Αντιφατικά μηνύματα εκπέμπει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να δείξει «μεταρρυθμιστικό» οίστρο, ενόσω θέλει να ανακτήσει την εκλογική της πελατεία.
Εδώ και έξι μήνες, από τον περασμένο Απρίλιο και τις εξαγγελίες για ενισχύσεις στους χαμηλοσυνταξιούχους και ενοικιαστές (από 250 ευρώ τον προσεχή Νοέμβριο), μέχρι τις «εξαγγελίες ης ΔΕΘ», φαίνεται να στοχεύει σε συγκεκριμένα «εκλογικά κοινά» που αποστρέφονται, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τη ΝΔ: νέοι έως 30 ετών, μεσαία τάξη κ.α.
Ταυτόχρονα όμως η παρελκυστική τακτική των προηγούμενων ετών, σε συνδυασμό με τον στόχο για τα δημοσιονομικά υπερπλεονάσματα, έχουν διογκώσει τις κοινωνικές αδικίες και έχουν αφήσει να κακοφορμίσουν ανοιχτές πληγές (χήρες, συνταξιούχοι ΟΓΑ, φορολόγηση με τεκμήρια των ελευθέρων επαγγελματιών, μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, αυξημένο ΦΠΑ κ.α.)
Κατά συνέπεια, σε περιβάλλον χαμηλών δημοσκοπικών πτήσεων, προκύπτουν οι κάτωθι ασφαλιστικοί γρίφοι:
- Το υπουργείο Εργασίας δηλώνει τώρα ότι θα προχωρήσει στον… εξορθολογισμό των «παροχών σε χρήμα» προς τους ασφαλισμένους, εννοώντας τη μείωση των εξόδων κηδείας στα επίπεδα του ΙΚΑ, τις παροχές για εργατικό ατύχημα κ.α. Το… πρόβλημα είναι ότι οι εν λόγω ανατροπές πρέπει να περάσουν από τη Βουλή και δεν φαίνεται ότι κάτι τέτοιο συνταυτίζεται και με τις εκλογικές προτεραιότητες (και) των βουλευτών της πλειοψηφίας, οι οποίοι έχουν να αντιμετωπίσουν την οργή των ψηφοφόρων λόγω ακρίβειας, σκανδάλων, ΟΠΕΚΕΠΕ και γενικότερα της κυβερνητικής φθοράς
- Ήδη 8 βουλευτές της ΝΔ έχουν καταθέσει ερώτηση για το θέμα των συντάξεων του ΟΓΑ, ζητώντας –και δικαίως- εξίσωση με τις παροχές στους λοιπούς ασφαλισμένους (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΟΑΕΕ κ.α.). Γιατί οι συνταξιούχοι αγρότες δεν λαμβάνουν το 70% της σύνταξης του θανόντος (και 35% μετά την 3ετία σε περίπτωση συνταξιοδότησης ή απασχόλησης), καθώς καλούνται να αποχωριστούν το λεγόμενο «κοινωνικό μέρος» της (δικής τους) σύνταξης. Κατά συνέπεια, μόνο οι συνταξιούχοι αγρότες λαμβάνουν σαν σύνταξη χηρείας μόνο το 35% της ανταποδοτικής σύνταξης του/της συζύγου γιατί οι παλαιότεροι συνταξιούχοι δεν λαμβάνουν υπολογίσιμη εθνική σύνταξη. Σε καμία περίπτωση δεν φθάνει στα 436 ευρώ με 20ετή ασφάλιση. Έτσι η σύνταξε χηρείας των αγροτών, συνήθως, δεν ξεπερνά τα 50 ευρώ…
Με χρέος στον ΕΦΚΑ
- Στο θέμα των συντάξεων χηρείας παραμένει η διάκριση μεταξύ των ασφαλισμένων καθώς σε άλλες περιπτώσεις ο ΕΦΚΑ περικόπτει τη σύνταξη στο 35% μετά την 3ετία (σε περίπτωση εργασίας ή συνταξιοδότησης εξ ιδίου δικαιώματος), όπως στο Δημόσιο ή τον ΟΓΑ, ενώ στις περισσότερες διατηρείται στο 70%. Λόγω αδυναμιών του ΕΦΚΑ.
