«Μην αφήσεις καμιά μεγάλη κρίση να πάει χαμένη» δήλωνε προκλητικά ο Ράμ Εμάνιουελ, διευθυντής του γραφείου του Ομπάμα. Θα σκεφτόταν μάλλον ότι στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο γεννήθηκε η χημειοθεραπεία και ότι κατά την διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ δημιουργήθηκαν οι ΜΕΘ.
Τι θα μπορούσε να μείνει σαν παράπλευρο όφελος αναρωτιέται κάποιος μπαίνοντας στην τρίτη χρονιά πανδημίας;
Ο,τι δεν κάναμε μέχρι σήμερα και πρέπει να γίνει ΑΜΕΣΑ είναι η απάντηση.
- Να ξαναγυρίσουμε σε ένα πλήρως εξοπλισμένο ΕΣΥ, που έχει επάρκεια γιατρών και νοσοκόμων, που κατανέμεται ορθολογικά στην πρωτεύουσα και στην περιφέρεια.
- Να δώσουμε χρήματα και κίνητρα στους υγειονομικούς να στελεχώσουν ένα νέο ΕΣΥ.
- Να ενισχύσουμε την πρωτοβάθμια περίθαλψη.
- Να επανεξετάσουμε ρεαλιστικά την σχέση δημόσιας και ιδιωτικής ιατρικής.
- Να ξεκινήσουμε εκστρατεία ενημέρωσης πόρτα πόρτα για τα ΕΜΒΟΛΙΑ και τους κανόνες υγείας, να βάλουμε την εκπαίδευση των παιδιών σε συνήθειες που προάγουν την σωματική και ψυχική υγεία σαν άμεση προτεραιότητα.
- Να επιστρατεύσουμε την ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ στην χάραξη και εφαρμογή όχι μόνο της αντιμετώπισης της πανδημίας αλλά και μιας μακροχρόνιας στρατηγικής στην εφαρμογή της πολιτικής Δημόσιας Υγείας. Να την κάνουμε εταίρο στον εμβολιασμό και στη πρόληψη.
- Να οργανώσουμε μια σοβαρή και πραγματική υπηρεσία ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ και ένα πραγματικό ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ που θα καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τον επιδημιολογικό χάρτη της χώρας και θα εκπαιδεύει το υγιειονομικό και τεχνικό προσωπικό στον συντονισμό και την αντιμετώπιση της τωρινής και επερχόμενης κρίσης.
- Να εκμεταλλευτούμε την τηλεργασία και τηλεκπαίδευση όσο και εκεί που πρέπει να λειτουργήσει.
Το 2022 θα αφήσει ακόμα πολλές απώλειες από τον ιό αλλά και άλλα νοσήματα που σήμερα δεν βρίσκουν χώρο για σωστή αντιμετώπιση. Αν συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε για την υγεία και το κοινωνικό κράτος όπως ΠΡΙΝ την πανδημία τότε θα έχουμε χάσει πολύ περισσότερα από τους αναγραφέντες θανάτους. Θα έχουμε χάσει το μέλλον μας.
(Ο Όθωνας Ηλιόπουλος είναι καθηγητής Ογκολογίας και Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Harvard)