Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, έχουν εξαπολύσει ένα «μεγάλο αρνητικό σοκ» στην παγκόσμια οικονομία, διαπιστώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που περιόρισε τις προβλέψεις για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Σε μια αυστηρή αξιολόγηση του αντίκτυπου των πολιτικών του προέδρου των ΗΠΑ, καθώς οι παγκόσμιοι υπουργοί Οικονομικών ετοιμάζονται να συναντηθούν στην Ουάσιγκτον, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τόνισε: «Αναμένουμε ότι η απότομη αύξηση στις 2 Απριλίου τόσο στους δασμούς όσο και στην αβεβαιότητα, θα οδηγήσει σε σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο εγγύς μέλλον».
Δημοσιεύοντας την τελευταία έκδοση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (World Economic Outlook), το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψή του για αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ στο 2,8% για φέτος, δηλαδή 0,5% χαμηλότερη από ό,τι προέβλεπε μόλις τον προηγούμενο Ιανουάριο.
Επίσης, το Ταμείο περιέκοψε σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα (από 2,7% σε 1,8%) από την πρόβλεψή του για τη φετινή ανάπτυξη των ΗΠΑ και υποβάθμισε τις προβλέψεις του για όλα τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της G7, καθώς και για μεγάλες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική.
Από την πλευρά του, το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 1,1% φέτος, από 1,6% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο.
Όπως σημειώνει ο Guardian, το ΔΝΤ διευκρίνισε ότι ενώ οι προβλέψεις του είχαν προετοιμαστεί με βάση την τρέχουσα εμπορική πολιτική, «οι εντεινόμενοι κίνδυνοι ύφεσης κυριαρχούν στις προοπτικές».
Η Ευρωζώνη θα επηρεαστεί λιγότερο από τους δασμούς
Ειδικότερα, για τη Βόρεια Αμερική, το ΔΝΤ αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις του και για τις τρεις οικονομίες, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο.
Πλέον, εκτός των ΗΠΑ, η οικονομία του Καναδά θα παρουσιάσει ανάπτυξη 1,4% (-0,6 κάτω από την πρόβλεψη του Ιανουαρίου), ενώ το Μεξικό, η οικονομία του οποίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές προς τον βόρειο γείτονά του, μπορεί να περιέλθει σε ύφεση (-0,3% ή 1,7 ποσοστιαία μονάδα κάτω από την προηγούμενη πρόβλεψη).
Η Κίνα, η οποία αποτελεί τον βασικό στόχο των δασμών του προέδρου Τραμπ, ενδέχεται να καταγράψει τη χαμηλότερη ανάπτυξη από το 1990, μόλις 4%. Και εδώ, το ΔΝΤ έχει αναθεωρήσει προς τα κάτω την προηγούμενη πρόβλεψή του.
Στην Ιαπωνία, τον άλλο μεγάλο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη 0,6% φέτος ενώ στις αρχές του έτους μιλούσε για 1,1%.
Το σοκ εκτιμάται ότι θα είναι μικρότερο για την Ευρωζώνη, η ανάπτυξη της οικονομίας αναθεωρήθηκε προς τα κάτω κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες και αναμένεται να φτάσει το 0,8%. Οι μεγαλύτερες οικονομίες θα υποστούν και τις σημαντικότερες επιπτώσεις. Το ΔΝΤ προβλέπει μηδενική ανάπτυξη για τη Γερμανία, 0,6% για τη Γαλλία και 0,4% για την Ιταλία (αντίστοιχη μείωση 0,2 και 0,3 σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιανουαρίου).
«Οι δασμοί θα αποδυναμώσουν την μέτρια οικονομική ανάκαμψη στην ευρωζώνη, παρά την αύξηση των δημόσιων δαπανών σε ορισμένες χώρες, όπως στη Γερμανία», σημείωσε ο Γκουρενσά, σημειώνοντας ότι «οι δαπάνες για υποδομές θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης».
Από τις μεγάλες οικονομίες, τη σημαντικότερη ανάπτυξη, 2,5%, αναμένεται να βιώσει η Ισπανία.
Σκληρή προειδοποίηση από το ΔΝΤ: «Βρείτε τα»
Οι χώρες χρειάζεται να «επιλύσουν επειγόντως» τις εμπορικές τους διαμάχες, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω ζημιές στις προοπτικές ανάπτυξης, δήλωσε το ΔΝΤ. «Εάν διατηρηθεί, αυτή η απότομη αύξηση των δασμών και η επακόλουθη αβεβαιότητα θα επιβραδύνουν σημαντικά την παγκόσμια ανάπτυξη».
Οι χρηματιστηριακές αγορές στις ΗΠΑ και άλλες σημαντικές οικονομίες υποχώρησαν αυτόν τον μήνα, καθώς οι επενδυτές μάχονται εναντίον της αβεβαιότητας που σχετίζεται με τις επόμενες κινήσεις του Τραμπ.
