέτουν για να απωθήσουν την επίθεση αν τους επιβληθεί μάχη», είπε ακόμη.
«Η παράδοση των όπλων που προτείνεται αποκλείεται κι αυτό είναι μη διαπραγματεύσιμο», είπε άλλο στέλεχος του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος στο Γαλλικό Πρακτορείο χθες υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Το πρόγραμμα του Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να φτάσει στο Ισραήλ το πρωί της Δευτέρας, να εκφωνήσει ομιλία ενώπιον της Κνεσέτ και να συναντηθεί με οικογένειες ομήρων. Το απόγευμα της Δευτέρας θα μεταβεί στην Αίγυπτο για να συναντήσει τον Σίσι και να συμμετάσχει σε τελετή υπογραφής μαζί με τους υπόλοιπους εγγυητές της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα: την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Τουρκία.
Τι προβλέπει η συμφωνία Χαμάς – Ισραήλ
Η σύνοδος οργανώθηκε έπειτα από την επίτευξη συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά από εντατικές έμμεσες διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα στη Σαρμ Ελ Σέιχ τις τελευταίες ημέρες. Περισσότεροι από 67.000 Παλαιστίνιοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν άμαχοι, έχουν σκοτωθεί από την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα, η οποία ξεκίνησε ύστερα από την εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άτομα και 251 απήχθησαν.
Οι διαπραγματεύσεις, με μεσολαβητές την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Τουρκία και τη συμμετοχή των Αμερικανών απεσταλμένων Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, οδήγησαν στην εκεχειρία και στη σημαντική αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Η συμφωνία ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές έχει βάση σχέδιο είκοσι σημείων που ανακοινώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου από τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ. Προβλέπει την απελευθέρωση από το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα ως αύριο Δευτέρα (13/10) πριν από το μεσημέρι (τοπική ώρα) των 48 ομήρων που απομένουν, ζωντανών ή νεκρών, που είχαν απαχθεί κατά την άνευ προηγουμένου έφοδο της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, που αποτέλεσε έναυσμα του πολέμου.
Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ αναμένεται να απελευθερώσει 250 «κρατούμενους για λόγους ασφαλείας», ανάμεσά τους πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για φονικές επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών, καθώς και άλλους 1.700 Παλαιστίνιους που αιχμαλωτίστηκαν από τον ισραηλινό στρατό στη Λωρίδα της Γάζας μετά το ξέσπασμα του πολέμου.
«Όπως ορίζει η συμφωνία που υπογράφτηκε, η ανταλλαγή κρατουμένων αναμένεται να αρχίσει το πρωί της Δευτέρας (…) Δεν υπάρχει καμιά νέα εξέλιξη ως προς το ζήτημα αυτό», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Οσάμα Χαμντάν, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς. «Θα συνεχίζουμε να ουρλιάζουμε και να μαχόμαστε ωσότου οι πάντες επιστρέψουν στα σπίτια τους», είπε από την πλευρά της η Εϊνάβ Ζανγκάουκερ, μορφή της κινητοποίησης για τον επαναπατρισμό των ομήρων στο Ισραήλ, κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης στο Τελ Αβίβ. Ο 25χρονος γιος της Ματάν Ζανγκάουκερ είναι ανάμεσα στους 20 ομήρους που θεωρείται πως ζουν ακόμη.
Στα ερείπια επιστρέφουν οι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι
Με την ανακοίνωση της συμφωνίας, χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι άρχισαν να κινούνται προς το βόρειο τμήμα της Γάζας το Σάββατο, επιστρέφοντας με τα πόδια, με αυτοκίνητα ή κάρα προς ό,τι είχε απομείνει από τα σπίτια τους. Εκτιμάται ότι πάνω από 500.000 άνθρωποι που είχαν εκτοπιστεί επέστρεψαν στο βόρειο τμήμα, που έχει ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ.
«Είναι ένα συναίσθημα που δεν περιγράφεται, δόξα τω Θεώ», δήλωσε η Ναμπίλα Μπάσα στο Reuters, καθώς περπατούσε με την κόρη της, η οποία, όπως είπε, είχε τραυματιστεί στο κεφάλι κατά τη διάρκεια του πολέμου. «Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι που τελείωσε ο πόλεμος και σταμάτησε η ταλαιπωρία».
Για πολλούς κατοίκους της Γάζας, όμως, δεν υπάρχει σπίτι για να επιστρέψουν. Ο πόλεμος έχει μετατρέψει τις γειτονιές τους σε σκόνη, έπειτα από δύο χρόνια σφοδρών βομβαρδισμών. «Το σπίτι μου, που το έχτισα πριν από 40 χρόνια, χάθηκε σε μια στιγμή», είπε ο Άχμεντ αλ-Τζαμπάρι, καθώς στεκόταν ανάμεσα στα ερείπια ενός δρόμου στην πόλη της Γάζας. «Χαίρομαι που δεν υπάρχει πια αίμα και σκοτωμοί, (αλλά) πού θα πάμε; Θα ζήσουμε 20 χρόνια σε μια σκηνή;».
Σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας, σωστικά συνεργεία συνεχίζουν να ψάχνουν στα συντρίμμια πτώματα, μετά την απόσυρση στοιχείων του στρατού του Ισραήλ πίσω από συμφωνημένες γραμμές. Έπειτα από «εξαιρετικά εξαντλητικό» ταξίδι η Ράζα Σαλμί κατάφερε να επιστρέψει στη γειτονιά της, στην αρ Ρίμαλ, στην καρδιά της πόλης της Γάζας, όπου τις τελευταίες εβδομάδες βομβαρδισμοί κατέστρεψαν τομείς όπου σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό βρίσκονταν χιλιάδες μαχητές της Χαμάς.
Το σπίτι της όμως «δεν υπάρχει πια», δεν έχει απομείνει παρά «ένας σωρός από συντρίμμια». «Στάθηκα μπροστά (στα συντρίμμια) κι έβαλα τα κλάματα, όλες οι αναμνήσεις μου έγιναν σκόνη», πρόσθεσε. «Δεν ξέρω τι να πω, αυτό που βλέπω είναι πιο δυνατό απ’ όλες τις λέξεις… Καταστροφή, καταστροφή, κι άλλη καταστροφή», είπε ο Σαχέρ Αμπού αλ Άτα, άλλος κάτοικος, μετά την επιστροφή του στην πόλη, μπροστά στα συντρίμμια του παιδιατρικού νοσοκομείου αρ Ραντίσι.
