Τα τελευταία δύο χρόνια τρία αρνητικά για τους πολλούς γεγονότα συνέβαλαν, σε παγκόσμιο επίπεδο, στο να συνειδητοποιήσουν περισσότεροι άνθρωποι, που έχουν το «ελάττωμα» να σκέφτονται, όπως λέει ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, τη σαπίλα, την αδικία, την ανισότητα, το ρατσισμό, το επικίνδυνο του καπιταλιστικού συστήματος για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων.
Αυτά είναι:
1. Η πανδημία του covid, που αποκάλυψε σ’ όλο τον κόσμο τις ελλείψεις σε προσωπικό και μέσα, και την αδυναμία της προστασίας της υγείας των λαϊκών στρωμάτων από το εμπορευματοποιημένο σύστημα υγείας, όπου η υγεία, τα φάρμακα, τα εμβόλια είναι εμπορεύματα προς πώληση με σκοπό το κέρδος, και όχι κοινωνικά αγαθά που παρέχονται δωρεάν σε όλους, στο πλαίσιο ενός αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν συστήματος υγείας. Η υγειονομική κρίση, που η έντασή της χτύπησε κόκκινο στη μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, έδρασε ως καταλύτης στην επιτάχυνση της οικονομικής κρίσης που οδήγησε μεγάλα τμήματα των λαϊκών στρωμάτων, εργαζόμενους, άνεργους, αυτοαπασχολούμενους, αλλά και μικρούς επιχειρηματίες, στη φτωχοποίηση, αυξάνοντας τη σχετική αλλά και την απόλυτη φτώχια, συγκεντρώνοντας έτσι αμύθητα πλούτη σε όλο και λιγότερα χέρια. Παράλληλα η υγειονομική και οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως χρυσή ευκαιρία, στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, για να γενικευθεί η ελαστικοποίηση της εργασίας και η τηλεργασία, εντείνοντας την εκμετάλλευση, ώστε να επενδυθούν τα τεράστια λιμνάζοντα κεφάλαια με το επιθυμητό για τους κατόχους τους κέρδος.
2. Η εν ψυχρώ δολοφονία του αφροαμερικανού George Floyd από το λευκό αστυνομικό Derek Chauvin, στη Μινεάπολι της Μινεσότα, αλλά και τα χιλιάδες αλλά παρόμοια περιστατικά που προηγήθηκαν και ακολούθησαν, αποκάλυψαν με τον πιο καθαρό τρόπο το ρατσισμό της αμερικανικής αστυνομίας, αλλά και κάθε αστυνομίας στον καπιταλιστικό κόσμο, που όντας στην υπηρεσία της προστασίας των συμφερόντων της άρχουσας τάξης αντιμετωπίζει τον λαό ως εχθρό, με ταξικά αλλά και φυλετικά κριτήρια. Παράλληλα δημιούργησαν στις ΗΠΑ, αλλά και παγκόσμια, και σε συνδυασμό με την υγειονομική και οικονομική κρίση, ένα πρωτόγνωρο και πολύμορφο κίνημα ενάντια στο ρατσισμό και την κοινωνική αδικία.
3. Η τελευταία βάρβαρη επίθεση του κράτους δολοφόνου του Ισραήλ ενάντια στον Παλαιστινιακό λαό, που αποκάλυψε, για άλλη μια φορά, τη βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού. Όμως δημιούργησε ένα επίσης πρωτόγνωρο παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό, σε μεγάλο βαθμό ένωσε όλες τις παλαιστινιακές δυνάμεις, αλλά και δυνάμεις μέσα στο Ισραήλ, ενάντια στον άδικο ιμπεριαλιστικό πόλεμο του κράτους του Ισραήλ κατά του Παλαιστινιακού λαού, που διεξάγει ένα δίκαιο αγώνα εθνικής απελευθέρωσης.
Και στις τρεις περιπτώσεις το σύνθημα που συνοψίζει και εκφράζει, με τον καλύτερο τρόπο, τη λαϊκή οργή είναι το σύνθημα «no justice, no peace», γιατί πράγματι η ειρήνη και η κοινωνική δικαιοσύνη, που απαιτεί μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είναι οι δύο όψεις, η μία προϋπόθεση και αποτέλεσμα της άλλης, της ευημερίας όλων των ανθρώπων. Αντίθετα ο πόλεμος και η κοινωνική αδικία είναι οι δύο όψεις της δυστυχίας των συντριπτικά πολλών και της χλιδής των ελάχιστων.
Για να μπορέσει όμως αυτή η λαϊκή οργή και αγανάκτηση να γίνει κινητήρια δύναμη εθνικής και κοινωνικής απελευθέρωσης, και όχι μια διαδικασία εκτόνωσης, αποπροσανατολισμού και ενσωμάτωσης στην αστική τάξη, και σε ψευδαισθήσεις ενός καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο, απαιτείται η δημιουργία ενός ταξικά προσανατολισμένου εργατικού και λαϊκού κινήματος, εκεί όπου δεν υπάρχει, και όπου υπάρχει η ενίσχυσή του.
Αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει από τα πάνω, αλλά από τα κάτω, και προϋποθέτει να πεισθούν οι λαοί, αφενός, ότι η ειρήνη και η κοινωνική δικαιοσύνη δεν μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, που για τη συσσώρευση αμύθητου πλούτου στο 1% του πληθυσμού, γεννά την εκμετάλλευση, τη φτώχια, τον πόλεμο, την προσφυγιά στο 99%. Αφετέρου, ότι οι λαοί, που δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα μεταξύ τους, αυτό μπορούν να το κάνουν, αν συνειδητοποιήσουν και χρησιμοποιήσουν τη δύναμη τους, για να οικοδομήσουν, ο καθένας στη χώρα του, μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όπου στόχος της παραγωγής θα είναι η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, και όχι το κέρδος, θα ζουν ειρηνικά και θα συνεργάζονται με τους άλλους λαούς, στη βάση του αμοιβαίου οφέλους.
Στόχος που με το σημερινό αρνητικό συσχετισμό δύναμης μπορεί να μοιάζει μακρινός και δύσκολος, αλλά αντικειμενικά είναι επίκαιρος και αναγκαίος όσο ποτέ, και όπως έχει και ιστορικά αποδειχθεί, αν λαοί το πάρουν απόφαση και κινηθούν συντονισμένα και οργανωμένα, μπορούν να τον επιτύχουν, και να ανατρέψουν ένα σύστημα που είναι ιστορικά ξεπερασμένο, όπως είναι σήμερα ο καπιταλισμός. Ένα σύστημα που το μόνο που μπορεί να προσφέρει σήμερα στην συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων είναι η δυστυχία της εκμετάλλευσης και του πολέμου, η εικονική πραγματικότητα, οι τεχνητοί παράδεισοι των ναρκωτικών, που μάλιστα προβάλλονται και ως δικαίωμα επιλογής.
(Ο Σταύρος Τάσσος είναι Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη – ΕΕΔΥΕ, Πρώην βουλευτής του ΚΚΕ)
