Εδώ και σχεδόν έξι μήνες, από τις αρχές καλοκαιριού που ισχύει ο νέος τρόπος ρύθμισης των χρεών προς ιδιώτες και δημόσιο, μόλις οκτώ (αριθμός 8) «κόκκινοι» δανειολήπτες εντάχτηκαν στην διαδικασία.
Οι έξι εξ αυτών για μικρά, σχετικά, ποσά και δύο που όφειλαν πάνω από 180.000 ευρώ σε τράπεζες και δημόσιο (εφορία και ΕΦΚΑ). Οι οποίοι όμως θα κληθούν να πληρώσουν έως 647 ευρώ το μήνα και για… 35 χρόνια.
Ένα δυσβάσταχτο ποσό που μόνο ως ευνοϊκό δεν μπορεί να εκληφθεί. Και αυτό γιατί τα Fund που πήραν τα ενυπόθηκα (με διασφαλίσεις δηλαδή) δάνεια στο 30% της αξίας τους, ουσιαστικά αρνούνται να καταθέσουν ουσιαστικές προτάσεως ρύθμισης των χρεών λόγω αύξησης των εμπορικών αξιών των ακινήτων (παράδειγμα 1).
Αντίθετα, όταν πρόκειται για δάνεια χωρίς διασφαλίσεις (καταναλωτικά), τότε τα Fund που έλαβαν τα δάνεια στο 2% ή 4% της αρχικής αξίας, προσφέρουν μεγαλύτερες μειώσεις οφειλής (παράδειγμα 2).
Εγκατάλειψη της προστασίας
Όμως, συμφέρει το υπερχρεωμένο νοικοκυριό να κάνει χρήση των νέων διαδικασιών και να ενταχθεί στη ρύθμιση ή είναι καλύτερα να… αφεθεί στην πτώχευση (επόμενο στάδιο);
Σε κάθε περίπτωση είτε επιλέξει τη ρύθμιση είτε, σε περίπτωση ακραίας φτώχειας, οδηγηθεί στην πτώχευση, καμία εκ των «επιλογών» δεν είναι συγκρίσιμε με το παλαιό καθεστώς προστασίας του νόμου Κατσέλη. Πλέον, ακόμη και μετά την αποκοπή μέρους της οφειλής, σε πολλές περιπτώσεις ο δανειολήπτης θα πλήρωσε (στα επόμενα 35 χρόνια) περισσότερα απ όσα χρωστάει σήμερα (την ημέρα που θα κάνει την αίτηση για να ενταχθεί στη ρύθμιση με σκοπό την οικονομική ελάφρυνση. Πλην όμως προκύπτει ακραία επιβάρυνση).
Ευνοϊκή ρύθμιση με 90.000… παραπάνω
Παράδειγμα 1
Τετραμελής οικογένεια από τη Δράμα με συνολικές οφειλές άνω των 170.000 ευρώ προς δύο χρηματοδοτικούς φορείς (στεγαστικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 13.000 ευρώ προς την εφορία (ΑΑΔΕ), υπέβαλε αίτηση ρύθμισης:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 33.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 20%) και αποπληρωμή σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 580 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: αποπληρωμή σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 67 ευρώ.
Ως εκ τούτου προ της ρύθμισης όφειλε 183.000 ευρώ και τώρα, μετά την κυβερνητική… εξεργασία, θα πληρώνει 647 ευρώ κάθε μήνα για 35 χρόνια (420 δόσεις). Ήτοι, συνολικά, θα πληρώσει στο τέλος της περιόδου 271.740 ευρύ. Σχεδόν 90.000 περισσότερα απ όσα χρωστούσε προ της παρέμβασης της ΝΔ.
Παράδειγμα 2
Τριμελής οικογένεια από την Καστοριά με συνολικές οφειλές άνω των 136.000 ευρώ προς 2 χρηματοδοτικούς φορείς (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 118.000 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 100.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση 233 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: διαγραφή άνω των 73.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 38%) και αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση 221 ευρώ.
Πλειστηριασμοί και πτώχευση
Από τις αρχές του νέου χρόνου θα ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί και υπολογίζεται ότι πάνω από 50.000 σπίτια θα εκπλειστηριαστούν μέσα στο 2022.
Εναλλακτικά της ρύθμισης οι «κόκκινοι» δανειολήπτες μπορούν να επιλέξουν την ατομική πτώχευσε. Αυτό, ωστόσο, απαιτεί την πτώχευση και του εγγυητή. Άρα παρασύρει στην έσχατη οικονομική περιθωριοποίηση και τον εγγυητή του δανείου.
Στην περίπτωση πτώχευσης ο δανειολήπτης εγκαταλείπει το σύνολο της περιουσίας του και πληρώνει ενοίκιο-δόση στο Fund για το σπίτι σε βάθος 12 ετών. Αν είναι ευάλωτο νοικοκυριό, θα λάβει μια μικρή κρατική ενίσχυση (επιδότηση δόσης) από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μετά την 12ετία θα κληθεί να πληρώσει την κατοικία του στο ύψος της (τότε) εμπορικής αξίας). Ωστόσο, με την σημερινή έκρηξη των τιμών ακινήτων, είναι πλέον σίγουρο ότι το 2034 και ακολούθως, ουδείς ηλικιωμένος, τότε, δανειολήπτες θα μπορεί να αγοράσει (και πάλι) το σπίτι του…