Η παραπληροφόρηση έχει γίνει ένα από τα κεντρικά εργαλεία του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, όχι μόνο για να δικαιολογήσει τη γενοκτονία αλλά και για να αναδιαμορφώσει τη συλλογική συνείδηση τόσο των Παλαιστινίων όσο και του παγκόσμιου κοινού, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων υποστηρίζει το 7amleh – Το Αραβικό Κέντρο για την Προώθηση των Κοινωνικών Μέσων, σε έρευνα με τίτλο «Ένας Πόλεμος Χωρίς Σφαίρες: Πώς η Παραπληροφόρηση Αναδιαμορφώνει την Πραγματικότητα της Παλαιστινιακής Νεολαίας στο Φόντο μιας Γενοκτονίας;».
Η εργασία υπογραμμίζει ότι η πληροφορία έχει γίνει ένα παράλληλο πεδίο μάχης με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει αναπτύξει διάφορα ψηφιακά εργαλεία – όπως τεχνητή νοημοσύνη, πληρωμένη προπαγάνδα, κυβερνοεπιθέσεις, ψεύτικους λογαριασμούς, αλγοριθμική χειραγώγηση και λογοκρισία του Τύπου – για να δημιουργήσει μια διαστρεβλωμένη πραγματικότητα που αναδιαμορφώνει την αλήθεια και νομιμοποιεί την επιθετικότητα. Η παραπληροφόρηση, υποστηρίζει η έρευνα, δεν είναι πλέον σύμπτωμα προκατάληψης των μέσων ενημέρωσης, αλλά μια σκόπιμη στρατηγική για την κυριαρχία στη συνείδηση και τον έλεγχο αφηγήσεων που εξυπηρετούν τα πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα του Ισραήλ.
Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ χρησιμοποιεί συστηματικά την παραπληροφόρηση για να επιτύχει διάφορους στόχους: απανθρωποποιώντας τους Παλαιστίνιους παρουσιάζοντάς τους ως συνεχή απειλή για να δικαιολογήσει τη βία· κατασκευάζοντας ψευδείς «ηθικές» δικαιολογίες που πλαισιώνουν την επίθεσή του ως «δίκαιο και απαραίτητο πόλεμο»· συσπειρώνοντας την εσωτερική ισραηλινή υποστήριξη· και εκτρέποντας την δημόσια κριτική κατά της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Πολλαπλοί στόχοι
Η παραπληροφόρηση έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως όπλο για να εμβαθύνει τις διαιρέσεις εντός των παλαιστινιακών και αραβικών κοινωνιών, να ελέγχει τις διεθνείς αφηγήσεις των μέσων ενημέρωσης και να βελτιώνει την παγκόσμια εικόνα του Ισραήλ μέσω κατασκευασμένου και δημιουργημένου από τεχνητή νοημοσύνη περιεχομένου που το παρουσιάζει ως «ανθρωπιστικό παράγοντα» ενώ αποκρύπτει εγκλήματα πολέμου.
Η εργασία ρίχνει φως στις σοβαρές επιπτώσεις της παραπληροφόρησης στους Παλαιστίνιους νέους, την ομάδα που ήταν περισσότερο εκτεθειμένη σε ψηφιακό περιεχόμενο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τις «ασφαλείς ζώνες» και τους «ανθρωπιστικούς διαδρόμους» οδήγησαν σε απειλητικές για τη ζωή αποφάσεις που έθεσαν σε κίνδυνο τους πολίτες.
