Το 2026 η Ελλάδα αναμένεται να επιστρέψει, για πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες, στο χρέος που είχε πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 359 δισ. ευρώ ή 137,6% του ΑΕΠ, σημειώνοντας μείωση κατά 7,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2025. Πρόκειται για ποσοστό αντίστοιχο εκείνου του 2009, όταν το χρέος βρισκόταν λίγο πριν εκτοξευθεί στο 147,8% του ΑΕΠ το 2010, έτος του πρώτου μνημονίου και του πακέτου διάσωσης.
Αποπληρωμή στα δάνεια του πρώτου μνημονίου
Η αποκλιμάκωση στο χρέος συνδέεται άμεσα με τη νέα πρόωρη αποπληρωμή δανείων του Greek Loan Facility (GLF), που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο. Το ποσό φτάνει τα 5,29 δισ. ευρώ και αφορά σε δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο τα οποία λήγουν την περίοδο 2033–2041.
Η νέα αυτή κίνηση έρχεται μετά τις προηγούμενες αποπληρωμές:
- Δεκέμβριος 2024: 7,935 δισ. ευρώ
- Δεκέμβριος 2023: 5,29 δισ. ευρώ
- Δεκέμβριος 2022: 2,645 δισ. ευρώ
Πρόκειται για τα παλαιότερα και πιο βαριά δάνεια στο χαρτοφυλάκιο του ελληνικού δημοσίου – εκείνα του πρώτου μνημονίου, που αποτέλεσαν την αρχή της δεκαετούς δημοσιονομικής περιπέτειας.
Στόχος η αποπληρωμή 10 χρόνια νωρίτερα
Επισημαίνεται ότι στρατηγικός στόχος του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι η ολοκληρωτική αποπληρωμή των διμερών αυτών δανείων έως το 2031, δηλαδή μια δεκαετία πριν από τη συμβατική λήξη τους. Η κίνηση αυτή στοχεύει σε περαιτέρω μείωση στο δημόσιο χρέο2, τόσο ως απόλυτου ποσού όσο και ως ποσοστού του ΑΕΠ.
Ακόμα, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το Υπουργείο Οικονομικών αξιοποιεί τη δημοσιονομική σταθερότητα και το ευνοϊκό κλίμα στις αγορές, επιδιώκοντας να στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν περιορίζεται στην τυπική αποπληρωμή των υποχρεώσεων, αλλά διεκδικεί πλήρη οικονομική αυτονομία και αξιοπιστία, με προοπτική χαμηλότερο κόστος δανεισμού στο μέλλον.
Όπως τονίζουν αξιωματούχοι του Υπουργείου Οικονομικών, η στρατηγική αυτή αποφέρει πολλαπλά κέρδη για την ελληνική οικονομία, όπως είναι η μείωση του κόστους τόκων και της δαπάνης εξυπηρέτησης του χρέους, η ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας, καθώς «οι αγορές και οι οίκοι αξιολόγησης θα λάβουν το μήνυμα ότι η χώρα διαχειρίζεται ενεργητικά το χρέος της και όχι απλώς μέσω επιμηκύνσεων».
Επίσης, περιορίζεται ο κίνδυνος αναχρηματοδότησης και μικρότερη έκθεση σε διεθνείς αναταράξεις, καθώς και η δημιουργία δημοσιονομικού χώρου, μέσω της εξοικονόμησης από τις πληρωμές τόκων.
Προοπτική για το χρέος κάτω από 100% του ΑΕΠ
Με βάση τον σχεδιασμό του Υπουργείου Οικονομικών, το δημόσιο χρέος αναμένεται να πέσει κάτω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2035.
Παράλληλα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι έως το 2030 η Ελλάδα θα έχει χρέος στο 125% του ΑΕΠ, δηλαδή χαμηλότερο από της Ιταλίας. Όπως επισημαίνουν παράγοντες του οικονομικού επιτελείου, οι προβλέψεις αυτές επιβεβαιώνουν τη δημοσιονομική πρόοδο και τη σταθερή εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών της χώρας.
