Η Τουρκία είναι η χώρα του ΝΑΤΟ που έχει υποστεί τα περισσότερα τρομοκρατικά πλήγματα, δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ, ο θεσμικός ρόλος του οποίου ως Γενικού Γραμματέα της Ατλαντικής Συμμαχίας προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στις δηλώσεις του.
Η κατανόηση του Στόλτενμπεργκ είναι η πιο επίσημη μέχρι στιγμής θετική απάντηση στις απειλές Ερντογάν για Βέτο στην ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ αλλά και για εισβολή στην Συρία.
Αν συγκρίνουμε την στάση του ΝΑΤΟ με αυτήν της Ε.Ε. και των ΗΠΑ έχουμε την αίσθηση ότι μια άτυπη κατανομή ρόλων προσπαθεί να ισορροπήσει τις προτεραιότητες της Ατλαντικής Συμμαχίας με τις απαιτήσεις ενός δύστροπου εταίρου.
Όμως η σημερινή συγκυρία με επίκεντρο τον πόλεμο στην Ουκρανία φωτίζει τις απαιτήσεις Ερντογάν και τις απειλές για θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα στο Αιγαίο ως ευθεία βολή κατά της αξιοπιστίας του ΝΑΤΟ και πολύ περισσότερο της προσπάθειας ανασύνταξης και διεύρυνσή του.
Αν πάρουμε κατά γράμμα τις δηλώσεις Ερντογάν την ώρα που δεν φαίνεται στον ορίζοντα προοπτική συμβιβαστικής διευθέτησης στην Ουκρανία το ΝΑΤΟ δεν θα μπορεί να προχωρήσει στην ένταξή της Σουηδίας και της Φιλανδίας με τις δύο υποψήφιες χώρες να έχουν ήδη εισπράξει την οργή και τις απειλές του Κρεμλίνου.
Θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας –Τουρκίας θα ακύρωνε την όποια παρεμβατική και αποτρεπτική αξιοπιστία στην Νοτιοανατολική Πτέρυγα του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή.
Ρητορική αλληλεγγύη από τον Στολτεμπεργκ, ψυχρότητα, αλλά με ανοικτούς δίαυλους επικοινωνίας με την κυβέρνηση Μπάιντεν και τέλος κλίμα αντιπαράθεσης με το Κογκρέσο, η σημερινή σύνθεση του οποίου θα αλλάξει μετά τις Ενδιάμεσες Εκλογές του Νοεμβρίου.
Πιο συγκεκριμένα, αν όπως δείχνουν όλες τις δημοσκοπήσεις, οι Δημοκρατικοί χάσουν την πλειοψηφία στην Γερουσία, τότε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Μενέντεζ θα αντικατασταθεί από Ρεπουμπλικάνο.
Το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι ποιο ορίζοντα διάρκειας μπορεί να έχει η απειλητική για την ενότητα και το κύρος του ΝΑΤΟ εμπρηστική ρητορική του Ερντογάν.
Οι ελπίδες ότι τα παραπάνω θα είχαν ως ορίζοντα διευθέτησης την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Μαδρίτη διαψεύσθηκαν όσο κυλούσε ο χρόνος.
Έτσι η προσδοκία μεταφέρθηκε στον ορίζοντα πρόωρων εκλογών στην Τουρκία για τον Σεπτέμβριο μια υπόθεση περισσότερο ευσεβής πόθος της Δύσης παρά πραγματική πιθανότητα.
Η τροποποίηση του Συντάγματος που κατέβασε το πλαφόν εισόδου στην Βουλή από το 10% στο 7% για να παραμείνει κοινοβουλευτικό κόμμα το ΜΗΡ του Μπαχτσελί που επικυρώθηκε τον Απρίλιο χρειάζεται ένα χρόνο για να ισχύσει οπότε οι πρόωρες εκλογές μέχερι την Άνοιξη του 2023 αποκλείονται.
Μια εισβολή στην Βόρεια Συρία και μια συνεχής ένταση με την Ελλάδα μας θυμίζουν το άρθρο του Συντάγματος της Τουρκίας που δίνει στον Πρόεδρο την δυνατότητα να αναβάλλει τις εκλογές αν η χώρα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση η απειλείται η εμπλοκή της σε πολεμική σύγκρουση.
Συμπέρασμα το αυτονόητο ότι ανεξάρτητα από την όποια κατανόηση , κατευνασμό η Ρεαλπολιτίκ υιοθετήσουν απέναντι του ΗΠΑ και Ε.Ε ο Ερντογάν αν δεν διασφαλίσει την επανεκλογή του θα είναι ένας απρόβλεπτος περιφερειακός ταραξίας.
(Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος-διεθνολόγος)