Οι χειραγωγημένες πληροφορίες παραπλάνησαν επίσης τους διεθνείς πολιτικούς, προκαλώντας μεροληπτικές και επιβλαβείς πολιτικές. Επιπλέον, η μελέτη αποκαλύπτει ότι η παραπληροφόρηση έχει βλάψει την ψυχολογική και γνωστική ευεξία των Παλαιστινίων νέων, εντείνοντας τον φόβο και τη σύγχυση, διαβρώνοντας την εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης, τους θεσμούς και τις εταιρείες τεχνολογίας και περιορίζοντας την ικανότητά τους να έχουν πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες και να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Η εργασία τονίζει ότι η παραπληροφόρηση έχει υπονομεύσει την επιστημολογική δικαιοσύνη για τους Παλαιστίνιους, αφαιρώντας την αξιοπιστία των φωνών τους στους παγκόσμιους χώρους των μέσων ενημέρωσης, ενώ παράλληλα εδραιώνει τις ισραηλινές αφηγήσεις σε διεθνή φόρουμ. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος στη Γάζα έχει γίνει ένας διπλός πόλεμος: ένας στο έδαφος και ένας άλλος στην αλήθεια και τη συνείδηση, όπου οι εικόνες και οι αλγόριθμοι οπλίζονται για να αποδυναμώσουν τους Παλαιστίνιους και να κυριαρχήσουν στην ιστορία τους.
Ο Nadim Nashif, Γενικός Διευθυντής του 7amleh, δήλωσε: «Ο πόλεμος κατά της αλήθειας δεν είναι παρενέργεια του πολέμου στο έδαφος, είναι προϋπόθεση για τη συνέχισή του. Όταν οι αλγόριθμοι ελέγχουν αυτό που βλέπουμε και ακούμε, η παραπληροφόρηση γίνεται ένα όπλο που πλήττει την ευαισθητοποίηση πριν από το σώμα. Η προστασία των Παλαιστινίων νέων σήμερα σημαίνει προστασία του δικαιώματός τους στη γνώση και της ικανότητάς τους να λένε τη δική τους πραγματικότητα χωρίς προκατάληψη ή ψηφιακή καταστολή».
Οι προτάσεις
Η εργασία ζητά μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, ξεκινώντας με την ενίσχυση του «αλφαβητισμού» στα μέσα ενημέρωσης και της κριτικής ψηφιακής εκπαίδευσης μεταξύ των Παλαιστινίων νέων, και τη μεταρρύθμιση των διεθνών και τοπικών νομικών πλαισίων για την λογοδοσία όσων παράγουν ή διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες κατά τη διάρκεια συγκρούσεων.
Προτρέπει επίσης να ασκηθεί πίεση στις εταιρείες τεχνολογίας για την αντιμετώπιση των αλγοριθμικών προκαταλήψεων και την προστασία των ψηφιακών δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, την ανάπτυξη εργαλείων για την παρακολούθηση συντονισμένων εκστρατειών παραπληροφόρησης, τη διασφάλιση της διαφάνειας των μηχανισμών επαλήθευσης και αναθεώρησης περιεχομένου και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ εταιρειών, οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικτύων επαλήθευσης γεγονότων —προστατεύοντας παράλληλα τους Παλαιστίνιους χρήστες από αυθαίρετες διαγραφές λογαριασμών.
Στο πλαίσιο των μέσων ενημέρωσης, η εργασία προτρέπει τους δημοσιογράφους και τα ειδησεογραφικά μέσα να τηρούν την επαλήθευση και την ακρίβεια, να διεξάγουν συνεχή εκπαίδευση για την ανίχνευση παραπληροφόρησης κατά τη διάρκεια συγκρούσεων, να δίνουν προτεραιότητα στην επαλήθευση ισχυρισμών που σχετίζονται με τον στρατό και να διασφαλίζουν την παραπομπή και οι παλαιστινιακές πηγές.
Το 7amleh καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος στη Γάζα έχει αποκαλύψει την παραπληροφόρηση ως ένα από τα πιο επικίνδυνα μέσα για τον έλεγχο της αντίληψης και την αναδιατύπωση της αλήθειας. Η προστασία των Παλαιστινίων σήμερα, επομένως, σημαίνει προστασία των φωνών, των αφηγήσεών τους και του δικαιώματός τους στη γνώση – επειδή όποιος ελέγχει την πληροφορία ελέγχει τη συνείδηση και όποιος διαστρεβλώνει την αφήγηση ανοίγει το δρόμο για να δικαιολογήσει τα εγκλήματα πολέμου.
