Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που παρουσιάστηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θέτει ως στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων από 400.000 κατοικιών μέχρι το 2030 φέρνοντας «απανωτά» προγράμματα «Εξοικονομώ».
Με βάση το νέο σχέδιο, από το 2025 έως το τέλος της δεκαετίας, θα υλοποιείται ετησίως ένα πρόγραμμα «Εξοικονομώ», το οποίο στοχεύει στην ανακαίνιση 68.000 κτιρίων κάθε χρόνο.
Στη συνέχεια, από το 2031 έως το 2040, ο ρυθμός ανακαίνισης θα μειωθεί σε 64.000 κατοικίες ετησίως, ενώ από το 2041 έως το 2050 αναμένεται αύξηση με 83.000 ενεργειακές αναβαθμίσεις κατ' έτος, προκειμένου να επιτευχθεί η πλήρης απανθρακοποίηση του οικιακού τομέα.
Συνολικά, μέχρι το 2050, σχεδιάζεται η ενεργειακή ανακαίνιση 1.878.000 κατοικιών σε όλη τη χώρα.
«Από το 2019 έως σήμερα έχουν υπαχθεί περίπου 200.000 κατοικίες στα προγράμματα “Εξοικονομώ”, με δημόσια δαπάνη άνω του 1,2 δισ. ευρώ. Ο στόχος του νέου ΕΣΕΚ είναι να υλοποιηθούν παρεμβάσεις εξοικονόμησης σε 409.000 κτίρια συνολικά την περίοδο 2025-2030.
Αντίστοιχα, στοχεύουμε σε 640.000 κτίρια τη δεκαετία 2031-2040 και 832.000 κτίρια τη δεκαετία 2041-2050» υπογράμμισε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για την παρουσίαση του νέου ΕΣΕΚ. Εξήγησε πως ο κτιριακός τομέας αντιπροσωπεύει το 7,3% των καθαρών εκπομπών και η ένταξή του στο Emissions Trading System (ETS 2) της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλει την ταχύτατη απανθρακοποίησή του.
«Το πεπαλαιωμένο κτιριακό απόθεμα της Ελλάδας προκαλεί μεγάλη ενεργειακή και οικονομική σπατάλη, καθώς το 58% των κτιρίων έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1980» τόνισε, μεταξύ άλλων, η κυρία Σδούκου.
Στο σχέδιο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αναβάθμιση του χρηματοδοτικού μοντέλου για τη στήριξη των πιο ευάλωτων οικονομικά νοικοκυριών. Επιπλέον, προβλέπεται η βελτίωση του πλαισίου των υφιστάμενων φοροαπαλλαγών με στόχο την επιτάχυνση των ενεργειακών ανακαινίσεων, ενώ θα διερευνηθούν και νέοι τρόποι χρηματοδότησης των επεμβάσεων.
Ένα βασικό στοιχείο του σχεδίου είναι η ενίσχυση της διείσδυσης των αντλιών θερμότητας στον οικιακό και τριτογενή τομέα, με στόχο τον διπλασιασμό τους έως το 2030. Η αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με αντλίες θερμότητας μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση ενέργειας άνω του 70% και μείωση του κόστους θέρμανσης κατά 50%.
Όσον αφορά τα δημόσια κτίρια, η υφυπουργός ΠΕΝ είπε πως στο πρόγραμμα «Ηλέκτρα» υπήχθη- σαν 172, για τα οποία θα επιτευχθεί συνολική ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 170 Γιγαβατώρες, ωφέλεια δηλαδή περίπου 25 εκατ. κατ' έτος. Επίσης, στο νομοσχέδιο που κατατίθεται τις ερχόμενες ημέρες προς συζήτηση στη Βουλή το νέο Πρόγραμμα Ενεργειακής Εξοικονόμησης σε Clusters Δημοσίων Κτιρίων θέτει τις βάσεις για την οργανωμένη αλλά και οικονομικά ορθολογική διενέργεια μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεων.
Οι επιδοτήσεις για ανακαίνιση σπιτιού που «τρέχουν»
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ισχύ τρία προγράμματα που αφορούν την επιδότηση για ανακαίνιση κατοικιών. Το «Ανακαινίζω - Νοικιάζω 2024» είναι ήδη ανοιχτό για αιτήσεις, ενώ τα προγράμματα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» και «Εξοικονομώ 2024» αναμένεται να ενεργοποιηθούν το προσεχές διάστημα.
Το «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» θα ανοίξει για αιτήσεις τον Ιανουάριο του 2025, ενώ το «Εξοικονομώ 2024» αναμένεται να ξεκινήσει τον Οκτώβριο ή Νοέμβριο του 2024.
