Η Γαλλία καίγεται με το Ασφαλιστικό Μακρόν, τα υψηλά επιτόκια πνίγουν την οικονομία (οι δε απότομες αυξήσεις ταρακουνούν τις τράπεζες), το ελληνικό χρέος ξεπέρασε το 400 δισ. ευρώ και η χώρα παραμένει εκτός αγορών (αξιόγραφα «σκουπίδια»).
Αλήθεια, τι θα γίνει σε εννέα χρόνια;
Ακολουθεί μια τραγική συγκυρία όπου το υψηλό χρέος, η αναιμική παραγωγική βάση και το Ασφαλιστικό προκαλούν νέους κλυδωνισμούς…
Επίσης, στο ερώτημα εάν οι ανατροπές στα όρια ηλικίας στη Γαλλία (στο 64ο έτος με 44 έτη ασφάλισης), θα έχουν έδαφος και στην Ελλάδα (62 με 40 έτη), θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας:
1.Ο (πρώην Γάλλος Πρόεδρος) Ολάντ είχε μειώσει το ποσό της σύνταξης, όπως και παλαιότερα ο Σρέντερ στη Γερμανία (ατζέντα 2.000). Άρα στο πλαίσιο του… διαδοχικού επιμερισμού, στο Μακρόν απέμεινε η αύξηση των ηλικιακών ορίων. (Αφορά τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας με βασική-ελάχιστη σύνταξη 1.200 ευρώ).
2.Στην Ελλάδα, τις τελευταίες περικοπές στις συντάξεις έκανε ο νόμος Κατρούγκαλου. Τώρα μένει μια νέα επαναπροσέγγιση στα όρια ηλικίας με βάση το αυξημένο «προσδόκιμο ζωής». Ήδη, όπως προβλέπει ο ν.4387/16, τα ανωτέρω όρια ηλικίας (62ο με 40ετία και στο 67ο με τουλάχιστον 15 έτη) έπρεπε να αναπροσαρμοστεί από 1/1/2021, επί τη βάσει της αύξησης του προσδόκιμου ζωής την προηγούμενη δεκαετία (2011-2020).
3. Η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας αποφεύχθηκε (τότε) λόγω πανδημίας. Ωστόσο προβλέπεται επαναπροσέγγιση κάθε τριετία. Κατά συνέπεια από 1/1/2024, δηλαδή σε εννέα μήνες, θα τεθεί και πάλι θέμα ηλικιακών ορίων από την επόμενη κυβέρνηση, με βάση τις υφιστάμενες προβλέψεις (νόμος Κατρούγκαλου).
Συμπτώσεις
4. Η παρέμβαση Μακρόν και μάλιστα με Προεδρικό Διάταγμα, χωρίς την σχετική συζήτηση και ψηφοφορία στη Βουλή, έγινε με αφορμή ένα (αναλογιστικό) έλλειμμα του Ασφαλιστικού Συστήματος της τάξης των 17 δις ευρώ το χρόνο από το 2030 και μετά.
5. Το ίδιο ποσό (17.052.160.522 ευρώ για την ακρίβεια με βάση την Εισηγητική Έκθεση του τρέχοντος Προϋπολογισμού) πληρώνουν κάθε χρόνο οι φορολογούμενοι για την καταβολή της Εθνικής σύνταξης κ.α.
Ωστόσο, οι συμπτώσεις δεν σταματούν εδώ:
6.Το 2032 λήγει η περίοδος διαρρύθμισης του χρέους που έγινε το 2018 και απαιτείται επανεξέταση. Εν τω μεταξύ το χρέος ανέρχεται στα 406 δις, η χώρα δεν έχει πιστοληπτική βαθμίδα (είναι εκτός αγορών και μάλλον δεν πρόκειται να αναβαθμιστεί από τους διεθνείς Οίκους φέτος), λόγω (διπλών) εκλογών αντί για πρωτογενές πλεόνασμα κινδυνεύουμε να έχουμε και πάλι –για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά- έλλειμμα (χαλάρωση εισπρακτικών μηχανισμών κ.α.). Ως προς την ανάπτυξη, πιθανότατα η μεγέθυνση (ΑΕΠ) θα κυμανθεί στην μονάδα καθώς η τραπεζική κρίση βρίσκεται σε εξέλιξη και οι κεντρικές τράπεζες εμμένουν στην κούρσα των επιτοκίων προκειμένου να συγκρατήσουν την… ζήτηση (ενώ το πρόβλημα είναι η προσφορά αγαθών και προϊόντων…)
Επ’ αυτού το 8ο –και καταστροφικό- σενάριο της Τράπεζας της Ελλάδας (Έκθεση 2022) για την εξέλιξη του χρέους για τα επόμενα χρόνια προβλέπει τις ακόλουθες άκρως αρνητικές εξελίξεις: «χαμηλότερο (σ.σ. στο 1% έναντι στόχου άνω του 2%) πρωτογενές πλεόνασμα, μικρότερη κατά 0,5% ανάπτυξη (στο 1,3% από το μέσο στόχο για 1,8%) σε ένα περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας υψηλού ρίσκου της χώρας και υψηλού πληθωρισμού».
Δηλαδή, ότι ήδη βιώνουμε και θα συμβεί φέτος…
Με βάση αυτό το σενάριο, το χρέος καθίσταται μη βιώσιμο και αυξάνεται στο τέλος του 2060 στο 250% του ΑΕΠ.
Ρομπότ χωρίς… ΙΚΑ
Σε εννέα χρόνια όμως, εκτός από την επανεξέταση του χρέους (σ.σ. τον κίνδυνο να επανέρθει το ΔΝΤ στην Ελλάδα), υπάρχουν δύο ακόμη κίνδυνοι:
- α/Το Δημογραφικό. Όλες οι μελέτες κάνουν λόγο για πληθυσμό στη χώρα (μαζί με τους μετανάστες), 8,6 εκ. το 2060 (υπογεννητικότητα, brain drain). Κατά συνέπεια, το 2032 (σ.σ. μετά την επόμενη απογραφή του 2031), ο πληθυσμός της χώρας θα είναι οριακά, αλλά κάτω, των 10 εκ. ψυχών (από 10,4 εκ. το 2022). Όσο μειώθηκε από το 2011 (10,9 εκ.) στο 2022. Ταυτόχρονα θα μειωθεί και άλλο το εργατικό δυναμικό, ενώ θα αυξηθούν οι κάτοικοι άνω των 65 ετών..
- β/Οι αυτοματισμοί και η ρομποτική θα έχουν επεκταθεί καθοριστικά. Οι θέσεις εργασίας θα περιορίζονται συνεχώς, ενώ τα κομπιούτερ και τα ρομπότ δεν χρειάζονται ΙΚΑ, ΕΦΚΑ ή… σύνταξη. Άρα θα βαίνουν μειούμενα τα έσοδα του Ασφαλιστικού…
Το 2032 δεν είναι μακριά. Και η απερισκεψία (και προς τούτο) που διακατέχει την κυβέρνηση είναι διάχυτη. Ειδικά ως προς την απορρόφηση και διάχυση των κοινοτικών κονδυλίων. Ιδίως δε του ταμείου Ανάκαμψης το οποίο σχεδιάστηκε προκειμένου να στηρίξει την μικρή και ευάλωτη, στις κρίσεις, επιχειρηματικότητα. Αντιθέτως τα κεφάλαια δεν κατευθύνονται στις υποδομές, την βιομηχανία, αλλά σε εκείνους που έχουν ευχέρεια τραπεζικού δανεισμού. Δηλαδή σε όσους δεν έχουν ανάγκη ενίσχυσης με κεφάλαια…
