O Άντριου Γουίγκινς είναι ένας καλαθοσφαιριστής των Golden State Warriors, που εξαρχής δήλωσε ότι είναι εναντίον του εμβολιασμού κατά του covid. Αγωνίζεται σε ένα πρωτάθλημα, το ΝΒΑ, όπου ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός. Στο πλαίσιό του όμως, έχουν θεσπιστεί πολύ αυστηροί κανόνες για τους παίκτες που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.
Για παράδειγμα, ενώ όλοι οι αθλητές, που δέχθηκαν να εμβολιαστούν, έχουν επιστρέψει στην προ πανδημίας καθημερινότητα, για εκείνους που αρνήθηκαν να το πράξουν επιβλήθηκαν αυστηροί κανόνες, όπως καθημερινά τεστ, ακόμα και δύο φορές τη μέρα (πριν τους αγώνες), αποκλεισμός από τα ομαδικά γεύματα της ομάδας, ειδικές ζώνες στα αποδυτήρια και τήρηση αποστάσεων από τους υπόλοιπους συναθλητές κατά τη διάρκεια των ενημερώσεων της ομάδας κλπ.
Οι περιορισμοί γίνονται πιο αυστηροί σε εκείνες τις Πολιτείες, όπου, για τους μη εμβολιασμένους, ισχύει πλήρης απαγόρευση. Με αυτόν τον τρόπο, διαμορφώθηκε ένα πολύ στενό πλαίσιο, που υποχρέωσε τον Γουίγκινς να κάνει, τελικά το εμβόλιο. «Είχα να επιλέξω ανάμεσα στο να εμβολιαστώ ή να μην παίξω στο ΝΒΑ», είπε. Για να συμπληρώσει:
«Αισθάνθηκα υποχρεωμένος να το κάνω. Όταν κάνεις συγκεκριμένη εργασία, δεν είσαι ακριβώς ο κύριος του σώματός σου. Ελπίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι πιο δυνατοί από μένα, που εξακολουθούν να παλεύουν για εκείνο που πιστεύουν».
Το ΝΒΑ πρωτοπόρησε στον τομέα της οργάνωσης αθλητικών αγώνων επί πανδημίας. Οι Αμερικάνοι έδειξαν στον αθλητικό κόσμο, ότι μπορούν να γίνουν αθλητικές διοργανώσεις στην εποχή του covid. Οργάνωσαν αγώνες χωρίς φιλάθλους, στο ίδιο γήπεδο και με ομάδες απομονωμένες σε συγκεκριμένη περιοχή. Εφάρμοσαν σκληρή πολιτική τήρησης μέτρων υγιεινής, ενώ οι ομάδες τους έκαναν εκστρατείες ενημέρωσης και εμβολιασμού. Σε μερικές περιπτώσεις οργανώθηκε εμβολιασμός πριν και κατά τη διάρκεια των αγώνων. Κάπως έτσι το ΝΒΑ ξαναβρήκε το δρόμο του. Η «παράσταση» ξανάρχισε φέτος, με γήπεδα γεμάτα και το
χρήμα ρέει και πάλι στα ταμεία.
Το προσωπικό όριο της επιλογής
Ωστόσο, η δήλωση του Γουίγκινς δεν μπορεί να περάσει ασχολίαστη. Ο Καναδός μπασκετμπολίστας λέει ότι δεν είναι ακριβώς κύριος του σώματός του, επειδή υποχρεώθηκε να εμβολιαστεί. Πριν λίγο καιρό, ο Στέφανος Τσιτσιπάς εξηγούσε γιατί δε βλέπει το λόγο να εμβολιαστεί, αφού είναι μόνο 25 χρονών και επομένως, υπονοούσε ότι ο covid δεν απειλεί τη ζωή του.
Η αναγνώριση του δικαιώματος να μη εμβολιαστεί κάποιος, είναι αυτονόητη, όπως, άλλωστε αυτονόητο είναι το δικαίωμα στην κριτική, που έγινε στον Τσιτσιπά και στον Γουίγκινς. Οι δύο αθλητές δε θέλουν να κάνουν το εμβόλιο και είναι δικαίωμά τους, όπως είναι δικαίωμα κάποιων να τους κρίνουν, ισχυριζόμενοι ότι στην επιλογή τους αυτή δεν υπολογίζουν το συλλογικό στόχο μίας κοινωνίας, να φτάσει στον πιο υψηλό βαθμό ανοσίας.