Κάθε πρόγραμμα έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις, οπότε καλό θα ήταν να προετοιμαστείτε κατάλληλα για την υποβολή αίτησης, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια επιλεξιμότητας και τις διαδικασίες για την επιδότηση ανακαίνισης.
«Αναβαθμίζω το Σπίτι μου»: Δάνειο για ανακαίνιση χωρίς τόκους και αποπληρωμή σε 7 χρόνια
Το νέο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», που θα τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2025, στοχεύει στη στήριξη των πολιτών για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση των κατοικιών τους, προσφέροντας άτοκα δάνεια χωρίς ηλικιακά ή εισοδηματικά κριτήρια. Η ευρεία αυτή προσέγγιση σημαίνει ότι όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή ηλικίας.
Η έλλειψη ειδικών κριτηρίων επιλογής, όμως, σημαίνει ότι οι δικαιούχοι θα επιλέγονται με βάση τη σειρά υποβολής των αιτήσεων. Επομένως, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν έγκαιρα τις αιτήσεις τους, καθώς το πρόγραμμα λειτουργεί με τη λογική «όποιος προλάβει».
Το «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» καλύπτει μια σειρά από βασικές εργασίες βελτίωσης κατοικιών, όπως:
- Θερμομόνωση
- Αντικατάσταση κουφωμάτων
- Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων
- Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων
- Συστήματα θέρμανσης και ψύξης
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του προγράμματος είναι η πλήρης επιδότηση των τόκων από το κράτος, καθιστώντας τα δάνεια άτοκα για τους δικαιούχους. Το ποσό του δανείου μπορεί να φτάσει έως και τα 25.000 ευρώ, με μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής τα 7 χρόνια.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του οικονομικού οφέλους: για δάνειο ύψους 25.000 ευρώ και 7ετούς διάρκειας, χωρίς επιδότηση το μηνιαίο ποσό αποπληρωμής μπορεί να φτάσει τα 390 ευρώ με επιτόκιο 7-8%. Με την επιδότηση και μηδενικό επιτόκιο, το ποσό αυτό μειώνεται στα 310 ευρώ.
Με προϋπολογισμό 400 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και τις τράπεζες, το πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» αναμένεται να ωφελήσει περίπου 20.000 πολίτες. Οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές με σειρά προτεραιότητας, γεγονός που καθιστά κρίσιμη την έγκαιρη υποβολή τους.
Το πρόγραμμα αποτελεί σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών, προσφέροντας ταυτόχρονα οικονομική ελάφρυνση στους πολίτες μέσω των άτοκων δανείων. Αναμένονται περαιτέρω λεπτομέρειες και οδηγίες όταν δημοσιευθεί η επίσημη απόφαση για την εφαρμογή του, όπου η πλατφόρμα θα ανοίξει τον Ιανουάριο του 2025.
«Ανακαινίζω - Νοικιάζω»: Μεγαλύτερη επιδότηση ανακαίνισης - Ποιοι οι δικαιούχοι
Πρόσφατα ανακοινώθηκαν δύο σημαντικές αλλαγές στο πρόγραμμα επιδότησης ανακαίνισης «Ανακαινίζω - Νοικιάζω».
Η πρώτη αλλαγή αφορά την αύξηση της επιδότησης, η οποία πλέον ανέρχεται στο 60%, με μέγιστο ποσό τα 8.000 ευρώ. Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να ανακαινίσουν τα ακίνητά τους υπό δύο βασικούς όρους:
- πρώτον, ότι το ακίνητο θα διατεθεί στη συνέχεια προς ενοικίαση, και
- δεύτερον, ότι το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσό για την ανακαίνιση αυξάνεται στα 13.000 ευρώ (από 10.000 ευρώ)
Παρά την αύξηση της επιδότησης, τα υπόλοιπα κριτήρια του προγράμματος παραμένουν αμετάβλητα.
Αναλυτικά οι δικαιούχοι πρέπει να διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50%), το οικογενειακό τους εισόδημα να μην υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ, και η επιφάνεια του ακινήτου να μην ξεπερνά τα 100 τ.μ.
«Ανακαινίζω - Ενοικιάζω 2024»: Βήμα-βήμα η αίτηση για την επιδότηση ανακαίνισης
Για αίτηση στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω 2024» μπαίνετε ΕΔΩ και θα χρειαστείτε τους προσωπικούς σας κωδικούς στο Taxisnet, τον ΑΤΑΚ της ιδιοκτησίας σας και έναν έγκυρο και ενεργό αριθμό τραπεζικού λογαριασμού (IBAN), στον οποίο είστε αποκλειστικός δικαιούχος ή συνδικαιούχος.
