Η συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις στη Bουλή, ξεδίπλωσε το κυβερνητικό σχέδιο της ΝΔ, για την επόμενη τετραετία. Ο κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να πείσει τον ελληνικό λαό, ότι η προεκλογική δέσμευση για καλούς μισθούς και αυξήσεις στις συντάξεις, είναι βασική κυβερνητική προτεραιότητα.
Φυσικά, όσα παρουσιάστηκαν από τον Πρωθυπουργό στη βουλή, ουδόλως επιβεβαιώνουν αυτήν την προοπτική:
1.Ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο, όπως ισχυρίστηκε και προεκλογικά, για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ και αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ, στο τέλος της τετραετίας. Πιο σημαντικά, από αυτά που είπε ο κ.Μητσοτάκης, είναι όσα δεν είπε. Γιατί δεν έκανε λόγο, ούτε για «ξεπάγωμα» των τριετιών, ούτε για αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ούτε για επανασύσταση του ΣΕΠΕ, ούτε για μέτρα προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ούτε για αποκατάσταση των συνδικαλιστικών ελευθεριών. Ψευδώς η κυβέρνηση επικαλείται, ότι η αύξηση του νομοθετικά καθορισμένου κατώτατου μισθού, στα 950 ευρώ θα οδηγήσει σε αυξήσεις κατά 25%, ενώ γνωρίζει ότι η αύξηση αυτή δεν συμπαρασύρει τα μεγαλύτερα μισθολογικά κλιμάκια, όπως συνέβη αλώστε και την τελευταία 4ετια(ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 21% ενώ η πραγματική αύξηση, ήταν λίγο πάνω από το 1,3%). Τι και αν οι εργαζόμενοι είναι πλέον αμφίβια όντα(!), τι και αν η αύξηση των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων, ξεπέρασε το 13%, η κυβέρνηση τα βλέπει όλα καλώς καμωμένα στην αγορά εργασίας. Πράγματι, έχουν αυξηθεί οι θέσεις εργασίας, αλλά πρόκειται για δουλειές εποχικού χαρακτήρα και με χαμηλή χρονική προοπτική(κυρίως ευέλικτης μορφής). Οι «μισθοί Μητσοτάκη» πιθανόν να αυξηθούν ελαφρώς, σε ονομαστικούς όρους, το επόμενο διάστημα, όμως σε καμία περίπτωση, δεν εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζομένων.
2.Ο Πρωθυπουργός δεν είπε λέξη για την διάταξη, που ετοιμάζει το Υπουργείο εργασίας, σύμφωνα με την οποία, προωθείται η κατάργηση της ανάρτησης στην «Εργάνη» μιας σειράς εντύπων, μεταξύ των οποίων και της προαναγγελίας των υπερωριών, ως κίνητρο(!) για τις μικρές επιχειρήσεις, που υιοθετούν την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Αντί για γενική εφαρμογή του μέτρου, όπως ισχυριζόταν η κυβέρνηση προεκλογικά, ήδη άρχισαν οι περιορισμοί και οι «αστερίσκοι», σε όφελος της εργοδοτικής παραβατικότητας.
3.Μέτρα όμως ανακοίνωσε ο κ.Μητσοτάκης και για την ενίσχυση του εισοδήματος των συνταξιούχων. Ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για:
α) Την οικονομική ενίσχυση σε μονιμότερη βάση των συνταξιούχων, που χάνουν την ετήσια αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς: Πρόκειται για το επίδομα των 200-300 ευρώ που δόθηκε πριν από λίγους μήνες σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους που δεν είδαν αυξήσεις, ελέω προσωπικής διαφοράς. Το μέτρο αποτελεί μερική μόνο αποκατάσταση της απώλειας των συνταξιούχων, που σε καμία περίπτωση δεν ισοσκελίζει την αύξηση που θα λάμβαναν, αν η αύξηση της σύνταξης γινόταν στο ονομαστικό ποσό. Για παράδειγμα σε μια κύρια σύνταξη των 1.000 ευρώ αν ισχύσει η αύξηση του 3%, οι ετήσιες απολαβές του συνταξιούχου θα είναι 360 ευρώ, ενώ το επίδομα σε καμία περίπτωση δεν θα φτάσει το ποσό αυτό(η προηγούμενη ενίσχυση έφτασε στα 200-300 ευρώ λόγω της υψηλής αύξησης του 7,75% του 2022). Λογικά το ύψος του επιδόματος, δύσκολα θα ξεπεράσει τα 150 ευρώ.
