Σε περισσότερους ασφαλισμένους που θα λαμβάνουν στο μέλλον σύνταξη… ανασφάλιστου οδηγεί η κρίση στην αγορά, αλλά και ορισμένες ακραίες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού συστήματος.
Έτσι, και παρά τις αλλεπάλληλες διατάξεις για τη ρύθμιση των οφειλών, οι ασφαλισμένοι δεν τακτοποιούν τις υποχρεώσεις τους. Αφενός λόγω των διαδοχικών οικονομικών κρίσεων (ροβολημάτων) και αφετέρου λόγω έλλειψης κινήτρων.
Πρόσφατη διάταξη, η οποία οδεύει στη Βουλή για ψήφιση, προβλέπει ότι οι οφειλέτες (ελευθέρου επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες) που έχουν οφειλές στον ΕΦΚΑ μπορούν να πληρώνουν για το 2022 μόνο τις εισφορές υγείας (από 32 ευρύ το μήνα οι αγρότες και έως 55 ευρώ οι επαγγελματίες), προκειμένου να αποκτήσουν ασφαλιστική ικανότητα (ασφάλιση υγείας). Ακόμη και εάν δεν πληρώνουν εισφορές σύνταξης.
Είναι ενδεικτικό αλώστε ότι από το 1,1 εκ. των οφειλετών του ΕΦΚΑ μόλις 50.000 ρύθμισαν τις υποχρεώσεις τους (72 δόσεις).
Κατ' αυτόν τον τρόπο ναι μεν διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι, προκείμενου να έχουν πρόσβαση στις παροχές του ΕΟΠΥΥ, ωστόσο όμως «παραμελούνται» οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ της (κύριας) σύνταξης. Έτσι ώστε, όταν επέλθει ο ασφαλιστικός κίνδυνος (62ο έτος με 40ετία ή στο 67ο έτος) να έχουν συσσωρευμένα χρέη και άρα να μην… συμφέρει η καταβολή των ποσών για την λήψη της συνταξιοδοτικής παροχής.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, και όταν δεν υπάρχει μεγάλη (ακίνητη ή κινητή) περιουσία, οι εν λόγω ηλικιωμένοι καταλήγουν να επιλέγουν την σύνταξη ανασφαλίστου (360 ευρώ το μήνα).
Ειδικά για τους αγρότες που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν φέτος ή τα επόμενα έτη, η σύνταξη του ΕΦΚΑ είναι ελάχιστα υψηλότερη της σύνταξης του ανασφαλίστου. Με αποτέλεσμα, όποιος έχει ένα χρέος της τάξης των 5.00 ή 8.000 ευρώ να υπολογίζει ότι δεν αξίζει τον κόπο να το πληρώσει. Περιορίζοντας τις συνταξιοδοτικές απαιτήσεις στην παροχή του ΟΠΕΚΑ των 360 ευρώ…
Τι προβλέπεται
Για την λήψη της σύνταξης, ενόσω υπάρχει οφειλή στον ΕΦΚΑ (σ.σ. αφορά κυρίως του ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες και τους αγρότες) ισχύουν ο ακόλουθοι κανόνες:
-Ο έμπορος, βιοτέχνης ή επαγγελματίας που ασφαλίζεται στον πρώην ΟΑΕΕ θα πρέπει να έχει οφειλή έως 20.000 ευρώ. Τυχόν μεγαλύτερο ποσό πρέπει να καταβληθεί εφάπαξ ώστε να εκδοθεί η σύνταξη και το υπόλοιπο ποσό της οφειλή θα παρακρατείται από την καταβαλλόμενη, ανά μήνα, σύνταξη (60 δόσεις).
-Στο ποσό των 20.000 ευρώ, από 15.000 ευρώ που ίσχυε, ανέρχεται πλέον η οφειλή και για τους επιστήμονες-ελεύθερους επαγγελματίες (ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ).
-Για τους αγρότες το ποσό οφειλής στον ΟΓΑ είναι μικρότερο και δεν χορηγείται σύνταξη για χρέος πάνω από 6.000 ευρώ.
-Παράλληλα, έχει καταργηθεί η διάκριση μεταξύ κυρίας οφειλής και προσαυξήσεων (14.200 ευρώ και 6.000 ευρώ προσαυξήσεις στην περίπτωση των ελευθέρων επαγγελματιών -20.000 € στο σύνολο- και 4.000 και 2.000 ευρώ για τους αγρότες -6.000 € στο σύνολο).
Δεκαετής παραγραφή και στον ΕΦΚΑ
Να σημειωθεί ότι πρόσφατα το Συμβούλιο της Επικρατείας περιόρισε στα δέκα χρόνια το χρονικό όριο της παραγραφής αξιώσεων του ΕΦΚΑ προς τους ασφαλισμένους για οφειλές στο Ταμείο. Η εν λόγω απόφαση ευθυγραμμίζει τον χρόνο των απαιτήσεως του ΕΦΚΑ προς τα ισχύοντα στο Δημόσιο (φόροι). Η εξέλιξη αυτή είναι θετική και όσοι είχαν παλιές οφείλεις καλόν είναι να διευκρινίσουν εάν τους έχουν καταλογιστεί ποσό πέραν της δεκαετίας. Τα οποία, πλέον, είναι παράνομα.
Ωστόσο, το ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών) πάντα έχει την… τεχνική διακοπής της παραγραφής (σ.σ. κάτι που ασκεί κατά κόρον η ΑΑΔΕ). Λίγο πριν τη λήξη της δεκαετούς παραγραφής αποστέλλει ενημέρωση, κατασχετήριο, ειδοποίηση πληρωμής ή άλλο δημόσιο έγγραφο και… ανανεώνει την δεκαετία της αναζήτησης…