Η συνολική δαπάνη χρηματοδότησης του προγράμματος «Ανακαινίζω Νοικιάζω» δεν υπερβαίνει τα πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) ευρώ και βαρύνει τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, κατανεμημένη στα οικονομικά έτη 2024 και 2025.
Η επιδότηση αφορά ένα ακίνητο ανά ενδιαφερόμενο με χρήση κατοικίας, εφόσον:
- διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50%),
- το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,
- έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ,
- το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και
- οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.
Οι όροι της επιδότησης
Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (13.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο εξήντα τοις εκατό (60%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών, και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
- τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά,
- μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών τουλάχιστον ετών.
Το χρονοδιάγραμμα και οι κυρώσεις
Βάσει του προγράμματος, η ανακαίνιση των ακινήτων πρέπει να ολοκληρωθεί εντός έξι μηνών, ώστε τα ακίνητα να είναι έτοιμα προς ενοικίαση. Σε περίπτωση που η ενοικίαση δεν πραγματοποιηθεί, προβλέπονται κυρώσεις, όπως η επιστροφή της επιδότησης που χορηγήθηκε για την ανακαίνιση.
«Εξοικονομώ 2024»: Οι εργασίες και tips για «σίγουρη» αίτηση
Το πολυαναμενόμενο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2024» θα τεθεί σε ισχύ το φθινόπωρο, φέρνοντας σημαντικές καινοτομίες και κίνητρα για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών.
Με επιδοτήσεις που φτάνουν έως το 70%, το πρόγραμμα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία στους ιδιοκτήτες ακινήτων να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τους, ενώ θα περιέχει και ειδικές προβλέψεις για τους πληγέντες στην Θεσσαλία.
Για το 2024, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εστιάζει κυρίως στην εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, σε ευθυγράμμιση με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ευρεία υιοθέτησή τους έως το 2029.
Για το «Εξοικονομώ 2024»:
- Αντλίες Θερμότητας: Υψηλές επιδοτήσεις για την εγκατάστασή τους.
- Θερμομόνωση: Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μέσω θερμομονωτικών υλικών.
- Συστήματα Ζεστού Νερού: Αναβάθμιση σε ενεργειακά αποδοτικά συστήματα.
- Αντικατάσταση Κουφωμάτων: Τοποθέτηση νέων, αποδοτικότερων κουφωμάτων.
- Διαδικασία Ένταξης στο Πρόγραμμα
Για την ένταξη στο Εξοικονομώ 2024, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ακολουθήσουν τα εξής βήματα:
1. Συγκέντρωση Δικαιολογητικών:
- Δελτίο Ταυτότητας ή Διαβατήριο
- Οικοδομική Άδεια ή άλλα έγγραφα νομιμοποίησης του ακινήτου
- Λογαριασμός ΔΕΗ
- Εκκαθαριστικό Σημείωμα και Δήλωση Ε1, Ε9
2. Συνεργασία με Μηχανικό:
Ο μηχανικός θα ελέγξει την εγκυρότητα των δικαιολογητικών, θα κάνει αυτοψία στο κτίριο και θα εκδώσει Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Σε περίπτωση λαθών στα τετραγωνικά μέτρα ή στη διεύθυνση του ακινήτου, θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις στο Ε9, για να έχετε περισσότερες πιθανότητες η αίτησή σας να γίνει δεκτή.
3. Υποβολή Αίτησης:
Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά και αξιολογείται με βάση μόρια και κριτήρια. Το ύψος της επιδότησης καθορίζεται από τα μόρια που θα συγκεντρώσει κάθε αίτηση.
Τονίζεται ότι για να είναι μια κατοικία επιλέξιμη, πρέπει να χρησιμοποιείται κανονικά και να μην είναι σε βραχυχρόνια μίσθωση (π.χ. Airbnb).
Οι αιτήσεις για το «Εξοικονομώ 2024» θα ανοίξουν το επόμενο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, τα προγράμματα για επιδοτήσεις για ανακαίνιση είναι τρία. Το «Ανακαινίζω - Νοικιάζω 2024» είναι ανοιχτό, τα άλλα δύο «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» και «Εξοικονομώ 2024» θα ανοίξουν τους επόμενους μήνες για αίτηση, τότε θα γίνουν γνωστές και περισσότερες λεπτομέρειες.