Συνεχίζει να τρέχει χωρίς «φρένα» η ακρίβεια στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα νοικοκυριά, καθώς οι τιμές στα βασικά αγαθά και τις υπηρεσίες αυξάνονται συνεχώς, «γονατίζοντας» τον οικογενειακό προϋπολογισμό που -εκτός των παραπάνω- καλείται να καλύψει και το υπέρογκο κόστος της στέγασης.
Ενοίκια, υπηρεσίες, κρέας, φρούτα, σοκολάτες, καφές, είναι μερικές από τις κατηγορίες που γνωρίζουν έως και διψήφιες αυξήσεις, με τον «ιό» της ακρίβειας να κάνει συνεχώς «μεταστάσεις» και σε άλλα είδη, όπως για παράδειγμα τα -άλλοτε φθηνά- όσπρια.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση εξαγγέλλει μέτρα και «αυστηρούς ελέγχους» -για παράδειγμα στα σούπερ μάρκετ- τα οποία, ωστόσο, κρίνονται άτολμα και δεν αποδίδουν τα προσδοκόμενα. Του λόγου το ακριβές επιβεβαιώνεται άλλωστε από τα πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), για τον πληθωρισμό και το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης στη χώρα.
Τρόφιμα και υπηρεσίες κρατούν ψηλά τη «σημαία» της ακρίβειας
Πριν από λιγότερο από μία εβδομάδα, εκδόθηκε το Δελτίο Παρακολούθησης του Πληθωρισμού της ΤτΕ, σύμφωνα με το οποίο οι τιμές στη χώρα μας εξακολουθούν να κινούνται σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπου ο πληθωρισμός είναι αρκετά μικρότερος.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, αυτή η επιμονή της ακρίβειας στη χώρα αποδίδεται, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, κυρίως στη μη αναμενόμενη αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και στις υπηρεσίες – δύο κατηγορίες που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των νοικοκυριών.
Ενδεικτικά, από τα στοιχεία για τον πληθωρισμό τον Αύγουστο, ξεχωρίζουν οι αυξήσεις τιμών σε:
- σοκολάτες (23,2%)
- καφέ (18,5%)
- φρούτα (11,6%)
- ενοίκια κατοικιών (10,9%)
- μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (18,1%)
- ένδυση- υπόδηση (7,7%)
- ασφάλιστρα υγείας (7%)
Ειδικά τα ενοίκια, μόνο κατά το διάστημα Αυγούστου – Ιουλίου, αυξήθηκαν επιπλέον κατά 0,5%.
Παρότι τον Αύγουστο του 2025 παρατηρήθηκε μείωση στον γενικό δείκτη τιμών (στο 3,1% από 3,7% τον Ιούλιο), η μείωση αυτή αποδίδεται σε πτωτικές τάσεις σε επιμέρους κατηγορίες και όχι σε συνολική βελτίωση του κόστους ζωής. Επιπλέον, ο δομικός πληθωρισμός – που εξαιρεί τρόφιμα και ενέργεια – παραμένει στο υψηλό 3,9%, έναντι 4,3% τον Ιούλιο, διατηρώντας σημαντική απόκλιση από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό δείκτη, που βρίσκεται σταθερά στο 2,3%.
«Οι διαφορές στον πληθωρισμό, τόσο στον συνολικό όσο και στον δομικό πληθωρισμό, μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρωζώνης, παρ’ όλο που μειώθηκαν σημαντικά τον Αύγουστο, παραμένουν σημαντικές», ανέφερε χαρακτηριστικά η Τράπεζα της Ελλάδος.
Η διαφορά αυτή δείχνει ότι η πίεση στο «καλάθι» των καταναλωτών δεν οφείλεται μόνο σε εξωτερικούς παράγοντες (π.χ. ενεργειακό κόστος ή γεωπολιτικές κρίσεις), αλλά και σε δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και αγοράς – γεγονός που καταρρίπτει το κυβερνητικό αφήγημα περί «εισαγόμενης ακρίβειας».
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αποτυπώνουν μια σκληρή πραγματικότητα: Η ακρίβεια στην Ελλάδα παραμένει πιο επίμονη από ό,τι σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης, και αναμένεται να συνεχίσει να επιβαρύνει τα ελληνικά νοικοκυριά και το 2026.
Κάνουν «πάρτι» οι μεσάζοντες
Κι ενώ η αφαίμαξη των νοικοκυριών δεν έχει σταματήσει εδώ και τρία χρόνια, η κυβέρνηση δίνει «σήμα» για αυστηρούς ελέγχους κάνοντας… «εκκλήσεις» στα σούπερ μάρκετ, την ώρα που οι περιβόητοι μεσάζοντες συνεχίζουν να φουσκώνουν τα κέρδη τους.