Η πτωτική τάση συνεχίστηκε τη Δευτέρα (21/4), με το δολάριο να υποχωρεί λόγω των φόβων ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα επιχειρήσει να απομακρύνει τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, απειλώντας την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με τους Financial Times.
Ο Πιερ-Ολιβιέ Γκουρενσά, επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, δήλωσε ότι η βασική πρόβλεψη του Ταμείου είναι πως οι παγκόσμιες οικονομίες θα αποφύγουν την ύφεση φέτος, αφού μπήκαν στο 2025 με ισχυρή δυναμική. Ωστόσο, η πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ αυξήθηκε σε σχεδόν 40%, από 25% στην προηγούμενη έκθεση.
«Εισερχόμαστε σε μια περίοδο κατά την οποία το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, όπως το γνωρίζουμε εδώ και 80 χρόνια, επανεκκινεί… Εκτός από τους δασμούς, η αύξηση της πολιτικής αβεβαιότητας σχετικά με τις εμπορικές συναλλαγές έχει σημαντική επίπτωση στις οικονομικές προοπτικές», παρατήρησε μέσω συνέντευξής του ο Γκουρενσά.
«Ο κύριος κίνδυνος που έχουμε μπροστά μας είναι η περαιτέρω κλιμάκωση των δασμών και των εμπορικών εντάσεων», δήλωσε ακόμη και συμπλήρωσε: «Υπάρχει και ο κίνδυνος αυστηρότερων χρηματοοικονομικών συνθηκών σε σχέση με ό,τι έχουμε δει μέχρι τώρα».
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι δασμοί θα οδηγήσουν επίσης σε υψηλότερο πληθωρισμό στις ΗΠΑ, με τις τιμές καταναλωτή να προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 3% φέτος -μία πλήρη ποσοστιαία μονάδα υψηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη.
Επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα του Ταμείου ότι η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι κρίσιμη για τον έλεγχο του πληθωρισμού, ο Γκουρενσά τόνισε επίσης πως η Fed έχει δίκιο που διατηρεί σταθερά τα επιτόκια, όσο αξιολογεί τις επιπτώσεις των δασμών.
Η πρόβλεψη του ΔΝΤ περιλαμβάνει δύο μειώσεις επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ μέσα στο έτος. «Η Fed αυτή τη στιγμή λέει: “Εντάξει, ας δούμε πώς θα εξελιχθεί αυτό”. Και το να περιμένει και να αξιολογεί την κατάσταση φαίνεται πολύ λογικό», δήλωσε ο Γκουρενσά.
Ο φόβος για ακανόνιστη αντίδραση των αγορών
Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές, «αντιμετωπίζοντας αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με την πρόσβαση στις αγορές, η αρχική αντίδραση πολλών εταιρειών θα είναι η παύση, η μείωση των επενδύσεων και η περικοπή αγορών. Ομοίως, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα επαναξιολογήσουν την προσφορά πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις».
«Η συνδυασμένη αυξημένη αβεβαιότητα και η συνακόλουθη αυστηροποίηση των χρηματοοικονομικών συνθηκών αποτελούν παγκόσμιο αρνητικό σοκ στη ζήτηση και θα επιβαρύνουν τη δραστηριότητα», πρόσθεσε το Ταμείο.
Το ΔΝΤ τόνισε ακόμη ότι οι αναδυόμενες οικονομίες μπορεί να πληγούν ιδιαίτερα σκληρά, καθώς οι «δυσμενείς παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές συνθήκες» τις καθιστούν πιο δύσκολο να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους -μια κατάσταση που θα μπορούσε να επιδεινωθεί από τις περικοπές της βοήθειας στο εξωτερικό.
Το MAGA δεν κάνει τον Τραμπ… μάγκα
«Η πιο περιορισμένη διεθνής αναπτυξιακή βοήθεια μπορεί να αυξήσει την πίεση στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, ωθώντας τις πιο βαθιά στο χρέος, ή απαιτώντας σημαντικές δημοσιονομικές προσαρμογές, με άμεσες συνέπειες για την ανάπτυξη και το βιοτικό επίπεδο», σημείωσε ακόμη το ΔΝΤ.
Καθώς οι υπουργοί Οικονομικών ετοιμάζονται να συναντηθούν, το Ταμείο ζήτησε συντονισμένη δράση για τη μείωση των εμπορικών εντάσεων, την αναδιάρθρωση του χρέους των χωρών χαμηλού εισοδήματος και την «αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων».
Δεν είναι σαφές τι ρόλο θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ σε οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση. Ωστόσο, είναι δεδομένη η δέσμευσή τους σε μια προσέγγιση «πρώτα η Αμερική».
