Ο Τζέιμς Ντάιμον προειδοποίησε, την Παρασκευή (30/5), ότι η αγορά ομολόγων των ΗΠΑ θα «σπάσει» υπό το βάρος του αυξανόμενου χρέους της χώρας, καθώς κάλεσε την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να θέσει τη χώρα του σε μια πιο βιώσιμη τροχιά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Financial Times, ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan Chase δήλωσε ότι είχε προειδοποιήσει τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ, λέγοντάς τους: «Θα δείτε μια ρωγμή στην αγορά ομολόγων». Ακόμα, ο ίδιος πρόσθεσε: «Σας λέω ότι αυτό θα συμβεί και θα πανικοβληθείτε. Εγώ δεν θα πανικοβληθώ. Θα είμαστε εντάξει».
Η προειδοποίηση του επικεφαλής της μεγαλύτερης τράπεζας των ΗΠΑ σχετικά με τους αυξανόμενους κινδύνους για την αγορά ομολόγων των ΗΠΑ — η οποία καθορίζει το κόστος δανεισμού για τρισεκατομμύρια δολάρια χρέους σε παγκόσμιο επίπεδο — υπογραμμίζει πόσο η Wall Street ανησυχεί όλο και περισσότερο για τα αυξανόμενα επίπεδα του δημόσιου χρέους. Αυτό συμβαίνει την ώρα που το Κογκρέσο εξετάζει το «μεγάλο, όμορφο» νομοσχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον προϋπολογισμό, το οποίο, αν ψηφιστεί, αναμένεται να αυξήσει σημαντικά το ομοσπονδιακό έλλειμμα.
Ακόμη και πριν από την εισαγωγή του εν λόγω νομοσχεδίου, το οποίο ψηφίστηκε από τη Βουλή την περασμένη εβδομάδα και βρίσκεται υπό εξέταση στη Γερουσία, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου είχε προβλέψει ότι το χρέος των ΗΠΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ θα ξεπεράσει το υψηλότερο επίπεδο της δεκαετίας του 1940 κατά τα επόμενα χρόνια.
Χωρίς τριπλό ΑΑΑ από τη Moody’s οι ΗΠΑ
Τα μακροπρόθεσμα ομόλογα των ΗΠΑ έχουν υποστεί πιέσεις λόγω των δημοσιονομικών ανησυχιών, με την απόδοση των 30ετών ομολόγων του Δημοσίου να κυμαίνεται στο 5% περίπου, από λίγο πάνω από 4% στις αρχές του 2024. Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, επίσης, αφαίρεσε αυτόν τον μήνα το τριπλό ΑΑΑ των ΗΠΑ.
Η αγορά κρατικών ομολόγων έχει αυξηθεί από περίπου 5 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2008 σε 29 τρισεκατομμύρια δολάρια σήμερα, καθώς η κυβέρνηση στις ΗΠΑ μείωσε τους φόρους και αύξησε τις δαπάνες, ιδίως κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. Η αγορά αυτή είναι η πιο βαθιά και ρευστή στον κόσμο και έχει επωφεληθεί, από καιρό, από το προνόμιο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Ωστόσο, καθώς το χρέος των ΗΠΑ αυξήθηκε, η ζήτηση επίσης υπέστη πλήγμα. Οι ξένοι επενδυτές αποσύρονται σταθερά από την αγορά κρατικών ομολόγων κατά την τελευταία δεκαετία, μια κίνηση που επιταχύνθηκε από την πολιτική δασμών του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τζέιμς Ντάιμον δήλωσε ότι οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, οι εμπορικοί πόλεμοι και τα εκρηκτικά επίπεδα χρέους σε παγκόσμιο επίπεδο σημαίνουν ότι οι «τεκτονικές πλάκες» της παγκόσμιας οικονομίας μετατοπίζονται.
«Απλά δεν ξέρω αν θα είναι μια κρίση σε έξι μήνες ή σε έξι χρόνια», δήλωσε στο Reagan National Economic Forum στην Καλιφόρνια, καλώντας την κυβέρνηση να «αλλάξει την πορεία του χρέους» και προτρέποντας τις ρυθμιστικές Αρχές να χαλαρώσουν τους περιορισμούς στις τράπεζες, ώστε να ενισχύσουν την ικανότητά τους για διαπραγμάτευση ομολόγων. «Νομίζω ότι μπορούμε να βελτιώσουμε τα πάντα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού, απλά αλλάζοντας και τροποποιώντας μερικούς από αυτούς τους κανόνες και κανονισμούς», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Προειδοποίηση και από την Goldman Sachs
Τα σχόλιά του απηχούν αυτά του προέδρου της Goldman Sachs, Τζον Γουόλντρον, ο οποίος νωρίτερα αυτή την εβδομάδα χαρακτήρισε το αυξανόμενο έλλειμμα των ΗΠΑ «κάπως ανησυχητικό» και προειδοποίησε ότι ο αντίκτυπός του στην αγορά ομολόγων ήταν «ο μεγάλος κίνδυνος για τη μακροοικονομία αυτή τη στιγμή».
«Πιστεύω ότι θα έχουμε σαφώς μεγαλύτερα ελλείμματα και θα έχουμε περισσότερα δάνεια από το Υπουργείο Οικονομικών», δήλωσε ο Τζον Γουόλντρον, ο οποίος είναι ο δεύτερος στην ιεραρχία της Goldman Sachs μετά τον Ντέιβιντ Σόλομον. «Ο μεγάλος κίνδυνος είναι η συνεχιζόμενη άνοδος των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και η αύξηση του κόστους κεφαλαίου στην οικονομία, που ουσιαστικά θα αποτελέσουν φρένο στην οικονομική ανάπτυξη», δήλωσε στη διάσκεψη Bernstein στη Νέα Υόρκη.
Επιπλέον έλλειμμα 3,4 τρισ. δολαρίων στο χρέος
Σύμφωνα με την ανεξάρτητη Επιτροπή για τον Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό των ΗΠΑ, το νομοσχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον προϋπολογισμό θα προσθέσει τουλάχιστον 3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια στο χρέος των ΗΠΑ έως το 2034. Η Moody’s προειδοποίησε ότι το νομοσχέδιο θα αυξήσει το έλλειμμα των ΗΠΑ από 6,4% του ΑΕΠ πέρυσι σε λίγο κάτω από 9% έως το 2035.
Ο Τζέιμς Ντάιμον είπε, επίσης, ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να αυξήσουν τον φόρο επί των μεταφερόμενων τόκων, μια διάταξη του φορολογικού κώδικα που ωφελεί τα στελέχη ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων.
Επισημαίνεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υποστηρίξει την ιδέα, η οποία αποτελεί από καιρό στόχο των Δημοκρατικών, συμπεριλαμβανομένου του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα. «Πρέπει οπωσδήποτε να φορολογούμε τα μεταφερόμενα έσοδα», δήλωσε ο Τζέιμς Ντάιμον. Όταν ρωτήθηκε αν θα σκεφτόταν να θέσει υποψηφιότητα, ο 69χρονος επικεφαλής της JP Morgan απάντησε ότι θα το έκανε «αν πίστευε ότι θα μπορούσε πραγματικά να κερδίσει, κάτι που δεν νομίζει ότι θα μπορούσε να κάνει».