Κατά συνέπεια, οι εν λόγω δικαιούχοι εμφανίζονται σαν χρεωμένοι στον ΕΦΚΑ και, κατά περίπτωση, καλούνται να επιστρέψουν τα «αχρεωστήτως καταβληθέντα», ενώ έχουν ήδη επιβαρυνθεί με επιπλέον εισφορές Υγείας, φόρους και Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχου (ΕΑΣ) σαν υψηλο-συνταξιούχοι (που δεν είναι εν τοις πράγμασι…)
- Διορθώσεις… αναμένονται και στο θέμα της καταβολής διπλής εθνικής σύνταξης στις περιπτώσεις συντάξεων χηρείας, κάτι που δεν προβλέπεται από το νόμο 4397/16 (ν.Κατρούγκαλου). Ωστόσο η σχετική εγκύκλιος Τσακλόγλου έχει «παγώσει», μπροστά στην κοινωνική κατακραυγή.
Το πρόβλημα συνίσταται στα πολύ χαμηλά ποσοστά των συντάξεων χηρείας (35%) σε συνδυασμό με την εξαιρετικά χαμηλή ανταποδοτική σύνταξη, ειδικά για ασφαλισμένους με λιγότερα από 35 έτη ασφάλισης. Κάτι που καθιστά εξαιρετικά χαμηλές (άδικες) τις παροχές (συντάξεις χηρείας) στις πιο σκληρές συνθήκες της ζωής, όπως για παράδειγμα στη σύνταξη λόγω εργατικού ατυχήματος με λίγα έτη ασφάλισης.
- Ταυτόχρονα, μόνο οι χήρες/οι τιμωρούνται όταν σαν συνταξιούχοι εργαστούν για να θρέψουν την οικογένειά τους, καθώς τους αφαιρείται το 65% της αρχικής σύναξης του θανόντος, ενώ σε όλους του υπόλοιπους εργαζόμενους-συνταξιούχους δεν ισχύει κανένα πέναλτι…
- Την ίδια στιγμή η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως προβαίνει σε… μεταρρυθμιστικές ασκήσεις περί μείωσης των παροχών σε χρήμα (έξοδα κηδείας κ.α.) στα επίπεδα του ΙΚΑ, αν και οι εν λόγω παροχές δεν έχουν τιμαριθμοποιηθεί εδώ και 16 χρόνια. Δηλαδή κινούνται πολύ χαμηλά…
45 χρόνια εργασίας
Ταυτόχρονα δείχνει να προσπερνά την παγίδα των ρυθμίσεων του ασφαλιστικού που απαιτεί ακόμη και 42 ή 44 χρόνια απασχόλησης για συνταξιοδότηση στο 62ο έτος της ηλικίας. Το πρόβλημα αφορά πολλούς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, που ξεκίνησαν να εργάζονται από την παιδική ηλικία των 15 ή 16 ετών πριν 40 ή 45 έτη και, ακόμη, δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικιακή προϋπόθεση για λήψη της σύνταξης (62 χρονών). Επίσης οι νοσηλεύτριες από τις παραγωγικές σχολές των δημοσίων νοσοκομείων, οι οποίες εργάζονται από την τρυφερή ηλικία των 18 ετών, πρέπει να συμπληρώσουν 44 χρόνια ασφάλισης προκείμενου να συνταξιοδοτηθούν. Χωρίς, μάλιστα, να έχουν ενταχθεί στα Βαρέα και Ανθυγιεινά (ΒΑΕ).
Το πρόβλημα αποδεικνύεται πιο σκληρό γ’ αυτή την κατηγορία ασφαλισμένων καθώς, μετά το 40ο έτος ασφάλισης η νομοθεσία δεν προβλέπει κανένα ουσιαστικό κίνητρο προσαύξησης της σύνταξης (μόλις +0,5%, ενώ από το 35ο μέχρι το 40ό έτος δίνεται συν 2,55% κάθε χρόνο).
Αντιθέτως, σε άλλες περιπτώσεις, οι ασφαλισμένοι με 33 χρόνια ασφάλισης και 7 πλασματικά συνταξιοδοτούνται με πλήρεις αποδοχές και, ακολούθως, συνεχίζουν κανονικά την απασχόλησή τους χωρίς κανένα πέναλτι…