Φωτεινό παράδειγμα αποτελούν τα όσπρια – το τελευταίο διατροφικό «καταφύγιο» για τα νοικοκυριά. Σύμφωνα με σημερινό ρεπορτάζ του MEGA, οι τιμές στα όσπρια θυμίζουν… μοσχαρίσιο κρέας, καθώς από το χωράφι μέχρι το ράφι των σούπερ μάρκετ, η τιμή αποκτά ένα «καπέλο» που φτάνει ακόμα το… 190%!
Με λίγα λόγια, δημιουργείται τεράστιο κέρδος για διάφορους μεσάζοντες, το οποίο, ωστόσο, βαραίνει τις τσέπες των καταναλωτών. Ενδεικτικά, οι γίγαντες έχουν φτάσει να πωλούνται στα σούπερ μάρκετ ακόμα και 14,5 ευρώ το κιλό. Ακόμα και στις λαϊκές αγορές, όπου παραδοσιακά οι τιμές είναι πιο προσιτές, η τιμή των γιγάντων αυξήθηκε από 8€/κιλό το 2024 σε 10€/κιλό το 2025. Αν και μικρότερη από τη λιανική, η αύξηση αυτή δείχνει ξεκάθαρα την πίεση σε όλα τα επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Κυβερνητικές ανακοινώσεις για «εντατικούς ελέγχους»
Μιλώντας σήμερα Δευτέρα (22/9) στον Real FM 97.8, ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει την ασυδοσία, ενώ πρόσθεσε ότι είναι σε εξέλιξη αυστηροί έλεγχοι για την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας.
Καλώντας τα σούπερ μάρκετ να δείξουν έμπρακτη κοινωνική ευθύνη, ο κ. Θεοδωρικάκος ανέφερε μεταξύ άλλων: «Έχουμε πολλές καταγγελίες, γι’ αυτό και έδωσα εντολή για εντατικούς ελέγχους στα σούπερ μάρκετ. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες. Τα σούπερ μάρκετ πρέπει να επιδείξουν κοινωνική ευθύνη και ευαισθησία και να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος. Έχουν αναλάβει τη δέσμευση για μειώσεις τιμών σε 1.000 κωδικούς προϊόντων και πρέπει να το πράξουν το ταχύτερο δυνατό […] Οφείλουν να σεβαστούν ότι δεν πρέπει να μένει κανένας πολίτης πίσω. Γι’ αυτό και είμαστε αυστηροί με την αγορά. Στηρίζουμε την υγιή επιχειρηματικότητα, νοιαζόμαστε όμως για την κοινωνική συνοχή και για τη στήριξη κάθε κοινωνικής ομάδας. Δεν θα επιτρέψουμε να επιβαρύνονται διαρκώς οι πολίτες».
Ερωτηθείς για το τι έχουν πετύχει ως τώρα τα μέτρα του Υπουργείου Ανάπτυξης, απάντησε πως «χάρη στους διαρκείς ελέγχους είχαμε αρνητικό πληθωρισμό τροφίμων για έξι μήνες και αυτή την περίοδο έχουμε τον χαμηλότερο πληθωρισμό στα βασικά είδη διαβίωσης και συντήρησης του νοικοκυριού σε όλη την Ευρωζώνη. Όσον αφορά στον πληθωρισμό τροφίμων, αυτή τη στιγμή είμαστε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο».
Πότε πιάνει δουλειά η νέα Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς
Παράλληλα, όπως έχει γίνει γνωστό, αλλάζει ο μηχανισμός εποπτείας της αγοράς και προστασίας του καταναλωτή, με τη δημιουργία νέας Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς, η οποία αναμένεται να νομοθετηθεί στα μέσα Οκτωβρίου.
Πρόκειται για μια δομική μεταρρύθμιση που θα ενοποιήσει όλους τους υφιστάμενους ελεγκτικούς μηχανισμούς, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας και της εξυπηρέτησης του πολίτη.
Η νέα Εθνική Αρχή θα συγκεντρώσει τις αρμοδιότητες των εξής φορέων:
- Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.)
- Συνήγορος του Καταναλωτή
- Ελεγκτικοί μηχανισμοί της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή
Η νέα δομή θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με διοικητική και επιχειρησιακή αυτοτέλεια.
