Οι εθνικοποιήσεις (nationalisations) έρχονται de facto στην επικαιρότητα και στην πολιτική ατζέντα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την ανακοίνωση των προγραμματικών θέσεων της μειοψηφούσας κυβέρνησης στην Γαλλική Εθνοσυνέλευση από την Πρωθυπουργό. Είναι σαν η πολιτική ιστορία να μας κοροϊδεύει κατάμουτρα: για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια, το ακραίο νεοφιλελεύθερο κέντρο εφαρμόζει πολιτικές κρατικού παρεμβατισμού και φτάνει στο άκρο της « εθνικοποίησης».
Μπροστά στα μεγάλα κοινωνικά και οικονομικά αδιέξοδα που έχει οδηγήσει η νεοφιλελεύθερη αποδιοργάνωση η ενεργειακή και η περιβαλλοντική κρίση μαζί με την υγειονομική κρίση έχουν πυροδοτήσει την αλλαγής της φοράς κίνησης του πολιτικού εκκρεμούς. Το είδαμε στις πρόσφατες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.
Η πανδημία με την υγειονομική κρίση που πυροδότησε στο αποδιοργανωμένο σύστημα δημόσιας υγείας στις χώρες της ΕΕ έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη της κρατικής παρέμβασης για την προστασία της υγείας του λαού, την διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και την λειτουργία της οικονομίας.
Από την πρώτη μέρα της πανδημίας αναδείχθηκε η ανάγκη παρέμβασης του κράτους στην οργάνωση των υπηρεσιών υγείας, στην εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού, στην ενημέρωση των πολιτών κλπ.
Από τον Οκτώβρη του 2020 στην Ελλάδα, από τον Μάρτη του 2020 στην Γαλλία αναδείχθηκε η αδυναμία του Ιδιωτικού Τομέα να συμμετέχει στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Η ανασυγκρότηση του Κράτους Πρόνοιας και η ηγεμονία του Κράτους στον Ιδιωτικό τομέα της Υγείας (σημείωση: ιδιωτικός τομέας σημαίνει μεγάλα τραστ) έχει γίνει ήδη ανάγκη που την αντιλαμβάνονται οι πολίτες.
Από τον Νοέμβρη του 2020 με την εμφάνιση των εμβολίων, πέρα από το ζήτημα των πατεντών, έχει αναδειχθεί η ανάγκη αναδιοργάνωσης υπό την κρατική ηγεμονία της εθνικής φαρμακοβιομηχανίας η οποία πρέπει να συμμετέχει όχι μόνο για την παραγωγή εμβολίων νέας τεχνολογίας (mRNA) αλλά και στην νέα τεχνολογική επανάσταση που συντελείται στην διαγνωστική και θεραπευτική ιατρική.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι σύμφωνα με δημοσίευμα της έγκυρης εφημερίδας Monde Diplomatique1 η γαλλική φαρμακευτική εταιρεία (κολοσσός) Sanofi απέτυχε στην ανάπτυξη mRNA εμβολίου εξαιτίας της αποδιοργάνωσης του τμήματος Research and Developpment μετά την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών αναδιάρθρωσης της εταιρείας (αναπροσαρμογή των στρατηγικών στόχων σε μικρές αγορές μεγάλης κερδοφορίας, απολύσεις, ελάττωση μισθών, συγχωνεύσεις τμημάτων κλπ). Ως συνέπεια, κατά την κρίσιμη φάση του αγώνα ταχύτητας ανάπτυξης του mRNA εμβολίου για τον SARS-CoV-2 τα εργαστήρια της Sanofi δεν μπορούσαν να παράγουν βασικά αντιδραστήρια που είναι απαραίτητα για την Παρασκευή του εμβολίου. Τα αντιδραστήρια αυτά η Sanofi τα αγόρασε από εξωτερικούς συνεργάτες αλλά έγινε λάθος στην αραίωση του δείγματος...
Σήμερα, οι νεοφιλελεύθερες συνταγές διαχείρισης της κρίσης όχι μόνο δεν μπορούν να απαντήσουν στις νέες ανάγκες αλλά οδηγούν σε καταστροφικά αποτελέσματα. Κλασσικό παράδειγμα γίνεται πλέον η διαχείριση της πανδημίας στην Ελλάδα.
Εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι στο ίδιο καταστροφικό αποτέλεσμα οδηγούμαστε και στην διαχείριση της ενεργειακής κρίσης.
Γνωρίζουμε, από την οδυνηρή εμπειρία της διαχείρισης της πανδημίας, ότι πολιτικό προσωπικό του νεοφιλελευθερισμού – το λεγόμενο και ακραίο κέντρο – δεν μπορεί να εφαρμόσει και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις πολιτικές που βασίζονται στον κρατικό παρεμβατισμό, όχι επειδή είναι «ανίκανοι», «ανάλγητοι» ή «ψεύτες» (αυτή είναι μια παιδαριώδης και τραγικά λανθασμένη ανάλυση) αλλά επειδή είναι δογματικοί νεοφιλελεύθεροι και ελιτιστές αποκομμένοι από την κοινωνική πραγματικότητα και τις ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων.
Με τις προγραμματικές δηλώσεις της Γαλλίδας Πρωθυπουργού και με την χρίση του όρου «κεντρικός σχεδιασμός » για την αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσης αντιλαμβανόμαστε ότι η Πολιτική επιστρέφει στην οικονομία. Το εκκρεμές της ιστορίας έχει ήδη ξεκινήσει να κινείται ανάστροφα χωρίς όμως να είναι δεδομένο ότι θα κινηθεί προς προοδευτική κατεύθυνση καθώς, στις χώρες της ΕΕ, η ακροδεξιά είτε είναι ενισχυμένη και καραδοκεί είτε είναι εντός των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων είτε συνεργάζεται με αυτές.
Ήρθε η ώρα η Αριστερά και η ευρύτερη προοδευτική παράταξη να κάνει ένα βήμα μπροστά: όχι μόνο να αφουγκράζεται την κοινωνία και να διακηρύσσει την υπεράσπιση των λίγων «κεκτημένων» που απέμειναν αλλά να προτείνει στην κοινωνία ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα όπου οι εθνικοποιήσεις θα είναι η καρδιά και η λογική του, η επιστημονική γνώση θα είναι η ψυχή του και η αξιοπρέπεια των ανθρώπων του μόχθου, η αξιοπρέπεια των λαϊκών και μικρομεσαίων τάξεων θα είναι η προμετωπίδα του και ο στόχος του.
(Ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας είναι Έλληνας και Γάλλος πολίτης)
Παραπομπές:
1 - Δείτε εδώ