β)Την κατάργηση του πέναλτι 30% για τους εργαζόμενους συνταξιούχους και την αντικατάσταση του από μια παρακράτηση φόρου: Οι λεπτομέρειες της νομοθετικής ρύθμισης είναι εξαιρετικά σημαντικές. Σήμερα ισχύει πέναλτι 30% σε κύρια και επικουρική σύνταξη ανεξαρτήτως ημερών η ωρών απασχόλησης, σε περίπτωση εργασίας συνταξιούχου. Το ύψος της φορολογικής σφήνας που θα ορίσει η νέα νομοθετική διάταξη, δεν έχει ακόμα αποφασιστεί, αλλά οι πρώτες σκέψεις κάνουν λόγο για 10%-30 %. Ο έξτρα φόρος θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ και θα μεταφέρεται στα ταμεία του ΕΦΚΑ ως ανταπόδοση της κατάργησης του 30%. Η ωφέλεια του νέου τρόπου φορολόγησης – μηδενική, μικρή η μεγαλύτερη- εξαρτάται από το ύψος της σύνταξης και το ύψος των εισοδημάτων που δηλώνει ο εργαζόμενος συνταξιούχος. Η στόχευση είναι να επιβαρύνονται οι υψηλότερες αμοιβές, για να αποθαρρύνονται οι συνταξιούχοι να αναζητήσουν εργασία. Αντί η κυβέρνηση να μειώσει τους έμμεσους κα άμεσους φόρους, τις τιμές στο σούπερ μάρκετ, στην ενέργεια και στα καύσιμα, αλλά και να αυξήσει ουσιαστικά τις συντάξεις, θέτοντας το ασφαλιστικό σε νέα βάση, προχωρά σε μπαλώματα, που μικρό αντίκρισμα θα έχουν στην τσέπη των συνταξιούχων, που πλήττονται από ακρίβεια και πληθωρισμό.
γ)την κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα των συνταξιούχων που έχασαν το ΕΚΑΣ σε μόνιμη βάση. Μέχρι σήμερα η ίδια απαλλαγή ίσχυε με παρατάσεις και τώρα μονιμοποιείται. Θετικό μέτρο, που σε καμία περίπτωση δεν αντισταθμίζει την απώλεια του ΕΚΑΣ, που στήριζε τις χαμηλότερες συντάξεις.
δ)την χορήγηση αυξήσεων κατά 3% από την 1/1/2024:Πρόκειται για αυξήσεις που συνεχίζουν να είναι αναντίστοιχες των πραγματικών αναγκών των συνταξιούχων. Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα τον Ιούνιο, σκαρφάλωσε στο 12,2%, στα είδη νοικοκυριού κατά 7,6%,στα φάρμακα κατά 7,7%.Συνεπώς σε σχέση με τα είδη πρώτης ανάγκης, οι συνταξιούχοι είναι οι πλέον πληττόμενοι και αντί για ενίσχυση, λαμβάνουν «ψίχουλα».
ε)Σημειωτέο, ότι ενώ ο φιλοκυβερνητικός τύπος μιλούσε τις τελευταίες ημέρες, για παρέμβαση στην ασφαλιστική εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΣ), για να υπάρξει όφελος για τις υψηλότερες συντάξεις, το μέτρο κάπου φαίνεται κάπου να …ξεχάστηκε στις καλένδες.
Από τα ανωτέρω προκύπτει, ότι η κυβέρνηση υπερβάλλει ως προς τον θετικό αντίκτυπο των μέτρων, την ώρα που αρνείται να αποκαταστήσει κατά τρόπο ουσιαστικό, μισθούς και συντάξεις.
Βεβαίως έχει την νομιμοποίηση του προγράμματος της, με βάση την λαϊκή ψήφο, όμως η απόσβεση πολιτικού κεφαλαίου, ξεκίνησε ήδη.
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος Εργατολόγος)