Ο Γουίγκινς όμως, είπε και κάτι άλλο: «Όταν κάνεις συγκεκριμένη εργασία, δεν είσαι ακριβώς ο κύριος του σώματός σου». Καλωσορίσατε, στον Κόσμο, κύριε Γουίγκινς! Ας γίνει επιτρεπτή η ειρωνεία στο «ταξικό» παράπονο του Καναδού γκαρντ. Δεν τον υποβάλαμε δα, στη δοκιμασία να συγκρίνει το βαθμό της κυριότητας που έχει στο σώμα του ένας παίκτης μπάσκετ, με τον αντίστοιχο βαθμό κυριότητας ενός ανθρακωρύχου ή ενός ναυτεργάτη. Ούτε βέβαια του προβάλαμε το απλό ερώτημα: Δεν εμπιστεύεται τους επιστήμονες σε σχέση με τον κορονοϊό. Τους επιστήμονες που έχει στη διάθεσή του, στο πλαίσιο της αθλητικής δραστηριότητάς του, τους εμπιστεύεται;
Διότι, είναι κατανοητή η ευαισθησία του Γουίγκινς στο θέμα του εμβολίου και σεβαστή η άποψή του. Αλλά, θα ήταν ακόμα πιο κατανοητή αν τασσόταν με την ίδια ευκολία, κατά των συμπληρωμάτων ή των φαρμάκων που μπορεί να λαμβάνουν, πολλοί αθλητές για να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Μήπως, στη δεύτερη περίπτωση, η αποδοχή της λήψης όλων αυτών των σκευασμάτων γίνεται με μεγαλύτερη άνεση, γιατί τους επιτρέπει να βελτιώσουν την απόδοσή τους και να απολαμβάνουν συμβόλαια πολλών εκατομμυρίων; Αν δηλαδή, το εμβόλιο, εκτός από την καταπολέμηση του covid, του επέτρεπε να βάζει δέκα τρίποντα παραπάνω και να δίνει δεκαπέντε άσιστ θα ήταν καλά;
Ο αθλητής, εξ ορισμού και εν γνώσει του, υποβάλλει τον εαυτό του σε εξωπραγματικές καταπονήσεις, έχοντας το ρίσκο σοβαρού τραυματισμού. Δεν αναφερόμαστε στη χρήση νόμιμων ή παράνομων σκευασμάτων, αλλά στην έντονη προπόνηση, το εξοντωτικό πρόγραμμα των αγώνων, τους σοβαρούς τραυματισμούς και τις συνεχείς μετακινήσεις
Ακούμε καθημερινά για θλάσεις ή ρήξεις χιαστών. Παρόλο που όλα αυτά είναι μέρος της ρουτίνας των αθλητών, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οφυσικός πόνος τους είναι τεράστιος, η ταλαιπωρία των συνεχών εξετάσεων και των εγχειρήσεων ανείπωτη και η αποθεραπεία μακρά και δύσκολη. Επομένως, κάθε αθλητής και ο κύριος Γουίγκινς έχει εκχωρήσει μέρος της κυριότητας επί του σώματός του.
Φυσικά, αυτό το γεγονός δεν υποχρεώνει κανέναν αθλητή, να αποδεχθεί τον εμβολιασμό. Χωρίς, να συνιστά υποχρέωση, όμως, θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη ευαισθησία, για ό,τι συμβαίνει έξω από τα παρκέ ή τα κορτ. Γιατί, εν τέλει, ένας αθλητής αποκομμένος από την κοινωνία μπορεί να είναι καλός, αλλά δύσκολα μπορεί να γίνει μεγάλος.
Ο Κώστας Καρβουναρίδης είναι Δικηγόρος - Διεθνές Μάστερ Αθλητικού Δικαίου και Μάνατζμεντ / Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών - CIES - FIFA