Από τις δραματικές περικοπές στις συντάξεις και τις ακραίες αλλαγές στις προϋποθέσεις εξόδου των ασφαλισμένων κατά την περίοδο 2010-2016, φτάσαμε το τελευταίο διάστημα απέναντι… Να ανοίγονται, πυκνά-συχνά, «παραθυράκια» πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και φωτογραφικών ρυθμίσεων.
Το εντυπωσιακό στην προσπάθεια μερικού και στοχευμένου «ξηλώματος του ασφαλιστικού πουλόβερ» είναι ότι δεν πρόκειται για ενιαίες ρυθμίσεις συνταξιοδοτικού χαρακτήρα που αφορούν το σύνολο των πολιτών και γίνονται με διαφάνεια μέσα από την κοινοβουλευτική διαδικασία. Οι «ρυθμίσεις» αυτές αφενός επιχειρούνται με… εγκυκλίους και αφετέρου αφορούν, σχεδόν αποκλειστικά, τον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Πρόσθετα οι σχετικές διαδικασίες έχουν και στοιχεία που… ενοχοποιούν και τον ασφαλισμένο.
1. Κατ αρχήν με εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας προβλέπεται ότι ακόμη και μετά τις 31/12/2021 μπορούν να αναγνωριστούν πλασματικά έτη και αυτά να πάνε να «κουμπώσουν» σε προγενέστερο χρόνο. Σε αντίθεση με την ρητή-αντίθετη πρόβλεψη του νόμου 4387/16. Με αυτόν τον τρόπο πολλοί ασφαλισμένοι, κυρίως του Δημοσίου και των Ειδικών Ταμείων ΔΕΚΟ και Τραπεζών, θεμελιώνουν αναδρομικά δικαίωμα συνταξιοδότησης με 25ετία την τριετία 2010-12, ή με 35ετία μέχρι 31/12/2021. Κατά συνέπεια είτε συνταξιοδοτούνται φέτος ή θα συνταξιοδοτηθούν τα επόμενα χρόνια με ανήλικο (2010-12) ή με 35 έτη προ του 62ου έτους. Ενώ ρητά προβλεπόταν ότι για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης μετά την 1η/1/2022 απαιτείται το όριο ηλικίας είναι (τουλάχιστον) 62 ετών και να είναι συμπληρωμένα 40 έτη ασφάλισης.
2. Εφόσον με εγκύκλιο τροποποιήθηκε… νόμος, ακολούθως πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι κατέθεσαν φέτος αίτηση συνταξιοδότησης στην ηλικία των 56 ετών, καθώς είχαν 25ετία το 2011. Προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης που ίσχυαν ουσιαστικά μέχρι το 2015. Ο ΕΦΚΑ αρνείται ωστόσο να τους χορηγήσει σύνταξη καθώς στηρίζεται στην ρητή νομοθετική πρόβλεψη και απηύθυνε σχετικό ερώτημα στο υπουργείο Εργασίας στην λογική «ο τρώσας ιάσεται …»
Αλλά το υπουργείο Εργασίας, το οποίο «άνοιξε» το θέμα με την προηγηθείσα εγκύκλιο, αποφεύγει να πάρει θέση ή να νομοθετήσει εκ νέου με τρόπο διαφανή και κοινοβουλευτικό. Παραπέμπει δε το όλο θέμα για διευθέτηση στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (να αποφασίσει σχετικά…).
3.Με τροπολογία στη Βουλή για την… επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης των συντάξεων προβλέπεται κάτι πρωτοφανές: Η πολιτεία (ΕΦΚΑ) να χορηγεί σύνταξη με βάσει τους ισχυρισμούς του ασφαλισμένου (διοικουμένου), στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποδείξει εντός 90 ημερών ότι ο πολίτης-ασφαλισμένος ψεύδεται... Και επειδή στον ΕΦΚΑ, και εν γένει στο δημόσιο, ακόμη βασιλεύει το χαρτοβασίλειο, δηλαδή δεν υπάρχουν μηχανογραφημένα στοιχεία για ταχείες διαδικασίες, ο ΕΦΚΑ θα καταβάλλει συντάξεις με βάσει τους ισχυρισμούς ενός ιδιώτη…
Αν στην πορεία αποδειχτεί ότι ο ασφαλισμένος πλανήθηκε ή ψεύδεται, τότε δεν θα κολαστεί η πράξη και δε θα κληθεί ο παράνομα συνταξιοδοτηθείς να επιστρέψει τα χρήματα ως «αχρεωστήτως καταβληθέντα». Παρά θα επιβραβευτεί συνεχίζοντας να απολαμβάνει τις συντάξεις «του». Μόνο θα του γίνει μια μικρή παρακράτηση προκειμένου να αναγνωριστεί σαν πλασματικός ο επιπλέον χρόνος (εάν είναι έως δύο έτη) που λανθασμένα(;) επικαλέστηκε σαν πραγματικό χρόνο ασφάλισης.
Η εν λόγω ρύθμιση μπορεί να οδηγήσει έναν ασφαλισμένο ακόμη και 5 έτη νωρίτερα στη σύνταξη και μάλιστα με 35ετία, αντί για την 40ετία που ισχύει πλέον. Η ρύθμιση, που ως ένα βαθμό καθιστά και τον ασφαλισμένο... συνένοχο στην όλη διαδικασία, αναμένεται να ευνοήσει κυρίως τους ασφαλισμένους του δημοσίου και των πρώην Ειδικών Ταμείων (ΔΕΚΟ και τραπεζών) οι οποίοι είχαν πιο ευνοϊκά όρια ηλικίας (συνταξιοδοτούνταν με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας και από το 2015 και μετά στο 58ο έτος, συν 6 μήνες επιπλέον στην ηλικίας για κάθε χρόνο κ.α.).
4. Με πρόσφατη εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας δίνεται η δυνατότητα στους δημοσίους υπαλλήλους που διατέλεσαν Δήμαρχοι, Κοινοτάρχες και αιρετοί εν γένει να λάβουν διπλή σύνταξη. Καίτοι, ακόμη και πριν το 2012 που προβλεπόταν σύνταξη αιρετού πέραν της σύνταξης από την εργασία-πλέον καταργήθηκε, το δημόσιο δεν μπορούσε να καταβάλλει δύο συντάξεις στο αυτό πρόσωπο. Και οι εν λόγω αιρετοί είχαν παραιτηθεί της δεύτερης σύνταξης…