Αναφερόμενος στη νέα Αρχή, ο κ. Θεοδωρικάκος σημείωσε πως «θέλουμε ένα κέντρο, ένα σημείο αναφοράς, που να ελέγχει την αγορά. Στη νέα Αρχή θα μπορούν να απευθύνονται όλοι οι πολίτες και θα είναι πολύ πιο ισχυρός μηχανισμός. Τον ενισχύουμε με 300 νέους ελεγκτές και ψηφιακά εργαλεία ώστε να εφαρμόζεται η νομοθεσία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Δύο στους τρεις δεν βγάζουν τον μήνα – Κάτω από τη βάση τα μέτρα της ΔΕΘ 2025
Το οικονομικό αδιέξοδο που βιώνει η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών καταδεικνύει νέα μεγάλη έρευνα της MRB που διεξήχθη για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητήριου Αθηνών. Επιπλέον το 73% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν βλέπει ουσιαστική στήριξη από τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ.
«Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν τα βήματα που πρέπει να γίνουν από εδώ και πέρα. Και αυτά πρέπει να εστιάζουν στις μειώσεις των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών αλλά και στις ενέργειες που απαιτούνται για την περαιτέρω ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών αλλά και στη στήριξη των ΜμΕ. Μόνο κάποιες μειώσεις άμεσων φόρων δεν επαρκούν για να βελτιώσουν το κλίμα στην αγορά», δήλωσε ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου και πρόσθεσε:
«Τα ευρήματα της έρευνας που έκανε η MRB για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, δικαιώνουν τις θέσεις που εκφράσαμε μετά τις ανακοινώσεις των μέτρων και ειδικά για την απουσία ουσιαστικής στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας
Πώς αξιολογούνται τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στη ΔΕΘ
Σύμφωνα με την έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε πολίτες της Αττικής, τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ αξιολογούνται αρνητικά σε ποσοστό 59,8%. Αντίθετα θετικά τα αξιολογεί το 28,7% των ερωτηθέντων.
Ένα μικρό ποσοστό 12% δηλώνει πως τα μέτρα αντιμετωπίζουν τα σημερινά προβλήματα της καθημερινότητας σε «Πολύ Μεγάλο» και σε «Αρκετό βαθμό». Αντίθετα το 40% δηλώνει πως οι εξαγγελίες της ΔΕΘ αντιμετωπίζουν μόνο σε μικρό βαθμό τα προβλήματα.
Σε οικονομική ασφυξία οι πολίτες – 2 στους 3 δεν βγάζουν τον μήνα
Η πλειοψηφία των πολιτών βλέπει την οικονομία σε στασιμότητα ή επιδείνωση· το κλίμα δυσπιστίας διαπερνά το σύνολο των κατοίκων του Νομού Αττικής , σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.
Σύμφωνα με την έρευνα της MRB, για 2 στους 3 πολίτες το εισόδημα στο Ν. Αττικής δεν επαρκεί ούτε για τον μήνα. Πιο συγκεκριμένα το 66% των ερωτώμενων δήλωσε ότι το εισόδημα αρκεί για 3 από τις 4 εβδομάδες του μήνα ενώ το 32,2 αρκεί για τις 15 πρώτες ημέρες του μήνα. Υπάρχει ένα 23,9% των ερωτώμενων που δηλώνουν ότι μπορούν με άνεση να ανταποκριθούν στα έξοδα του μήνα, ενώ το 7,7% έχει και την δυνατότητα αποταμίευσης.
Οι περικοπές δαπανών επικεντρώνονται σε ελαστικές δαπάνες όπως π.χ. διασκέδαση, ψυχαγωγία, αλλά και σε βασικές κατηγορίες όπου διατίθεται σεβαστό ποσοστό του εισοδημάτων των νοικοκυριών όπως τρόφιμα/ ειδή πρώτης ανάγκης και ενέργεια καύσιμα.
Σε αυτό το πλαίσιο δεν έχουν μείνει ανεπηρέαστες και οι διακοπές των πολιτών. Περίπου 1 στους 2 (45%) ερωτώμενων δήλωσε ότι έχει επηρεαστεί τόσο η διάρκεια όσο και η ποιότητα των διακοπών τους.
Καμία ουσιαστικά ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Το 73,1% των κατοίκων του Νομού Αττικής δεν βλέπει ουσιαστική ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) από τις εξαγγελίες της ΔΕΘ. Τα βασικά προβλήματα των ΜμΕ είναι:
- Μειωμένη αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών – 55,9%
- Υψηλό λειτουργικό κόστος – 45,9%
- Οφειλές σε τράπεζες/δημόσιο – 43,1%
- Έλλειψη ρευστότητας – 38,5%
Σύμφωνα με την έρευνα, οι ΜμΕ στο νομό Αττικής αισθάνονται πολύπλευρη πίεση. Η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα συγκεντρώνει καθολική αποδοχή (72,9%), αποκαλύπτοντας την προτεραιότητα για άμεσα μέτρα στο καλάθι του νοικοκυριού.